Vì sao Công ty CP 471 liên tục trúng thầu các dự án giao thông dù có nhiều tai tiếng

Theo tìm hiểu của Nhóm phóng viên Tuổi trẻ và Pháp luật, Công ty CP 471 (thuộc Công ty Mẹ - Tổng công ty Xây dựng công trình Giao thông 4 - Cienco4), có địa chỉ tại số 9, Trần Nhật Duật, TP Vinh, tỉnh Nghệ An, với số vốn điều lệ là 50 tỷ đồng và 356 nhân viên (tính đến thời điểm ngày 31/12/2018).

Từ nhiều năm nay, Công ty CP 471 là cái tên khá quen thuộc trong ngành giao thông nói chung và Ban Quản lý dự án 6 nói riêng, bởi từng trúng rất nhiều gói thầu. Chỉ tính trong vòng 3 năm trở lại đây, Công ty CP 471 được công khai trúng 11 gói thầu, trong đó có 10 gói thầu đấu thầu rộng rãi và 1 gói thầu chỉ định thầu.

Đáng nói, mặc dù có số vốn điều lệ ít ỏi nhưng công ty này lại trúng thầu những dự án tới hàng trăm tỷ đồng. Đơn cử Gói thầu số 3.32 Xây dựng đường chính khu vực từ đường trục chính Bắc Nam đến đường Bắc Nam 02 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị mới Bắc sông Cấm có giá trúng thầu là 452,719 tỷ đồng. Gói thầu Xây dựng đường từ Km192+000 - Km196+900 thuộc Dự án Đầu tư nâng cấp tuyến đường Pháp Vân - Cầu Giẽ có giá trúng thầu là 278,634 tỷ đồng...

Công nhân Công ty CP 471.

Với việc thi công cùng lúc nhiều gói thầu như vậy, nghi vấn đặt ra về việc nhà thầu thi công có đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình hay không là hoàn toàn có cơ sở. Và thực tế, một số công trình trọng điểm có giá trị lớn do Công ty CP 471 thi công đã từng xảy ra nhiều điểm sụt trượt với khối lượng lớn như Gói thầu số 4 thuộc Dự án Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn; chậm tiến độ tại Gói thầu Hộ lan và hàng rào thép đường cao tốc; nứt mặt bê tông nhựa tại Quốc lộ 1A - Bình Định, Quốc lộ 1A - Hà Tĩnh, Kỳ Anh...

Đặc biệt, tại gói thầu số 10 thi công xây dựng công trình đoạn từ Km7+000 - Km10+821,29 thuộc Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh Chư Sê, tỉnh Gia Lai có mức đầu tư gần 250 tỷ đồng do Ban Quản lý dự án 6 làm chủ đầu tư. Dự án này đang gây tai tiếng vì vừa thi công xong thì đã xuất hiện lún, nứt nghiêm trọng.

Theo kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 10 cho thấy, giá trúng thầu của Công ty CP 471 là 71,163 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây dựng là 67,743 tỷ đồng, chi phí dự phòng là 3,42 tỷ đồng. So với giá gói thầu, giá trúng thầu giảm 656 triệu đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm dưới 1%.

Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh Chư Sê (Gia Lai) có mức đầu tư gần 250 tỷ đồng nhưng vừa hoàn thành, chưa bàn giao đã bị sụt lún, nhiều vết nứt lớn kéo dài hàng trăm mét. Ảnh: Hải Phạm.

Như Tuổi trẻ và Pháp luật đã đưa tin, đoạn đường tránh qua địa bàn thị trấn Chư Sê tại thôn Đoàn Kết (xã Ia Pal, Chư Sê) thuộc Dự án đường Hồ Chí Minh dài khoảng 150m đã bị lún, nứt nghiêm trọng. Nhiều nơi nứt toác rộng tới 60cm, sâu hơn 1m. Hai taluy đường nhiều tấm kè bê tông cũng bị sụt lún làm biến dạng.

Hiện trạng ban đầu đoạn hư hỏng dài khoảng 150m bắt đầu từ lý trình Km10+200 các vết nứt rộng khoảng 20cm đang có chiều hướng nứt rộng ra, đặc biệt nghiêm trọng là đoạn Km10+260 đến Km10+300, cao độ mặt đường bị lún theo phương thẳng đứng khoảng 60-80cm đẩy trồi sang hai bên hông đường phạm vi phía mái chân taluy.

Ngoài khoảng 150m bị hư hỏng nặng nói trên qua quan sát thực tế cho thấy chất lượng mặt đường rất kém, có nhiều biểu hiện sụt lún tiếp theo.

Việc dự án đường với số vốn đầu tư lớn nhưng vừa làm xong đã hư hỏng, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Thế Thắng, chuyên gia về kỹ thuật cầu đường nhận định: "Nhìn vào các khe nứt và lún mắt thường có thể thấy đất đắp nền đường rất kém như đất tận dụng lẫn đất bóc phong hóa đắp vào, bất kỳ một ai đi qua đoạn sụt lún này đều nhận định đơn vị thi công làm ẩu hoặc làm tắt quy trình thi công nên đã dẫn đến hậu quả chất lượng công trình chưa kịp bàn giao đã bị hư hỏng nặng, tiềm ẩn nhiều rủi ro và mất an toàn giao thông".

Hơn nữa, về năng lực tài chính, theo báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán năm 2018 của Công ty CP 471 thì công ty ghi nhận khoản doanh thu thuần 982 tỷ đồng, tăng 79,5% so với năm 2017.

Tuy nhiên, do giá vốn bán hàng tới 913 tỷ đồng nên lợi nhuận gộp mà công ty thu lại chỉ đạt gần 69 tỷ đồng, tăng 12 tỷ đồng so với năm 2017. Đáng chú ý, năm 2018, công ty ghi nhận khoản lỗ khác tới 5,5 tỷ đồng, trong khi năm 2017 lãi tới 4,1 tỷ đồng. Kết quả, năm 2018, Công ty CP 471 đạt 5 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, giảm 3,8% so với năm 2017.

Đáng chú ý, chiếu theo báo cáo tài chính, tại ngày 31/12/2018, tổng tài sản của Công ty CP 471 ở mức 912,6 tỷ đồng, tăng gần 290 tỷ đồng so với thời điểm đầu năm. Trong khi đó, riêng các khoản phải thu ngắn hạn và hàng tồn kho đã chiếm gần 700 tỷ đồng.

Đặc biệt, tại thời điểm cuối năm 2018, Công ty CP 471 ghi nhận khoản nợ phải trả tới 852,6 tỷ đồng, tăng 290 tỷ đồng so với thời điểm đầu năm (trong đó khoản nợ ngắn hạn chiếm tới 773,3 tỷ đồng). Con số nợ này cao gấp hơn 14 lần mức vốn chủ hữu của công ty, đặt ra hỏi rất lớn về an toàn tài chính của công ty.

"Việc một doanh nghiệp có hệ số nợ phải trả cao hơn rất nhiều lần vốn sở hữu như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến an toàn tài chính của công ty, nhất là các doanh nghiệp làm các dự án hạ tầng, bất động sản", một chuyên gia tài chính đánh giá.