Hướng dẫn phòng cháy chữa cháy hiệu quả cho các hộ gia đình

Đánh giá ban đầu và ứng phó khi gặp đám cháy

Khi phát hiện đám cháy, việc đầu tiên là phải giữ bình tĩnh. Đừng hoảng sợ! Đánh giá loại và mức độ đám cháy là bước đầu tiên để quyết định cách ứng phó phù hợp.

Đối với những đám cháy nhỏ hoặc mới chớm, bạn có thể tự dập tắt bằng các dụng cụ chữa cháy như bình chữa cháy hoặc chăn chữa cháy. Tuy nhiên, nếu đám cháy đã lan rộng hoặc có nguy cơ cao, hãy ngay lập tức gọi cho đội cứu hỏa và rời khỏi khu vực nguy hiểm.

Một đám cháy cần ba yếu tố để duy trì: nhiên liệu, nhiệt và oxy. Để dập tắt đám cháy, chúng ta cần loại bỏ một hoặc nhiều yếu tố này. Việc sử dụng nước, bọt chữa cháy hay chăn chữa cháy là những phương pháp phổ biến để cắt đứt nguồn cung cấp oxy cho lửa.

Để xử lý một đám cháy, người dân cần tìm hiểu cách đánh giá nguy cơ của ngọn lửa để đưa ra biện pháp an toàn nhanh chóng cho bản thân và người thân

Gọi điện khẩn cấp

Khi gọi điện báo cháy qua số khẩn cấp 114 (PCCC) và 115 (Cấp cứu Y tế), việc cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác là rất quan trọng để đội cứu hỏa có thể phản ứng kịp thời.

Ai đang gọi? Hãy cung cấp tên của bạn và số điện thoại để người nhận cuộc gọi có thể liên lạc lại nếu cần.

Sự kiện ở đâu? Cung cấp địa chỉ chính xác, bao gồm thành phố, quận, đường và số nhà.

Chuyện gì đã xảy ra? Mô tả ngắn gọn về sự cố: hỏa hoạn, tai nạn hay sự cố khác.

Có bao nhiêu người bị ảnh hưởng? Cho biết có bao nhiêu người bị thương hoặc mất tích.

Đừng cúp máy ngay sau khi cung cấp thông tin, hãy chờ thêm hướng dẫn từ nhân viên trực tổng đài.

Những bước cơ bản cần thực hiện khi đám cháy xảy ra

Quy tắc dập lửa đúng cách

Việc dập tắt lửa đòi hỏi kỹ thuật và sự khéo léo để đảm bảo an toàn. Dưới đây là một số quy tắc cơ bản cần tuân thủ:

Dập lửa nương theo hướng gió: Luôn đứng ở hướng ngược chiều gió để tránh bị lửa và khói tạt vào người.

Dập từ điểm phát sinh đến vũng nước: Đối với các đám cháy nhỏ giọt, hãy dập từ trên xuống dưới.

Đối với cháy tường: Dập tắt từ dưới lên trên để kiểm soát đám cháy hiệu quả hơn.

Sử dụng bình cứu hỏa đúng cách

Dập tắt theo cách có mục tiêu: Nhắm vào than hồng chứ không phải ngọn lửa để dập tắt nguồn cháy.

Sử dụng nhiều bình chữa cháy cùng lúc: Trong trường hợp đám cháy lớn, sử dụng nhiều bình chữa cháy đồng thời thay vì lần lượt để tăng hiệu quả.

Quan sát hiện trường đám cháy và dập tắt lại nếu cần thiết: Đảm bảo rằng đám cháy đã được dập tắt hoàn toàn và không có khả năng bùng phát trở lại.

Đảm bảo bổ sung: Thay bình chữa cháy sau khi sử dụng để luôn sẵn sàng cho các tình huống khẩn cấp tiếp theo.

Dập tắt đám cháy dầu mỡ và điện

Trong môi trường gia đình, các tình huống cháy dầu mỡ và cháy điện là phổ biến và đòi hỏi phương pháp xử lý đặc biệt.

Cháy dầu mỡ: Đám cháy dầu mỡ thường xảy ra khi dầu trong chảo tự bốc cháy hoặc khi nhiều ổ cắm điện tạo ra ngọn lửa âm ỉ. Không bao giờ dùng nước để dập đám cháy dầu mỡ vì có nguy cơ nổ dầu mỡ nguy hiểm. Bình chữa cháy và bột chữa cháy CO2 cũng không phù hợp vì chúng có thể tạo ra tia lửa. Thay vào đó, hãy thực hiện các bước sau:

- Tắt bếp và lấy nồi/chảo ra khỏi nguồn nhiệt. Nếu có thể, đậy nắp kim loại lên chảo để làm mất oxy của ngọn lửa.

