Hoa quả ngâm hóa chất đến ruồi nhặng còn không muốn bâu vào

Sáng 4/6, tiếp tục phiên họp thứ 46, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, để tăng cường quản lý hóa chất độc hại, kiểm soát rủi ro mất an toàn, an ninh từ hóa chất, dự luật đã sửa đổi, bổ sung một số quy định so với Luật Hóa chất năm 2007.

Cụ thể, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung quy định quản lý hóa chất trong toàn bộ vòng đời, từ khi hóa chất được tạo ra hoặc đưa vào Việt Nam với mức độ chặt chẽ bảo đảm đồng bộ phù hợp với từng danh mục hóa chất.

Dự thảo luật cũng bổ sung quy định biện pháp kiểm tra với hoạt động nhập khẩu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, dịch vụ tồn trữ hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.

Đồng thời, dự thảo luật cũng bổ sung quy định ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong kiểm soát hoạt động mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, các dữ liệu của hoạt động mua, bán sẽ được xác thực với dữ liệu về tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình thực hiện do Chính phủ quy định.

Bên cạnh đó, bổ sung quy định tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải đăng ký mục đích, nhu cầu sử dụng hóa chất trên cơ sở dữ liệu, đặc biệt là công tác hậu kiểm nhằm hạn chế tới mức thấp nhất việc hóa chất bị sử dụng sai mục đích.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải.

Dự thảo luật cũng bổ sung quy định việc tổ chức kinh doanh hóa chất chỉ được bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt cho tổ chức, cá nhân đã thực hiện công bố loại hóa chất này và mục đích sử dụng trên cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất.

Theo Chủ nhiệm Lê Quang Huy, hiện nay một loại hóa chất có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, do nhiều bộ cùng quản lý nên dễ dẫn tới tình trạng doanh nghiệp khai báo không trung thực mục đích sử dụng để lựa chọn cơ chế thông thoáng hơn.

Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu phương án và phân công hợp lý nhiệm vụ quản lý nhà nước giữa các bộ liên quan theo hướng giao một đầu mối quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh với hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.

Cho ý kiến dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải bày tỏ lo ngại khi hoạt động quản lý hóa chất vẫn còn lỏng lẻo. Hóa chất xả thải ra môi trường, hóa chất trong thực phẩm bày bán tràn lan.

Theo bà Hải, nguyên nhân một phần là do đầu mối quản lý chưa chặt chẽ, chưa làm tốt công tác phân công quản lý trong lĩnh vực hóa chất. Do đó, dự thảo luật cần thể hiện rõ ràng việc phân công đầu mối quản lý, xác định rõ cơ quan chủ trì và cơ quan phối hợp.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu lấy ví dụ, nhiều thực phẩm như giá đỗ ngâm tẩm hóa chất, có thể có nhiều nguyên nhân, nhưng tại sao người sản xuất, trồng giá mua được hóa chất dễ dàng như vậy, hay như việc mua thuốc chuột online cũng rất dễ dàng.

"Việc này xảy ra thì đầu mối là Bộ Công thương hay Bộ Y tế hay Bộ Nông nghiệp và Môi trường chịu trách nhiệm?", bà Hải nêu vấn đề và dẫn lại ý kiến Chủ tịch Quốc hội về việc phải có cơ quan chịu trách nhiệm.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cũng đề nghị phải có thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm nếu xảy ra những vụ việc liên quan tới hóa chất, đặc biệt là những vụ việc liên quan tới thực phẩm ngâm tẩm hóa chất, xả thải ra môi trường gần đây.

"Có những quả táo mua trong cửa hàng đắt tiền hẳn hoi, không để tủ lạnh nhưng để mấy tháng cũng không hỏng. Ngày xưa về quê hái hoa quả chỉ một hai ngày là nẫu, ruồi nhặng đến luôn. Còn bây giờ hoa quả được ngâm tẩm hóa chất, ruồi nhặng không muốn bâu vào", bà Hải chia sẻ câu chuyện.