Đề xuất nhà mạng cung cấp IP người dùng cho lực lượng an ninh mạng

Chiều 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật An ninh mạng.

Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an thay mặt cơ quan chủ trì xây dựng dự án luật cho biết, dự thảo Luật An ninh mạng có một số nội dung mới và nội dung được sửa đổi, bổ sung.

Cụ thể, dự thảo luật bổ sung 1 điều luật quy định về bảo đảm an ninh dữ liệu. Hiện nay, dữ liệu là tài sản quốc gia, là nguyên liệu đầu vào vô cùng quý giá mà mọi hệ sinh thái số, chuyển đổi số. Tuy nhiên, các quy định hiện nay mới chỉ tập trung vào vấn đề khai thác, sử dụng, xử lý dữ liệu phục vụ chuyển đổi số, chưa quy định về bảo đảm an ninh dữ liệu; do đó, việc bổ sung vào Luật An ninh mạng là rất cấp thiết.

Đồng thời bổ sung 1 khoản tại điều luật quy định về trách nhiệm của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng.

Theo đó, yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để phục vụ công tác quản lý nhà nước, đảm bảo an ninh mạng.

Cùng đó, dự thảo luật cũng bổ sung 1 khoản tại điều luật quy định về kinh phí bảo vệ an ninh mạng. Theo đó, kinh phí bảo vệ an ninh mạng của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị phải bảo đảm tối thiểu 10% trong tổng kinh phí triển khai đề án, dự án, chương trình, kế hoạch đầu tư, ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin.

Chính phủ cũng đề xuất bổ sung quy định về việc khuyến khích các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị, doanh nghiệp nhà nước sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh của Việt Nam bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng để nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng.

Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an trình bày nội dung cơ bản của dự thảo Luật An ninh mạng.

Bên cạnh đó, dự thảo luật bổ sung quy định về việc người đứng đầu, chịu trách nhiệm phụ trách hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia phải tham gia sát hạch và được cấp chứng chỉ về an ninh mạng. Trong bối cảnh hiện nay đây là yêu cầu cấp thiết, nhiều tổ chức, doanh nghiệp chưa có đội ngũ nhân lực được đào tạo bài bản dẫn đến việc xử lý sự cố chậm trễ, không hiệu quả.

Cho ý kiến về dự án luật, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội bày tỏ đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật An ninh mạng trên cơ sở hợp nhất và sửa đổi toàn diện 2 luật là Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng thành một luật, nhằm hoàn thiện thể chế về an ninh mạng, an toàn thông tin mạng - lĩnh vực đang phát triển rất mạnh hiện nay; đáp ứng yêu cầu phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước; khắc phục những mâu thuẫn chồng chéo một số nội dung giữa hai luật nêu trên.

Có ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp tục rà soát các nội dung trong dự thảo luật để đảm bảo yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, thống nhất trong hệ thống pháp luật, đồng thời đảm bảo tính khả thi.

Cũng có ý kiến cũng đề nghị cần rà soát để đảm bảo tính đồng bộ, vừa đảm bảo công tác quản lý về an ninh mạng, vừa thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, kinh tế dữ liệu, đồng thời học hỏi kinh nghiệm các nước về vấn đề này.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao cơ quan soạn thảo - Bộ Công an và cơ quan thẩm tra - Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại trong công tác xây dựng, thẩm tra sơ bộ dự án luật, cho rằng, an ninh mạng hiện nay là vấn đề thời sự, nóng được dư luận quan tâm, vì vậy cần làm rõ khái niệm, phạm vi điều chỉnh của dự án luật để tránh chồng chéo các vấn đề an ninh mạng, an toàn thông tin mạng, tội phạm mạng và hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia...

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, về phạm vi điều chỉnh, dự thảo luật cần xác định rõ các đối tượng chịu sự tác động (cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam) và các hành vi được điều chỉnh (tấn công mạng, thu thập dữ liệu trái phép, phát tán thông tin sai lệch).

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, cần quy định trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới để đảm bảo tuân thủ pháp luật Việt Nam.

“Hiện giờ trí tuệ nhân tạo AI phát triển cũng có mặt tốt nhưng cũng tác hại, ví dụ như giả giọng nói, cắt ghép để tống tiền thì vấn đề này như thế nào?”, Chủ tịch Quốc hội nêu ví dụ một số vấn đề.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị làm rõ, phân biệt an ninh mạng và an toàn thông tin mạng; đề xuất làm rõ khác biệt giữa an ninh mạng liên quan đến an ninh quốc gia và phòng chống tội phạm mạng, an ninh an toàn thông tin liên quan đến bảo mật dữ liệu, tránh xung đột trong áp dụng luật và phân định trách nhiệm của các cơ quan quản lý.

Quan tâm đến vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị cần quy định trách nhiệm các tổ chức thu thập, lưu trữ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là các nền mạng xã hội, dịch vụ xuyên biên giới; xây dựng cơ chế xử lý vi phạm nghiêm minh đối với những hành vi vi phạm quyền riêng tư, thu thập và sử dụng dữ liệu trái phép; đề xuất thành lập cơ quan chuyên trách giám sát các quy định dữ liệu cá nhân.

Về phòng, chống tội phạm, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cần cập nhật quy định về tội phạm mạng, tăng cường hợp tác quốc tế để phát hiện, ngăn chặn tội phạm, nhưng cũng quy định nghiêm ngặt để tránh lạm dụng, đảm bảo tôn trọng quyền riêng tư của người dân, hội nhập quốc tế, phù hợp với chuẩn mực toàn cầu, đảm bảo quy định trong luật phù hợp với các hiệp định quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, tăng cường cơ chế giám sát thực thi, thành lập cơ quan chuyên trách để có đủ thẩm quyền, nguồn lực hoạt động hiệu quả.

Nhấn mạnh Luật An ninh mạng rất quan trọng, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu cần rà soát kỹ từng khoản, điều, chương để đưa vào dự thảo luật trình Quốc hội thông qua những vấn đề khung trọng tâm, trọng điểm, còn những nội dung chi tiết thì giao Chính phủ, các bộ ban hành văn bản chi tiết.