- Sử dụng bình chữa cháy dạng bọt hoặc khí để dập lửa nếu ngọn lửa đã lan sang các đồ dùng khác

Căn bếp của mỗi gia đình đều tiềm ẩn rủi ro cháy nổ rất lớn

Cháy điện: Trong trường hợp cháy điện, không bao giờ dùng nước để dập lửa vì có nguy cơ bị điện giật. Thay vào đó, hãy thực hiện các bước sau:

- Ngắt nguồn điện bằng cách tắt cầu dao hoặc rút phích cắm.

- Nếu không còn điện, sử dụng bình chữa dạng khí

- Nếu không thể ngắt nguồn điện, sử dụng bình chữa cháy dạng bột.

Phân loại và dập tắt đám cháy theo nhiên liệu

Các đám cháy được phân loại theo nhiên liệu gây cháy và mỗi loại cần phương pháp chữa cháy cụ thể:

- Chất rắn không nóng chảy: Gỗ, giấy, vải... Chất chữa cháy phù hợp là nước.

- Chất lỏng nóng chảy: Dung môi, dầu, sáp... Sử dụng bình chữa cháy bọt hoặc CO2.

- Khí: Propane, butan... Sử dụng bình chữa cháy CO2.

- Kim loại: Natrium, magiê... Sử dụng bột chữa cháy kim loại hoặc cát khô.

- Mỡ và dầu ăn: Mỡ ăn, dầu ăn... Sử dụng bình chữa cháy loại bột.

Chủ động trong công tác phòng cháy chữa cháy là nhiệm vụ toàn dân

Nguy hiểm vô hình từ khí gas và Carbon Monoxide

Khí carbon monoxide (CO) là một trong những nguy cơ tiềm ẩn nguy hiểm nhất trong các vụ cháy hoặc quá trình đốt cháy không hoàn toàn. Đây là một loại khí không màu, không mùi và cực kỳ độc hại. CO thường được tạo ra trong các vụ cháy hoặc khi quá trình đốt cháy diễn ra trong không gian kín mà không có sự thông gió thích hợp.

Carbon monoxide: CO là một loại khí nguy hiểm vì nó không thể nhìn thấy, nếm hay ngửi. Khi hít phải, CO ngăn cản cơ thể hấp thụ oxy, dẫn đến các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, khó thở và thậm chí bất tỉnh. Để bảo vệ bản thân, hãy đảm bảo rằng các thiết bị đốt cháy như lò sưởi và nồi hơi gas được bảo trì thường xuyên và không sử dụng chúng trong không gian kín mà không có thông gió.

Các biểu hiện của ngộ độc khí CO

Khí metan: Khí metan dễ cháy là thành phần chính của khí tự nhiên, được sử dụng phổ biến để nấu ăn và sưởi ấm. Khí metan khi kết hợp với oxy có thể gây ra vụ nổ nếu có tia lửa điện. Để phát hiện rò rỉ gas, một chất có mùi đặc trưng (mùi trứng thối) được thêm vào khí tự nhiên. Nếu phát hiện mùi gas, hãy ngay lập tức tắt nguồn gas, mở cửa để thông gió và gọi cho đội cứu hỏa.

Các biện pháp phòng ngừa cháy nổ

Để giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn, hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

Kiểm tra định kỳ các thiết bị điện và gas: Đảm bảo rằng các thiết bị điện và gas được kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên.

Không hút thuốc trong nhà: Hút thuốc là nguyên nhân phổ biến gây cháy nổ.

Giữ gìn vệ sinh và an toàn nhà cửa: Dọn dẹp thường xuyên để loại bỏ các vật liệu dễ cháy.

Khi đám cháy xảy ra, người dân cần ưu tiên đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình. Sau đó hỗ trợ lực lượng cán bộ, chiến sĩ PCCC nếu có thể

Sử dụng đúng cách các thiết bị sưởi: Không để các thiết bị sưởi gần các vật liệu dễ cháy.

Lắp đặt các thiết bị báo cháy: Lắp đặt và kiểm tra định kỳ các thiết bị báo cháy và bình chữa cháy trong nhà.

Việc nắm vững các kỹ năng phòng cháy chữa cháy không chỉ giúp bảo vệ tính mạng và tài sản của bạn mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng an toàn hơn. Hãy luôn sẵn sàng và có kế hoạch hành động rõ ràng để ứng phó với mọi tình huống hỏa hoạn có thể xảy ra.