Nét đẹp trong xây dựng nếp sống văn minh ở Ba Vì

Nét đẹp từ tục lệ mừng thọ

Trong những năm qua, đặc biệt là từ năm 2020 đến nay, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Ba Vì đã tập trung chỉ đạo, đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội.

Theo báo cáo của huyện Ba Vì, việc mừng thọ theo nếp sống văn minh được thực hiện khá đồng bộ trên địa bàn huyện. Các xã, thị trấn tổ chức gặp mặt chúc mừng, trao giấy chứng nhận của Hội Người cao tuổi Việt Nam cho các cụ đến tuổi tròn tại nhà văn hóa thôn; nhiều xã đã có quy định về thời gian tổ chức mừng thọ vào một ngày là mùng 4 hoặc mùng 6 Tết Nguyên đán…; không tổ chức tiệc, cỗ linh đình, kéo dài; tạo không khí vui tươi, phấn khởi, ấm cúng, tình cảm trong cộng đồng.

Điển hình như ở xã Phú Phương, trước đây, việc khao thọ tổ chức ăn uống tốn kém tràn lan. Năm 2007, Hội Người cao tuổi xã đã tham mưu cho Đảng uỷ, chính quyền địa phương xây dựng quy chế cho việc mừng thọ. Theo đó, cứ vào ngày mùng hai Tết hằng năm, Đảng uỷ, UBND, các ban, ngành, đoàn thể xã tổ chức mừng thọ cho các cụ tại hội trường UBND xã. Sau đó, các cụ chỉ tổ chức mừng thọ tại nhà bằng trà nước, bánh, kẹo chứ không tổ chức tiệc mặn. Số tiền các con cháu mừng thọ, được các cụ xây dựng sổ tiết kiệm để chi dùng cho việc chăm sóc sức khoẻ hàng ngày.

Để làm được điều này, Hội Người cao tuổi xã Phú Phương đã xây dựng quy ước về việc mừng thọ trong toàn Hội. Hằng năm, Hội rà soát danh sách người cao tuổi chuẩn bị được tuổi thọ tròn để kịp thời trao đổi và các cụ ký cam kết thực hiện. Cụ nào không thực hiện sẽ không được bình xét trong phong trào thi đua “Tuổi cao gương sáng”.

Việc mừng thọ cho các cụ cao tuổi ở Ba Vì được tổ chức văn minh, tiết kiệm

Theo cán bộ Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Ba Vì, lúc đầu có nhiều khó khăn trong việc thực hiện, nhưng đến nay 100% các cụ cao tuổi trong xã Phú Phương đã thực hiện tốt quy ước về việc mừng thọ tại địa phương. Nhờ vậy mà các cụ đã tiết kiệm cho gia đình một số tiền đáng kể trong việc khao thọ bằng tiệc mặn, tạo được sổ tiết kiệm cho mình với số tiền không nhỏ từ tiền mừng thọ của con cháu. Chính từ nét đẹp mừng thọ ở Phú Phương, đến nay, hằng năm, các xã tại huyện Ba Vì đã tổ chức mừng thọ bằng trà nước.

Cưới, tang văn minh

Việc tang văn minh trên địa bàn huyện Ba Vì cũng dần đi vào nền nếp, số lượng các đám tang hỏa táng ngày càng tăng cao.

Năm 2023, 83,3% số đám tang được hỏa táng, tăng 30,7% so với năm 2020. Tình trạng làm cỗ mời khách trong các đám tang giảm mạnh, không còn các hủ tục lạc hậu như: lăn đường, yểm bùa…, thời gian tổ chức tang lễ không kéo dài. Đặc biệt, nhiều địa phương đã tuyên truyền, vận động các gia đình có người qua đời thực hiện hỏa táng sau đó mới phát tang, tiêu biểu như xã Cổ Đô, Phong Vân, Phú Đông, Phú Sơn, thôn Liên Minh (xã Thụy An).

Mới đây, huyện Ba Vì đã tổ chức hội nghị về việc thực hiện cưới, tang văn minh trên địa bàn huyện

Trong việc cưới, các nội dung, quy định thực hiện cưới theo nếp sống văn minh được triển khai sâu rộng, nhận thức, ý thức chấp hành của cán bộ, đảng viên và Nhân dân ngày được nâng lên. Các đám cưới đều thực hiện theo đúng Luật Hôn nhân và Gia đình với các nghi lễ được tổ chức trang trọng, thủ tục đơn giản, tiết kiệm nhưng vẫn đảm bảo vui tươi, phấn khởi; các thủ tục cưới hỏi được giản tiện, rút ngắn thời gian tổ chức; không còn việc mời khách thuốc lá; việc sử dụng rượu, bia được hạn chế.

Từ năm 2020 đến nay, toàn huyện có 7.537 đám cưới, trong đó có 6.673 đám cưới thực hiện nếp sống văn minh, đạt 88,5%. Tronh giai đoạn phòng, chống dịch COVID-19, số đám cưới thực hiện nếp sống văn minh đạt 96,6%. Việc tổ chức cưới theo nếp sống văn minh, đã thể hiện nét đẹp truyền thống, góp phần xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa; hạn chế việc tổ chức đám cưới linh đình, kéo dài thời gian, phô trương hình thức gây tốn kém, lãng phí.

Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh cho hay, thời gian tới, huyện tiếp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động thực hiện nếp sống văn hóa mới trong việc cưới, việc tang, lễ hội và mừng thọ; hướng dẫn bổ sung nội quy, quy định về việc cưới, việc tang, mừng thọ và tăng cường công tác quản lý lễ hội vào quy ước cộng đồng phù hợp với phong tục tập quán của người dân; xây dựng các chương trình thông tin, cổ động trực quan; phát huy tinh thần tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong công tác này và vận động gia đình, Nhân dân nơi cư trú cùng thực hiện.

Đồng thời, huyện sẽ khuyến khích, nhân rộng các mô hình điển hình tiêu biểu trong toàn huyện; làm tốt công tác đánh giá, biểu dương khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có cách làm hay, sáng tạo trong việc thực hiện nếp sống văn hóa mới trong việc cưới, việc tang, lễ hội và mừng thọ trên địa bàn huyện Ba Vì.

Năm 2024, huyện Ba Vì đặt chỉ tiêu 95% đám cưới thực hiện nếp sống văn minh (phấn đấu tổ chức mô hình cưới tiệc trà nước); 95% đám tang thực hiện nếp sống văn minh, tang văn minh (hỏa táng trước khi phát tang); 100% lễ mừng thọ và lễ hội trên địa bàn tổ chức đúng quy định.