Thanh Trì giữ hồn di sản giữa nhịp sống hiện đại

Tháng 8, Hà Nội vẫn vàng rực nắng, lác đác những cơn mưa rào bất chợt. Giữa không khí chuẩn bị cho mùa du lịch cao điểm, làng nghề bánh cuốn Thanh Trì (phường Vĩnh Hưng, Hà Nội) rộn ràng hơn thường lệ. Con ngõ nhỏ dẫn vào làng thoang thoảng mùi gạo mới, tiếng cối xay lách cách xen lẫn hơi nước nghi ngút bốc lên từ những nồi tráng bánh. Hình ảnh ấy gợi lại ký ức lâu đời của một làng nghề, nay càng được chú ý khi nghề làm bánh cuốn Thanh Trì đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Nghề làm bánh cuốn Thanh Trì được vinh danh là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia Công nhận danh hiệu Làng nghề truyền thống - bánh cuốn Thanh Trì Huyện Thanh Trì lần đầu có học sinh đoạt giải Toán quốc tế

Bánh cuốn - hồn cốt của làng xưa

Theo các bậc cao niên, nghề làm bánh đã tồn tại hàng trăm năm, gắn liền với câu chuyện từ thời Hùng Vương. Qua bao biến thiên, người dân nơi đây vẫn giữ cách làm truyền thống: Gạo ngon được ngâm, xay bằng cối đá, rồi pha bột theo tỷ lệ chuẩn để khi tráng, từng tấm bánh mỏng tang mà vẫn dai mềm. Người tráng bánh phải khéo léo, chỉ một sơ suất nhỏ là tấm bánh có thể rách, nhưng khi thành công thì mịn màng như tấm lụa.

Hấp dẫn bánh cuốn Thanh Trì
Hấp dẫn bánh cuốn Thanh Trì

Điểm khác biệt của bánh cuốn Thanh Trì là không có nhân, chỉ phủ hành phi thơm lừng. Khi ăn kèm chả quế, giò lụa hay nem rán, chấm nước mắm pha khéo, từng miếng bánh trở thành sự hòa quyện giữa vị mềm mượt, thanh nhã và đậm đà.

Ngày nay, vào các dịp hội làng 1/3 âm lịch, cuộc thi tráng bánh vẫn được tổ chức. Tiếng reo hò, tiếng vỗ tay cổ vũ vang lên không chỉ để chọn ra người tráng bánh khéo nhất, mà còn để nhắc nhở con cháu nhớ về nghề tổ.

Niềm tự hào di sản - cơ hội vươn xa

Ông Phạm Hải Bình, Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hưng, chia sẻ: Để được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, bánh cuốn Thanh Trì phải đáp ứng đủ tiêu chí về tính đại diện, kế thừa và khả năng phát triển lâu dài.

“Đây là niềm tự hào nhưng cũng là trách nhiệm để cộng đồng tiếp tục gìn giữ và quảng bá di sản” - ông Bình nhấn mạnh.

Thanh Trì giữ hồn di sản giữa nhịp sống hiện đại

Những ngày này, khi Hà Nội đón nhiều đoàn khách du lịch đến tham dự các sự kiện lớn kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, làng Thanh Trì cũng tấp nập người ra vào.

Du khách háo hức được tận mắt nhìn nghệ nhân tráng bánh, tự tay thử trải nghiệm và thưởng thức chiếc bánh nóng hổi vừa ra lò. Không khí ấy khiến làng nghề thêm sinh động, và cũng là cơ hội để bánh cuốn Thanh Trì “bước ra thế giới” thông qua các tour ẩm thực, lễ hội quảng bá.

Thêm sức sống cho di sản

Việc được công nhận là di sản không phải đích đến, mà là khởi đầu cho hành trình phát triển mới. Các chuyên gia cho rằng, Thanh Trì cần: Chuẩn hóa quy trình sản xuất để đảm bảo an toàn thực phẩm, đồng thời giữ nguyên hồn cốt truyền thống; Tổ chức các tour trải nghiệm, hội thi, lễ hội ẩm thực để quảng bá rộng rãi hơn; Kết hợp với du lịch cộng đồng, tạo sinh kế cho người dân, nhất là thế hệ trẻ để họ gắn bó với nghề.

Bánh cuốn Thanh Trì cần tay nghề khéo léo
Bánh cuốn Thanh Trì cần tay nghề khéo léo

Bánh cuốn Thanh Trì, từ món ăn dân dã, nay đã trở thành di sản văn hóa quốc gia. Mỗi tấm bánh mỏng không chỉ chứa đựng công phu, sự khéo léo của người làm mà còn là niềm tự hào, là “sợi chỉ” nối quá khứ với hiện tại.

Trong nhịp sống hiện đại, khi du khách tìm về Thanh Trì để thưởng thức hương vị ấy, cũng là lúc di sản này được tiếp thêm sức sống mới, góp phần làm giàu kho tàng văn hóa ẩm thực Việt Nam.

Hoa Thành
Phiên bản di động