Vì sao cựu Chủ tịch Sabeco Phan Đăng Tuất bị kỷ luật?

Theo thông cáo báo chí phát hành tối 22/3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho biết, cơ quan này vừa họp kỳ họp thứ 2 của khóa XIII.

Tại kỳ họp này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét trách nhiệm liên quan đến các sai phạm trong quản lý, sử dụng khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng, quận 1, TP HCM.

Theo đó, sau khi xét nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm; căn cứ quy định của Đảng về xử lý kỷ luật Đảng viên, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trung ương đã quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo ông Phan Đăng Tuất - nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng Công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco).

Được biết, ông Phan Đăng Tuất (sinh năm 1957) giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Sabeco từ 5/2012 - 8/2015, thay ông Nguyễn Bá Thi.

Ông Phan Đăng Tuất - cực Chủ tịch Hội đồng quản trị Sabeco

Theo tìm hiểu, khu đất 6.000 m2 số 2-4-6 Hai Bà Trưng, quận 1, được đánh giá là có vị trí đắc địa bậc nhất TP HCM khi ba mặt còn tiền còn lại là đường Thi Sách, Đông Du và Công trường Mê Linh. Sau năm 1975, khu đất được Chính phủ giao cho Bộ Lương thực và Thực phẩm (sau là Sabeco) quản lý.

Năm 2007, công ty này cổ phần hóa thành Tổng công ty Sabeco, phải nộp tiền thuê đất cho nhà nước để sản xuất kinh doanh. Bộ Công thương là đại diện chủ sở hữu Nhà nước đối với phần vốn góp tại Sabeco (89,5%), quản lý vốn nhà nước thông qua Bộ phận quản lý vốn Nhà nước gồm nhiều cá nhân. Khu đất 2-4-6 được đưa vào giá trị doanh nghiệp, nhưng Sabeco chưa nộp tiền sử dụng đất.

Theo đề nghị của Sabeco, vào cuối năm 2007, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Hữu Tín đã đồng ý chủ trương cho công ty này làm chủ đầu tư thực hiện dự án xây dựng khu phức hợp khách sạn 6 sao, trung tâm thương mại hội nghị, văn phòng cho thuê tại khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng.

Sau đó, Tổng công ty Sabeco liên doanh với nhiều nhà đầu tư thành lập Công ty liên doanh Sabeco Land để thực hiện dự án này. Năm 2011, Chủ tịch UBND TP HCM Lê Hoàng Quân duyệt giá trị quyền sử dụng đất để Tổng công ty Sabeco thực hiện nghĩa vụ tài chính khi được chuyển mục đích sử dụng đất theo giá thị trường là 1.236 tỷ đồng, nhưng Sabeco không thực hiện.

Vào tháng 9/2012, ông Phan Đăng Tuất (thời điểm đó là Chủ tịch Hội đồng quản trị, phụ trách Bộ phận quản lý vốn Nhà nước tại Sabeco) có công văn đề nghị Bộ Công thương làm việc với UBND TP HCM cho công ty được gia hạn nộp tiền quyền sử dụng đất. Do việc hợp tác không hiệu quả, các nhà đầu tư không đủ năng lực tài chính nên Công ty liên doanh Sacbeco Land sau đó giải thể.

Sau đó, đến tháng 4/2014, Bộ phận quản lý vốn Nhà nước tại Sabeco do ông Phan Đăng Tuất và nhiều thành viên ký công văn đề xuất Bộ Công thương cho hợp tác với nhóm nhà đầu tư mới, thành lập công ty cổ phần để tiếp tục thực hiện dự án nhằm tránh lãng phí sử dụng khu đất.

Theo phương án được đề xuất, Sabeco lúc đó sẽ góp 26% vốn điều lệ (18% tiền mặt và 8% giá trị lợi thế); các cổ đông còn lại góp vốn bằng tiền mặt và nộp 1.236 tỷ đồng tiền sử dụng đất cùng tiền nộp phạt quá hạn; các cổ đông còn lại cam kết thu xếp nguồn tiền cho việc triển khai dự án theo đúng tiến độ. Sabeco sẽ chuyển giao quyền sử dụng khu đất cho công ty cổ phần này.

Sau khi được lãnh đạo Bộ Công thương chấp thuận chủ trương, bà Phạm Thị Hồng Hạnh (Tổng giám đốc Sabeco, thành viên Bộ phận quản lý vốn Nhà nước) đề nghị UBND TP HCM xác định lại giá trị quyền sử sụng đất. Đồng thời, chủ tịch Bộ phận vốn góp Nhà nước tại Sabeco cũng trình lãnh đạo Bộ Công thương về việc chọn các nhà đầu tư mới.

Đến tháng 2/2015, đại diện của Sabeco đã ký hợp đồng hợp tác với Công ty Cổ phần Attland, Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ Hà An; Công ty Cổ phần đầu tư Mê Linh thành lập Công ty cổ phần Sabeco Pearl, vốn điều lệ gần 485 tỷ đồng.

Sau đó, tháng 4/2015, ông Phan Đăng Tuất với tư cách là Chủ tịch Hội đồng quản trị Sabeco đã ký công văn đề nghị UBND TP HCM duyệt cho Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư và được nộp tiền quyền sử dụng đất.

Ngày 6/1/2016, sau khi được UBND TP HCM chấp thuận cho Sabeco Pearl đứng tên khu đất, nhóm nhà đầu tư đã có công văn gửi Bộ trưởng Bộ Công thương (thời điểm đó là ông Vũ Huy Hoàng) xin điều chỉnh công năng dự án và kiến nghị Bộ trưởng chỉ đạo Sabeco thoái toàn bộ vốn tại Sabeco Pearl.

Đến ngày 15/1/2016, nhóm nhà đầu tư này tiếp tục ký công văn gửi ông Vũ Huy Hoàng đề nghị được mua lại toàn bộ phần vốn góp 26% của Sabeco. Sau đó, 26% vốn của Sabeco đã được Công ty Attland mua lại với tổng giá trị 196,645 tỷ đồng.

Hồi tháng 11/2018, sai phạm tại dư án 2-4-6 Hai Bà Trưng đã bị phát hiện. Và viêc dịch chuyển quyền sử dụng, quản lý khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng từ nhà Nước sang tư nhân, gây thiệt hại 2.713 tỷ đồng. Cơ quan tố tụng sau đó đã khởi tố vụ án Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng đất đai và khởi tố nhiều bị can nguyên là lãnh đạo Bộ Công thương, UBND TP HCM.