Ý nghĩa đặc biệt Tết Thanh minh trong tâm thức người Việt

Năm 2025, Tết Thanh minh rơi vào ngày 4/4 (tức 7/3 âm lịch). Đây không chỉ là dịp con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc tảo mộ, dâng hương mà còn là cơ hội để mỗi người hướng về cội nguồn.

Vào ngày Tết Thanh minh, người Việt thường tập trung sửa sang mộ phần, thắp hương tưởng nhớ tổ tiên và làm mâm cúng ngay tại phần mộ hoặc tại nhà.

Tết Thanh minh có ý nghĩa đặc biệt trong tâm thức người Việt

Nhiều người tin rằng, trong dịp này, nếu thực hiện đúng các phong tục truyền thống như tảo mộ, dọn dẹp nhà cửa và ban thờ hay làm lễ cúng có thể mang lại may mắn, mọi sự hanh thông.

PGS,TS Trần Hữu Sơn, nguyên Phó chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam phân tích rằng, Tết Thanh minh là mọi người nhớ đến tổ tiên. Vào ngày này, người dân thường đi tảo mộ và mời tổ tiên về dự Tết. Người Việt thường ăn Tết Hàn thực (mồng 3/3) và lồng ghép với Tết Thanh minh.

“Khoảng 20 năm trở lại đây thì người dân đi tảo mộ vào Tết Thanh minh chứ xưa thì không có. Đây là nét đẹp văn hóa ý nghĩa khi xuất hiện ở Việt Nam là được đông đảo người dân tiếp nhận. Tết Thanh minh chủ yếu được người dân miền Bắc tiếp nhận bởi tiết xuân còn vương vấn”, PGS,TS Trần Hữu Sơn cho biết.

PGS,TS Trần Hữu Sơn cho rằng, Tết Thanh minh sẽ được duy trì và phát triển trong tương lai bởi truyền thống của người Việt luôn thích ứng và tiếp thu những nét mới mang ý nghĩa sâu sắc. So với những năm trước thì giờ đây, các gia đình đi tảo mộ đông hơn.

Vào ngày Tết Thanh minh, ở trong các nghĩa trang thường đông người, nhiều gia đình đến bên phần mộ thắp hương bày tỏ lòng thành kính với gia tiên tiền tổ. Với những người sống xa quê cũng thường thu xếp về tảo mộ vào ngày này, để hướng về cội nguồn.