Cán bộ, công chức có biến động tài sản trên 1 tỷ đồng/năm phải kê khai bổ sung

Chiều 10/12, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng với tỉ lệ 93,45% đại biểu có mặt tán thành.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.

Một trong những nội dung đáng chú ý là luật sửa đổi quy định tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng. Đồng thời, tăng giá trị tài sản, thu nhập biến động trong năm phải kê khai bổ sung từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng.

Theo báo cáo giải trình của Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, việc sửa đổi như trên căn cứ vào 2 yếu tố chủ yếu. Một là từ năm 2018 đến nay đã có 3 lần tăng lương; hai là do điều kiện kinh tế - xã hội phát triển gấp gần 3 lần, nhất là giá cả trên thị trường có nhiều biến động.

Các đại biểu tại phiên họp.

Giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai từ 150 triệu đồng áp dụng cho 3 phương thức kê khai (lần đầu, hằng năm, phục vụ công tác cán bộ). Trong khi đó, giá trị tài sản, thu nhập biến động 1 tỷ đồng/năm chỉ áp dụng cho kê khai bổ sung, theo dõi biến động và làm căn cứ xác minh khi giải trình không hợp lý.

Có ý kiến đề nghị bổ sung "tài sản số" vào danh mục kê khai tài sản. Tuy nhiên, ông Phong cho rằng pháp luật hiện hành chưa có quy định đầy đủ về loại tài sản này nên chưa đưa vào dự thảo luật.

Chính phủ sẽ giao Thanh tra Chính phủ phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan có liên quan tiếp tục nghiên cứu và đề xuất quy định khi có đủ cơ sở pháp lý và sửa đổi toàn diện Luật Phòng, chống tham nhũng.

Các tài sản thuộc quyền sở hữu của người kê khai, vợ, chồng, con chưa thành niên (bao gồm quyền sử dụng đất, nhà và tài sản gắn liền với đất hoặc đứng tên chung) đều phải kê khai; danh mục tài sản và mẫu biểu sẽ được Chính phủ quy định chi tiết tại Nghị định hướng dẫn thi hành luật.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong.

Về đối tượng phải kê khai tài sản, thu nhập hằng năm, có ý kiến đề nghị bổ sung phó giám đốc sở và làm rõ tiêu chí xác định chức danh tương đương giám đốc sở, nhất là các chức danh lãnh đạo cấp xã; đồng thời đề nghị làm rõ cơ quan chịu trách nhiệm quy định và kiểm soát đối tượng tương đương.

Với nội dung này, ông Phong cho hay, đối tượng kê khai hằng năm tại địa phương chỉ áp dụng đối với giám đốc sở và tương đương là do kế thừa luật hiện hành, bảo đảm phù hợp với Quyết định 56 (phụ cấp chức vụ từ 0,9 trở lên).

Các chức danh tương đương được xác định theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (như Chánh Thanh tra tỉnh, Chánh Văn phòng UBND tỉnh…).

Các chức danh lãnh đạo cấp xã thực hiện kê khai theo các phương thức khác (kê khai lần đầu, kê khai bổ sung, kê khai phục vụ công tác cán bộ) và được kiểm soát theo quy định của Đảng và pháp luật, căn cứ theo vị trí chức danh của người kê khai.

Về công khai bản kê khai tài sản, thu nhập, ông Phong cho biết, thông tin về tài sản, thu nhập liên quan đến bí mật đời tư và quyền nhân thân của người kê khai nên việc công khai thông tin về tài sản, thu nhập của người kê khai trên Cổng thông tin điện tử quốc gia và các phương tiện thông tin đại chúng là không phù hợp với quy định của Hiến pháp và pháp luật về dân sự.

Vì vậy, pháp luật về phòng, chống tham nhũng hiện hành chỉ quy định việc công khai được thực hiện bằng một số phương thức nhất định để vừa bảo đảm tính công khai, minh bạch trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nhưng cũng bảo đảm thông tin về tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn không bị sử dụng vào những mục đích tiêu cực như phát tán, trích dẫn, lan truyền sai sự thật, gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của người kê khai.

Về xử lý, thu hồi tài sản có liên quan đến tham nhũng, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho biết, việc xử lý tài sản tham nhũng đã được quy định tại Điều 93 của Luật Phòng, chống tham nhũng.

Theo đó, tài sản tham nhũng phải được thu hồi, trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc tịch thu theo quy định của pháp luật (khoản 1); thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra phải được khắc phục; người có hành vi tham nhũng gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật (khoản 2).

"Với quy định này, việc thu hồi tài sản có nguồn gốc từ tham nhũng có thể được thực hiện mà không phụ thuộc vào việc truy cứu trách nhiệm hình sự, đồng thời, vẫn bảo đảm công bằng, hợp lý theo quy định của pháp luật", ông Phong chi biết.

Bên cạnh đó, việc điều tra, truy tố về tội phạm tham nhũng và thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, trong đó gồm cả tài sản của những người có liên quan được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự, nên không quy định thêm trong luật này.