Sắp xếp bộ máy để Việt Nam đủ sức cạnh tranh quốc tế

Sáng 20/6, gửi câu hỏi chất vấn đến Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (đoàn Quảng Nam) nêu vấn đề việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là bước đi quan trọng nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và phục vụ Nhân dân.

Theo bà Trinh, đây là hoạt động lớn, tác động sâu rộng đến chính trị cơ sở. Tuy nhiên, dù đang được triển khai khẩn trương, quyết liệt, nhưng địa phương còn nhiều vướng mắc, rất cần Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ như tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ dôi dư, sắp xếp lại trụ sở, tài sản công.

"Xin hỏi Phó Thủ tướng có giải pháp trọng tâm gì để chỉ đạo, đảm bảo bộ máy vận hành hiệu quả, thông suốt, không bị gián đoạn thủ tục hành chính", bà Trinh nêu câu hỏi.

Trả lời, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết, việc sắp xếp lại giang sơn, tổ chức chính quyền địa phương là chủ trương rất lớn được xã hội hoan nghênh. Chủ trương này hướng đến nhiều mục tiêu, trong đó có cả hỗ trợ tăng trưởng.

Cùng đó, việc sắp xếp lại chính quyền hai cấp sẽ tạo ra bộ máy chính quyền địa phương gần dân, xóa bỏ khâu trung gian. Việt Nam sẽ có quy mô và không gian phát triển kinh tế đa dạng, đủ lớn, đủ sức cạnh tranh trong nước và quốc tế. Đồng thời, đất nước sẽ có một bộ máy Nhà nước tinh gọn, cán bộ được lựa chọn và biên chế tinh giản.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình.

Lãnh đạo Chính phủ thừa nhận, chính quyền địa phương hai cấp từ 1/7 mới được triển khai, chắc chắn quá trình vận hành sẽ có những khó khăn, điều này Đảng, Chính phủ, Quốc hội đã lường trước.

Nhằm tháo gỡ khó khăn cho mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Chính phủ đã khẩn trương xây dựng, hoàn thành hệ thống nghị định để tăng phân cấp, phân quyền cho địa phương. Đây là nguyện vọng nhiều năm nay. Tuy nhiên, việc ngay một lúc cấp xã tiếp nhận và vận hành hơn hàng trăm nhiệm vụ của cấp tỉnh và huyện chuyển về "không phải là chuyện dễ dàng".

Đồng thời Chính phủ đã tổ chức hội nghị tập huấn toàn quốc và có cơ chế giải đáp những yêu cầu của người dân, doanh nghiệp; thiết lập đường dây nóng, công khai toàn quốc để người dân có nhu cầu hỏi về dịch vụ công có thể hỏi. Ứng dụng trợ lý ảo (AI) có thể cung cấp 1.800 thông tin về các dịch vụ công cho người dân, giải đáp ngay nhiều câu hỏi của chính quyền cơ sở nếu quan tâm đến chức năng nhiệm vụ, thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, Chính phủ duy trì việc kiểm tra các Ban chỉ đạo hướng dẫn địa phương, định kỳ địa phương tập hợp, báo cáo để tháo gỡ. Bộ Chính trị duy trì 19 đoàn do các Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư làm trưởng đoàn theo sát địa phương trong suốt quá trình vận hành chính quyền địa phương hai cấp, kịp thời giải đáp khó khăn.

Các đại biểu tại phiên họp sáng 20/6.

Về công tác cán bộ, để giảm áp lực cho trung tâm hành chính, một bộ phận cán bộ cấp tỉnh ở nơi sáp nhập sẽ được duy trì, đảm bảo sát cơ sở, nắm bắt kịp thời, kiểm soát tình hình tại chỗ. Cán bộ ở cơ sở mới sẽ được bố trí chỗ ở, chỗ học cho con em, có xe đưa đón đi về cuối tuần miễn phí...

Trước khi trả lời chất vấn, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã có bài phát biểu cập nhật tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng và những nhóm nhiệm vụ giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, trong đó có nội dung về sắp xếp bộ máy.

Theo đó, về việc vận hành và hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình khẳng định: 6 tháng đầu năm, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp của Chính phủ đã định hướng sắp xếp, tổ chức lại địa giới, trung tâm hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập ở địa phương.

Chính phủ cũng chỉ đạo việc thực hiện phân cấp, phân quyền, hướng dẫn cụ thể về tổ chức bộ máy, biên chế, vị trí việc làm và quy trình sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức bảo đảm đúng quy định, đồng thời ổn định tâm lý và tạo động lực làm việc cho đội ngũ cán bộ sau sáp nhập.

Nhằm kịp thời tháo gỡ vướng mắc, nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy vận hành chính quyền địa phương hai cấp ngay từ 1/7/2025, Chính phủ tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo: Tiếp tục rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, nhất là về các lĩnh vực ưu tiên, cấp bách; Quản lý tổng biên chế năm 2025 được giao, thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giải quyết tốt chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.

Cùng với đó là việc thực hiện bố trí, sắp xếp trụ sở, phương tiện và điều kiện làm việc của các cơ quan cấp tỉnh, cấp xã mới; rà soát, thống kê xử lý hiệu quả tài sản công và trụ sở dôi dư sau sắp xếp, hợp nhất; quyết định chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND của các tỉnh, thành phố mới kịp thời.