Metro ga Hà Nội - Hoàng Mai dự kiến chở được 124 nghìn khách/ngày

Tái cấu trúc đô thị, giảm thiểu tắc đường

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 380 phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án hỗ trợ kỹ thuật “Chuẩn bị dự án đầu tư Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội đến Hoàng Mai và Hỗ trợ nghiên cứu xây dựng hệ thống giao thông đô thị tích hợp cho dự án đường sắt đô thị”, sử dụng vốn ODA không hoàn lại của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Liên minh Châu Âu (EU). Tổng mức đầu tư dự án là hơn 343 tỷ đồng, được giao cho Ban Quản lý dự án ĐSĐT Hà Nội (MRB) làm chủ đầu tư.

Ông Lê Trung Hiếu, Phó trưởng Ban MRB cho biết, theo quy hoạch của Chính phủ, tuyến metro 3.2 là một trong những tuyến đường sắt đô thị “lõi”, có vai trò quan trọng trong mạng lưới đường sắt đô thị của Thủ đô.

Tuyến 3.2 này sẽ nối dài tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn - ga Hà Nội (tuyến 3.1) ở Ga Trung tâm, kết nối với tuyến đường sắt đô thị số 1, tuyến đường sắt đô thị số 2 tại ga Hàng Bài, tuyến đường sắt số 4 tại Vành đai 2.5 và tuyến đường sắt đô thị số 8, tạo nên sự gắn kết chặt chẽ của mạng lưới đường sắt đô thị; Giải quyết vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn tại khu vực đô thị trung tâm và giảm lưu lượng giao thông bằng phương tiện cá nhân, từ đó giảm thiểu đáng kể việc ách tắc giao thông, bảo vệ môi trường.

Về lưu lượng chở khách, ông Hiếu cho biết, sau khi tuyến 3.2 hoàn thành, toàn bộ 21km của tuyến đường sắt đô thị số 3, từ Nhổn - ga Hà Nội - Hoàng Mai sẽ nối khu vực phía Tây qua trung tâm thành phố với khu vực phía Nam.

“Dự kiến đến năm 2030, lưu lượng hành khách của tuyến 3.2 sẽ vận chuyển được 124.000 hành khách/ngày. Tuyến đường sắt đô thị số 3 từ Nhổn - ga Hà Nội - Hoàng Mai sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ trong việc xây dựng, phát triển kinh tế xã hội, tái cấu trúc đô thị”, lãnh đạo MRB thông tin.

Sau khi tuyến 3.2 hoàn thành, toàn bộ 21km của tuyến đường sắt đô thị số 3, từ Nhổn - ga Hà Nội - Hoàng Mai sẽ nối khu vực phía Tây qua trung tâm thành phố với khu vực phía Nam

Lý giải việc tuyến đi ngầm gần như toàn bộ cho dù việc thi công ngầm tại Hà Nội đang rất khó khăn, lãnh đạo MRB cho rằng: Quỹ đất của thành phố Hà Nội dành cho giao thông rất hạn hẹp. Do vậy, các tuyến đường sắt đô thị đi ngầm là phương án tối ưu để giải quyết các vấn đề giao thông nan giải của Thủ đô. Tuy nhiên, việc đi ngầm toàn bộ tuyến cũng có những ưu và nhược điểm đi kèm.

Về ưu điểm, việc đi ngầm toàn tuyến giúp giảm thiểu diện tích giải phóng mặt bằng, tiết kiệm đất xây dựng; Giảm xung đột với các công trình dân dụng, giao thông trên mặt đất; Tăng khả năng kết nối với các tòa nhà và công trình ngầm xung quanh các nhà ga; Không phá vỡ cảnh quan đô thị dọc theo tuyến, cũng như tạo điều kiện phát triển không gian phía trên mặt đất với các công trình đô thị, giao thông, cầu vượt và các loại hình giao thông công cộng khác; Hạn chế chiếm dụng đất và cản trở giao thông trong quá trình thi công xây dựng; Giảm thiểu ô nhiễm môi trường, kinh tế xã hội đối với khu dân cư dọc theo tuyến.

Về nhược điểm, việc đi ngầm toàn tuyến sẽ khiến chi phí đầu tư xây dựng cao; Quá trình thi công công trình ngầm phức tạp, đòi hỏi công nghệ thi công xây dựng tiến tiến.

Ngoài ra, cấu trúc địa chất khu vực Hà Nội không thuận lợi cho các công trình ngầm do nền đất không đồng nhất, có các lớp đất yếu, nước ngầm và nước mặt.

