Đất ruộng được UBND xã xác nhận cho bán nhiều lần, nạn nhân kêu cứu gần 20 năm

Báo Tuổi trẻ Thủ đô nhận được Đơn kêu cứu khẩn cấp của anh Đặng Văn Tú (trú tại xã Phú Thịnh, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên), là đại diện theo uỷ quyền cho vợ chồng người em họ là Trịnh Xuân Tần và chị Trịnh Thị Quyên (trú tại đội 8 thôn Nễ Châu, xã Hồng Nam, TP Hưng Yên, Hưng Yên).

Theo Đơn kêu cứu: Ngày 4/1/2000, vợ chồng anh Tần có thoả thuận với ông Bùi Xuân Luật và vợ là Bùi Thị Ngừng chuyển nhượng 6 sào đất ruộng gồm thửa 25, 26 tờ bản đồ số 4 và thửa 108, 109, 172 thuộc tờ bản đồ số 3 ở thôn Nễ Châu, xã Hồng Nam, TP Hưng Yên.

Hợp đồng chuyển nhượng đã được đại diện ban chấp hành đội 8, Trưởng thôn Nễ Châu và UBND xã Hồng Nam xác nhận vào ngày 2/2/2000. Vợ chồng anh Tần đã nhận đất, canh tác trên đất và nộp thuế đầy đủ cho nhà nước.

Giấy tờ chuyển nhượng của ông Bùi Xuân Luật cho vợ chồng anh Tần.

UBND xã Hồng Nam xác nhận việc chuyển nhượng quyền sử dụng.

Nhưng đến khoảng tháng 8/2000, ông Bùi Xuân Luật lại tiếp tục đem đất ruộng tại 4 thửa đất đã bán cho vợ chồng anh Tần bán cho 4 người khác. Các hợp đồng chuyển nhượng lần 2 này cũng được UBND xã Hồng Nam và cán bộ chuyên môn xác nhận.

Sự việc được gia đình anh Tần, chị Quyên phát giác và làm đơn khởi kiện ngay từ năm 2000 tại UBND xã Hồng Nam nhưng phía uỷ ban xã không giải quyết đơn dứt điểm. Tới năm 2009, sự việc đã được chuyển tới TAND TP Hưng Yên.

Hiện trạng khu ruộng sau quá trình chuyển nhượng.

TAND TP Hưng Yên đã tuyên bác đơn khởi kiện của vợ chồng anh Tần về việc đòi quyền sử dụng đất đối với 4 người được ông Luật chuyển nhượng ruộng lần thứ 2, và tuyên buộc vợ chồng anh Tần phải chịu mức án phí dân sự lên đến hơn 50 triệu đồng.

Không đồng tình với kết quả xét xử, vợ chồng anh Tần đã tiếp tục kháng cáo tới TAND tỉnh Hưng Yên, tuy nhiên kết quả là y án sơ thẩm.

Ánh sáng công lý từ TAND cấp cao tại Hà Nội

Ngày 21/6/2017, TAND cấp cao tại Hà Nội đã ban hành Quyết định giám đốc thẩm số 50/2017/DS-GĐT do Phó Chánh án, Chủ toạ phiên toà Ngô Tiến Hùng ký gửi Chánh án TAND cấp cao tại Hà Nội, VKSND cấp cao tại Hà Nội, TAND tỉnh Hưng Yên, TAND TP Hưng Yên.

Theo Quyết định này, TAND cấp cao đưa ra nhận định: Theo đơn khởi kiện, vợ chồng anh Tần khởi kiện yêu cầu ông Thiệu, anh Tuấn và bà Thắng trả lại quyền sử dụng đất với các thửa đất số 25, 26, 108, 109 và 172 tại thôn Nễ Châu mà anh chị đã nhận chuyển nhượng của ông Bùi Xuân Luật.

Tuy nhiên, quá trình giải quyết vụ án, Toà án không làm rõ yêu cầu khởi kiện của các nguyên đơn để xác định vợ chồng anh Tần kiện đòi chung quyền sử dụng 5 thửa đất hay mỗi người kiện đòi quyền sử dụng đất đối với từng thửa đất cụ thể là có thiếu sót.

Hơn nữa, khi Toá án cấp sơ thẩm có quyết định đưa vụ án ra xét xử, ngày 22/8/2013, anh Tần và chị Quyên có đơn bổ sung yêu cầu khởi kiện, đề nghị Toà án huỷ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Luật và ông Thiện, anh Tuấn, bà Thắng; Toà án cấp phúc thẩm cũng nhận định đây là yêu cầu bổ sung tại phiên toà nhưng vượt quá phạm vi khởi kiện ban đầu nên không xem xét giải quyết.

