Ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ

Nghiên cứu do các nhà nghiên cứu tại đơn vị dịch tễ học thuộc Hội đồng Nghiên cứu Y khoa của Đại học Cambridge (Anh) tổng hợp từ 51 nghiên cứu trên toàn cầu và phân tích dữ liệu từ hơn 29 triệu người đã tiếp xúc với các chất ô nhiễm không khí trong thời gian ít nhất 1 năm.

Các nhà nghiên cứu ước tính căn bệnh sa sút trí tuệ sẽ ảnh hưởng đến khoảng 57 triệu người trên toàn thế giới và con số này dự kiến sẽ tăng lên ít nhất 150 triệu ca vào năm 2050.

Mặc dù ô nhiễm không khí đã được xác định là một yếu tố nguy cơ gây sa sút trí tuệ, nhưng nghiên cứu này - được xem là nghiên cứu toàn diện nhất từ trước đến nay - đã phát hiện mối liên hệ giữa 3 loại chất ô nhiễm không khí (bụi mịn PM2.5, khí NO2 và bồ hóng) với nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ.

Nghiên cứu do Đại học Cambridge (Anh) thực hiện xác nhận ô nhiễm không khí không chỉ gây hại cho phổi mà còn làm tăng đáng kể nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ (Ảnh: AP)

Trong đó, đặc biệt nguy hiểm nhất là bụi mịn PM2.5 - những hạt rất nhỏ phát sinh chủ yếu từ khí thải giao thông, nhà máy và các hoạt động xây dựng, có thể đi sâu vào phổi, thậm chí lên não gây viêm nhiễm và tổn thương thần kinh.

Nghiên cứu chỉ ra rằng cứ mỗi khi nồng độ PM2.5 tăng thêm 10 µg/m3, nguy cơ mất trí nhớ tăng 17%. Với khí NO2 (phát sinh từ việc đốt nhiên liệu hoá thạch) nguy cơ tăng 3% với mỗi 10 µg/m3. Riêng bồ hóng - phát sinh từ các nguồn như khí thải xe cộ và đốt củi, mỗi khi tăng thêm 1 µg/m3 thì nguy cơ mất trí nhớ tăng tới 13%.

Tiến sĩ Haneen Khreis, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết công trình này cung cấp thêm bằng chứng củng cố nhận định rằng việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí ngoài trời là một yếu tố nguy cơ dẫn đến khởi phát sa sút trí tuệ ở những người trưởng thành trước đó hoàn toàn khỏe mạnh.

“Giảm ô nhiễm không khí không chỉ bảo vệ sức khỏe người dân mà còn mang lại lợi ích lớn về xã hội và kinh tế, giảm gánh nặng cho người bệnh, gia đình và hệ thống y tế”, bà nhấn mạnh.

Theo các nhà khoa học, không khí ô nhiễm làm tăng nguy cơ mắc Alzheimer và đặc biệt mạnh hơn ở chứng sa sút trí tuệ do mạch máu não bị suy yếu. Họ cũng chỉ ra rằng các cộng đồng nghèo, thu nhập thấp thường tiếp xúc nhiều hơn với ô nhiễm không khí nên cần chính sách kiểm soát ô nhiễm chặt chẽ hơn và công bằng hơn.