Người trẻ mong gì từ Tết truyền thống?

Tìm về những giá trị truyền thống

Trong ký ức nhiều người trẻ, Tết của ngày xưa luôn là những hoài niệm tuyệt vời. Và cho đến hiện tại, dù xung quanh có vô vàn những xu hướng “chơi” Tết mới, họ vẫn chọn tìm về các giá trị truyền thống. Không ít người trẻ luôn tin rằng, giá trị quý giá nhất mà Tết đem lại đó là gia đình được đoàn viên.

“Mình vẫn nhớ như in cảm giác mọi người trong gia đình ngồi quây quần bên nhau canh nồi bánh chưng thật ấm áp. Hồi ấy mỗi khi Tết đến, mình háo hức nhất được cùng mẹ đi chợ Tết. Chợ Tết ngày ấy tuy không đủ đầy, phong phú như ngày nay nhưng lúc nào cũng đông vui, nhộn nhịp với tiếng cười nói tưng bừng.

Đối với mình, Tết không chỉ là ngày lễ, mà còn là một phần quan trọng của bản sắc văn hóa Việt, nơi có thể tìm thấy sự kết nối sâu sắc với gia đình và cội nguồn”, Thùy Dương (sống tại quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ.

Trong ký ức nhiều người trẻ, Tết của ngày xưa luôn là những hoài niệm tuyệt vời

Thùy Dương hiện là sinh viên năm nhất trường Đại học Phương Đông. Năm đầu tiên xa nhà và bước chân vào cánh cửa đại học, Thùy Dương lại càng mong ngóng Tết hơn bao giờ hết. Vậy nên Tết năm nay, khi nhận được thông báo nghỉ Tết chính thức của trường, cô bạn quyết định về nhà từ 22 Tết để đi chợ cùng mẹ chuẩn bị đón Tết.

Cô gái 19 tuổi thích cảm giác hồi hộp và háo hức khi cùng mẹ lựa chọn từng bó hoa tươi thắm, mua những hộp bánh kẹo đẹp mắt và lựa chọn nguyên liệu tươi ngon cho mâm cơm ngày Tết. Không gian chợ Tết, với muôn vàn sắc màu, âm thanh, hương vị đặc trưng, dường như bừng lên sức sống, khiến lòng người trở nên phấn chấn, ngập tràn niềm vui. Nhớ về bầu không khí nhộn nhịp ấy, Thùy Dương lại cảm thấy ấm áp, gần gũi và yên bình.

Còn với Khổng Minh Ngọc Hà (23 tuổi, sống tại quận Cầu Giấy, Hà Nội), cô cũng luôn mong chờ đến Tết để được về nhà, trở về với không gian gia đình truyền thống.

Năm nào cũng vậy, cứ cận Tết là Ngọc Hà lại bắt xe khách để về quê tại Sơn La để quây quần với gia đình, chờ đón khoảnh khắc giao thừa và đi hái lộc đầu năm.

“Tết ở nhà là những khoảnh khắc quý giá nhất của mình. Mình thích việc cùng mẹ chuẩn bị mâm cỗ Tết, trang trí nhà cửa đến các buổi chiều lang thang trên con đường quê yên bình, nơi mỗi ngôi nhà đều rực rỡ ánh đèn và màu sắc của hoa mai, hoa đào. Mình cũng dành thời gian để đi thăm ông bà, người thân, thể hiện lòng biết ơn đối với cha mẹ và những người đã nuôi dưỡng và dạy dỗ mình”, Ngọc Hà tâm sự.

Ngọc Hà (chính giữa) luôn mong chờ đến Tết để được về nhà, trở về với không gian gia đình truyền thống

Theo cô gái 23 tuổi, cuộc sống hiện đại đang ngày càng bận rộn và nhiều biến động, nhưng không gian ấm áp của gia đình trong những ngày Tết vẫn luôn là điểm tựa vững chắc, là nơi mọi người tìm về để tái tạo năng lượng, yêu thương và sẻ chia.

Từ việc gói bánh chưng, đi chợ Tết, trang hoàng nhà cửa, chúc Tết người thân, mỗi hành động, dù nhỏ nhất, đều trở thành phần không thể thiếu trong bức tranh Tết truyền thống. Đối với những bạn trẻ như Ngọc Hà, Tết không chỉ là dịp để tận hưởng phút giây đoàn viên, mà còn là cơ hội để học hỏi, gìn giữ những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc.

Kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại

Có một thay đổi trong nhu cầu thưởng thức Tết của nhiều người, đặc biệt người trẻ. Tết với họ không cần, không nên nối dài bằng việc dọn dẹp, nấu nướng cũng như tích trữ quá nhiều. Thông thường, Tết là dịp để đoàn tụ gia đình, có thể chỉ gồm bố mẹ và con cái hoặc cả gia đình nhiều thế hệ khác nhau. Việc suốt cả kỳ lễ dài và đặc biệt nhất trong năm nếu chỉ chăm chăm chung lo đời sống vật chất hay lúc nào cũng đòi hỏi sự có mặt đông đủ vô hình chung sẽ tạo sự căng thẳng và mệt mỏi.

Với nhiều bạn trẻ, về quê ăn Tết sẽ có rất nhiều nghi lễ, thủ tục khác hẳn ngày thường cũng như cuộc sống đô thị. Những bữa ăn linh đình dọn ra rồi lại cất vào khiến cảm giác no ngấy lúc nào cũng chực chờ, những lời thăm hỏi đầy sự quan tâm kiểu như: “Lương bao nhiêu?”; “Có người yêu chưa cháu?”; “Bao giờ thì cưới?” hay có khi chỉ là “Ôi mày ở thành phố có khi chả nhớ bác đâu nhỉ?”... có thể sẽ lại gây ức chế hoặc khó chịu khi "vi phạm quyền riêng tư" cũng như bị coi là thiếu tế nhị.