Để giải quyết vấn đề này, MRB cùng đơn vị tư vấn đã lựa chọn công nghệ thi công ngầm bằng TBM (Tunnel Boring Machine). Đây là công nghệ thi công hầm tiên tiến bậc nhất trên thế giới. TBM có thể thi công trên mọi loại địa chất từ đá cứng đến đất yếu, đất sét, đất bồi hay đất cát dưới mực nước ngầm, đi xuyên núi hay dưới lòng biển; Có độ an toàn cao, thân thiện môi trường và không làm rung động, chấn động; Thích hợp áp dụng cho đường hầm đô thị.

Xây dựng phương án tối ưu

Theo đại diện MRB Hà Nội, quy mô của Dự án Hỗ trợ kỹ thuật “Chuẩn bị dự án đầu tư Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội đến Hoàng Mai” và Hỗ trợ nghiên cứu xây dựng hệ thống giao thông đô thị tích hợp cho dự án đường sắt đô thị gồm 4 hợp phần.

Hợp phần 1: Hỗ trợ trình xin phê duyệt chủ trương đầu tư, hỗ trợ triển khai lựa chọn Tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Tuyến 3.2.

Hợp phần này được tiến hành song song với quá trình xin chủ trương đầu tư, hỗ trợ thành phố Hà Nội và Chủ đầu tư thực hiện: Hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án Tuyến 3.2 cho đến khi Quốc hội phê duyệt chủ trương; Xây dựng điều khoản tham chiếu (TOR) chi tiết cho lập Quy hoạch chi tiết, Báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế các công việc và Báo cáo đánh giá tác động môi trường; Lựa chọn Tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và tư vấn thiết kế công trình…

Hợp phần 2: Chuẩn bị các vấn đề liên quan đến an toàn dự án đáp ứng yêu cầu để các nhà đồng tài trợ xem xét phê duyệt khoản vay thực hiện dự án tuyến 3.2.

Hợp phần 3: Công tác chuẩn bị dự án tuyến 3.2 bao gồm: Lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết, lập báo cáo nghiên cứu khả thi; Truyền thông, hỗ trợ quản lý.

Hợp phần 4: Hỗ trợ xây dựng hệ thống giao thông đô thị tích hợp cho dự án đường sắt đô thị; Nghiên cứu nhằm khuyến khích, củng cố và hỗ trợ phát triển hệ thống giao thông đô thị đồng bộ cho thủ đô Hà Nội; Tăng cường tính kết nối của các loại hình vận tải dựa trên mạng lưới đường sắt đô thị; Tối đa hóa tác động kinh tế xã hội tích cực của các khoản đầu tư vào dự án đường sắt đô thị... từ đó, tạo nên một hệ thống giao thông đô thị bền vững, bảo vệ môi trường.

Tuyến đường sắt đô thị số 3 có vai trò là tuyến “lõi” trong kết nối các tuyến đường sắt đô thị

Nhằm hạn chế những khó khăn, vướng mắc khi triển khai dự án, MRB đã làm việc với các nhà tài trợ và Chính phủ để xây dựng các cơ chế chính sách đặc thù nhằm rút ngắn các quy trình, thủ tục; Lựa chọn những nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm tốt tham gia triển khai thi công xây dựng; Lựa chọn tư vấn pháp lý nhằm giải quyết các tranh chấp với các nhà thầu.

Tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn ga Hà Nội đến Hoàng Mai vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án hỗ trợ kỹ thuật chuẩn bị đầu tư dự án theo tờ trình của UBND thành phố Hà Nội.

Lộ trình đoạn tuyến chủ yếu đi ngầm theo lộ trình: Trần Hưng Đạo - Trần Thánh Tông - Kim Ngưu - Nguyễn Tam Trinh. Kết cấu đoạn đi ngầm là ống hầm kép đi song song, ngầm qua nút giao Ô Đống Mác, Mai Động và kết thúc phía sau vành đai 3 với 7 ga ngầm (Hàng Bài, Trần Thánh Tông, Kim Ngưu, Mai Động, Tân Mai, Tam Trinh, Yên Sở), 1 khu lập tàu (phía sau, sát Trạm bơm Yên Sở). Tuyến đi qua các quận: Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai.

Về tiến độ thực hiện, tờ trình cũng nêu rõ, đoạn Ga Hà Nội - Hoàng Mai có thời thi công trong giai đoạn 2020-2030 (10 năm), tổng mức đầu tư cho đoạn tuyến này khoảng 1.700 triệu USD, tương đương 40.500 tỷ đồng, nguồn vốn vay ODA.