Tuy nhiên, trong vụ án này, cả nguyên đơn và bị đơn đều xác định đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp của ông Bùi Xuân Luật. Vì vậy, để có căn cứ giải quyết vụ án, Toà án các cấp phải xem xét, đánh giá tính hợp pháp cả hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Luật và anh Tần, chị Quyên cũng như giữa ông Luật và ông Thiếu, anh Tuấn, bà Thắng.

Do đó, đơn bổ sung yêu cầu khởi kiện của vợ chồng anh Tần đề nghị huỷ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Luật và ông Thiệu, anh Tuấn, bà Thắng không vượt quá phạm vi yêu cầu khởi kiện ban đầu. Việc 2 cấp toà tỉnh Hưng Yên không xẽm xét yêu cầu bổ sung này của vợ chồng anh Tần làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của đương sự.

TAND cấp cao tại Hà Nội quyết định huỷ toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Hưng Yên và bản án sơ thẩm của TAND TP Hưng Yên liên quan đến vụ án.

TAND cấp cao tại Hà Nội cũng nhận định, 2 cấp toà tỉnh Hưng Yên xác định việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Luật và vợ chồng anh Tần đã được xác lập. Tuy nhiên, việc chuyển nhượng trên không được lập thành văn bản với đầy đủ nội dung theo quy định và chưa được đăng ký tại UBND cấp có thẩm quyền.

Ngoài ra, diện tích đất chuyển nhượng là đất nông nghiệp, được cấp cho hộ gia đình nhưng khi ông Luật chuyển nhượng cho vợ chồng anh Tần thì đơn xin chuyển nhượng chỉ có chữ ký của ông Luật và vợ, không có chữ ký của các con ông Luật. Vì vậy, 2 cấp toà tỉnh Hưng Yên xác định việc chuyển nhượng này là vô hiệu, đồng thời bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng anh Tần nhưng không giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu là chưa giải quyết triệt để nội dung vụ án.

“Hơn nữa, toà án cấp sở thẩm và toà án cấp phúc thẩm quyết định bác yêu cầu khởi kiện của anh Tần, chị Quyên mà không nhận định rõ yêu cầu cụ thể nào của các nguyên đơn không được Toà chấp nhận (anh Tần bị bác yêu cầu đối với thửa đất cụ thể nào, chị Quyên bị bác yêu cầu đối với thửa đất cụ thể nào). Vì vậy, việc toà án quyết định anh Tần phải chịu 50.156.700 đồng, chị Quyên phải chịu 49.374.500 đồng án phí dân sự sơ thẩm là không có cơ sở.

Mặc khác, do không làm rõ yêu cầu khởi kiện cụ thể của từng người nên Toà án cấp sở thẩm buộc anh Tần, chị Quyên nộp chung số tiền tạm ứng án phí là 3.750.000 đồng. Khi quyết định về phần án phí, Toà tuyên án số tiền án phí mà anh Tần và chị Quyên phải chịu sẽ trừ vào số tiền tạm ứng án phí mà họ đã nộp. Điều này gây khó khăn cho công tác thi hành án, vì không có căn cứ xác định anh Tần và chị Quyên, mỗi người được trừ bao nhiêu tiền trong tổng số tiền tạm ứng án phí mà họ đã nộp chung”.

TAND cấp cao tại Hà Nội đã quyết định huỷ toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Hưng Yên và bản án sơ thẩm của TAND TP Hưng Yên liên quan đến vụ án; Giao hồ sơ vụ án của TAND TP Hưng Yên xét xử lại theo thủ tục sơ thẩm.

Nhìn nhận về góc độ pháp lý sự việc, Luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Việc cùng diện tích đất ruộng đem bán cho nhiều người có dấu hiệu rất rõ của hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nghiêm trọng là những giao dịch chuyển nhượng này đều được UBND xã Hồng Nam đóng dấu, xác nhận. Vì vậy, UBND TP Hưng Yên cần xem xét làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo, cán bộ xã Hồng Nam liên quan vụ việc, trong phiên toà xét xử tới đây, nếu xác định có dấu hiệu tội phạm, TAND TP Hưng Yên cần chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan công an điều tra, làm rõ”.

(còn nữa)