"Sẽ luôn xuất hiện những câu hỏi xâm phạm riêng tư do văn hóa người Việt coi đây như một sự quan tâm, đặc biệt với con cháu lâu ngày không gặp. Thay vì khó chịu, các bạn trẻ có thể chủ động chia sẻ phần nào những câu chuyện bản thân, những ngả rẽ quan trọng trong học tập, lao động, cuộc sống, không để xảy ra những cuộc “hỏi cung” đầy khó chịu", Đức Anh (24 tuổi, sống tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) chia sẻ.

Với thế hệ trẻ hiện nay, bên cạnh việc coi trọng Tết và những giá trị gia đình, không ít bạn đã và đang có xu hướng tiếp cận Tết một cách linh hoạt và sáng tạo hơn. Họ không ngần ngại kết hợp truyền thống với hiện đại, tạo ra những cách “chơi” Tết mới mẻ mà vẫn giữ được tinh thần của Tết cổ truyền.

Hoa Phương mong muốn mỗi dịp Tết không chỉ là thời gian để trở lại với các giá trị truyền thống, mà còn là cơ hội để cùng gia đình khám phá những vùng đất mới, tận hưởng các trải nghiệm mới lạ

"Việc kết hợp du lịch, nghỉ dưỡng trong dịp Tết đang trở nên phổ biến. “Thay vì “mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy ”, mình chọn cách rủ gia đình đi du lịch, tạo nên kỳ nghỉ Tết độc đáo.

Mình muốn mỗi dịp Tết không chỉ là thời gian để trở lại với các giá trị truyền thống, mà còn là cơ hội để cùng gia đình khám phá những vùng đất mới, tận hưởng các trải nghiệm mới lạ. Điều này không chỉ giúp mọi người trong gia đình gắn kết tình cảm mà còn mở rộng tầm nhìn và hiểu biết về thế giới xung quanh. Nó cũng giúp mình thấu hiểu rằng, “chơi” Tết dù có nhiều hình thức khác nhau, nhưng tinh thần của Tết là sự đoàn tụ và chia sẻ thì luôn được giữ gìn”, Trần Hoa Phương (26 tuổi, sống tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết.

Hoa Phương và gia đình cũng thường mời bạn bè ngoại quốc đến cùng đón Tết, xem đó là cơ hội tuyệt vời để chia sẻ văn hóa truyền thống Việt Nam: “Có những năm, mình mời vài người bạn nước ngoài đến nhà để trải nghiệm Tết. Mình muốn họ cảm nhận được không khí Tết truyền thống qua việc tham gia vào các hoạt động như gói bánh chưng, trang trí nhà cửa và thưởng thức bữa cơm Tết. Đó là những khoảnh khắc đặc biệt giúp họ hiểu hơn về phong tục, lịch sử và tinh thần cộng đồng của chúng ta”.

Cô gái 26 tuổi cũng chia sẻ về niềm vui khi thấy bạn bè quốc tế thích thú với những trải nghiệm mới lạ: “Thật tuyệt khi thấy họ mặc áo dài, học cách gói bánh chưng hay thậm chí thử nói vài câu chúc Tết bằng tiếng Việt. Mình cảm thấy tự hào khi giới thiệu những nét đẹp của văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế”.

Với Thùy Trang (25 tuổi, giáo viên dạy Tiếng Anh), cô bạn “chơi” Tết đậm chất gen Z bằng cách phân chia thời gian ăn Tết theo kiểu 50 - 50, một nửa thời gian để “trở về” với gia đình, nửa còn lại dành cho bản thân để tham gia các hoạt động vui chơi, du lịch và gặp gỡ bạn bè.

Thùy Trang Tết đậm chất gen Z bằng cách phân chia thời gian ăn Tết theo kiểu 50 - 50, một nửa thời gian để “trở về” với gia đình, nửa còn lại dành cho bản thân để tham gia các hoạt động vui chơi, du lịch và gặp gỡ bạn bè.

Theo Thùy Trang, việc cân bằng giữa thời gian dành cho gia đình và bản thân sẽ giúp mỗi người tận hưởng Tết một cách trọn vẹn nhất.

“Bên cạnh việc quây quần ăn tất niên và đi chúc Tết cùng gia đình, mình sẽ rủ cả nhà xem một bộ phim thật hay cùng chơi vài trò chơi hơi “trẻ trâu” như đánh bài, sự thật hay lừa dối… Có thể các dịp bình thường, ông bà, cha mẹ sẽ rất ít tham gia cùng con cháu, nhưng dịp Tết, mọi người trở nên gần gũi, mở lòng và sẵn sàng tham gia. Điều này tạo nên không khí ấm cúng, vui vẻ và thực sự kết nối các thế hệ trong gia đình”, Thùy Trang bộc bạch.

Sự thay đổi không ngừng nghỉ của thời đại đang tạo nên những người trẻ “giao thời”. Với họ, Tết không chỉ là thời gian để tưởng nhớ và tri ân, mà còn là cơ hội để thể hiện bản thân, kết nối và viết lên những trải nghiệm mới. Không cần phải “đi thật xa để trở về”, khi Tết ở trong tâm thì sẽ luôn trọn vẹn giá trị tuyệt vời.