Kế hoạch kinh tế - xã hội 2026: Thực chất, đột phá hơn và phát huy sức mạnh tự cường

Sáng 30/10, sau 1, 5 ngày làm việc, phiên thảo luận tại hội trường về kinh tế xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, sắp xếp tổ chức bộ máy và thi hành pháp luật đã kết thúc.

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, toàn diện, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao của các Đại biểu Quốc hội và các thành viên Chính phủ tham gia giải trình tại phiên thảo luận.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, các ý kiến của đại biểu Quốc hội đều rất sâu sắc, tập trung vào 4 nhóm nội dung lớn: Về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của năm 2025 và định hướng nhiệm vụ giải pháp cho năm 2026; về đánh giá các nghị quyết của Quốc hội về tình hình 5 năm về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và cơ cấu lại nền kinh tế; về ban hành các văn bản để xử lý các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy, phân cấp phân quyền và về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2025.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu kết luận nội dung thảo luận.

Ông Thanh đánh giá, các ý kiến phát biểu thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, thẳng thắn, toàn diện, phân tích kỹ lưỡng cả kết quả đạt được cũng như những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và đặc biệt là đề xuất nhiều giải pháp thiết thực khả thi cho năm 2026 và những năm tiếp theo.

Trong quá trình thảo luận, các thành viên Chính phủ gồm: Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cũng đã trao đổi làm rõ thêm nhiều vấn đề đại biểu và cử tri quan tâm.

Theo ông Thanh, các đại biểu đều thống nhất đánh giá, năm 2025 tình hình thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường, tình hình trong nước cũng còn nhiều khó khăn, thách thức. Song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, sát sao của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư, sự điều hành quyết liệt, linh hoạt của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, sự giám sát, đồng hành phối hợp của Quốc hội, sự vào cuộc của các bộ ngành, các địa phương cùng sự nỗ lực của các doanh nghiệp và nhân dân, sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế, tình hình kinh tế - xã hội của đất nước ta tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, 22/26 chỉ tiêu chủ yếu của giai đoạn 2021-2025 đạt và vượt kế hoạch đề ra, tạo thế và lực cho phát triển cao hơn trong giai đoạn tới.

Các đại biểu tham gia phiên họp.

Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm, tăng trưởng GDP dự kiến đạt mức khá, thu ngân sách nhà nước vượt dự toán, hệ thống kết cấu hạ tầng phát triển đột phá, an sinh xã hội được quan tâm, đời sống nhân dân được từng bước cải thiện.

Công tác xây dựng hoàn thiện pháp luật, sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp được triển khai đồng bộ và hiệu quả. Quốc phòng an ninh đối ngoại tiếp tục được giữ vững và tăng cường. Vị thế, uy tín quốc gia tiếp tục được nâng lên trên trường quốc tế.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đại biểu cũng thẳng thắn chỉ rõ những khó khăn, tồn tại cần sớm được khắc phục như: Kinh tế vĩ mô ổn định nhưng áp lực điều hành còn lớn, nhất là về lạm phát, tỉ giá lãi suất, năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế chưa đáp ứng yêu cầu.

Cơ cấu lại nền kinh tế chuyển biến chưa mạnh, hiệu quả đầu tư công, giải ngân vốn và đổi mới sáng tạo chưa đạt kỳ vọng. Chất lượng tăng trưởng dựa vào khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số chưa nhiều. Một số cân đối vĩ mô tiềm ẩn rủi ro, thị trường tín dụng, thị trường vàng, thị trường bất động sản còn khó khan, cần các cái giải pháp tổng thể. Tỷ giá và chi phí vốn vay của doanh nghiệp vẫn còn cao. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là việc khó, thực hiện trên quy mô lớn, thời gian ngắn nên có lúc, có nơi còn lúng túng, hiệu quả chưa cao.

Đời sống của một bộ phận người dân ở vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biên giới hải đảo còn khó khăn. Ùn tắc, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, ngập úng tại các đô thị lớn chưa được xử lý căn cơ bền vững, thiên tai bão lũ, thời tiết cực đoan tác động tiêu cực trên diện rộng, ảnh hưởng tới kết quả giảm nghèo bền vững. Tình hình an ninh trật tự tại một số địa bàn, lĩnh vực tội phạm mạng công nghệ cao còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp.

Các đại biểu Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục bám sát tình hình, có phản ứng chính sách linh hoạt, đồng bộ giữa chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, điều hành tỉ giá, lãi suất phù hợp, thận trọng nhưng chủ động và bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, giảm mặt bằng lãi suất, chi phí vốn, khơi thông dòng chảy tín dụng, hỗ trợ sản xuất, đẩy mạnh phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo và khu vực nông nghiệp.

Đồng thời tập trung hoàn thiện thể chế, hành lang pháp lý cho quản lý phát triển đồng bộ các loại thị trường tài chính, chứng khoán, vàng, khoa học, công nghệ, lao động, bất động sản… Tiếp tục làm mới và nâng cao hiệu quả các động lực tăng trưởng truyền thống, đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu, triển khai hiệu quả các nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị, thúc đẩy đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, tuần hoàn chia sẻ, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, góp phần nâng cao năng lực sản xuất chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế, thoát bẫy thu nhập trung bình.

Phó Chủ tịch Vũ Hồng Thanh cũng nhấn mạnh, năm 2025 là năm cuối của kế hoạch 2021-2025, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu của cả giai đoạn và tạo nền tảng cho kế hoạch 2026-2030. Do đó, các đại biểu thống nhất đề nghị Chính phủ xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 chủ động, thực chất, đột phá hơn, bám sát xu hướng phục hồi truyền dịch của kinh tế thế giới, đồng thời phát huy nội lực, sức mạnh tự cường của nền kinh tế.

Đối với công tác sắp xếp tổ chức bộ máy, các ý kiến đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành liên quan phối hợp cùng tòa án, viện kiểm sát sớm ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn, điều chỉnh phù hợp, xử lý kịp thời các vướng mắc trong quản lý biên chế, sử dụng hiệu quả tài sản công; có chế độ, chính sách phù hợp đối với cán bộ, công chức và đảm bảo bộ máy hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.

Các đại biểu cũng kiến nghị Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan liên quan tăng cường công tác thi hành hiến pháp, pháp luật, rà soát các luật, nghị quyết còn chồng chéo, mâu thuẫn, chậm ban hành văn bản hướng dẫn, kịp thời phát hiện và xử lý các bất cập phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong thi hành công vụ.