Bài 3: “Bám” dân, lắng nghe dân để tạo sự đồng thuận

Buổi vận động "then chốt"

Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội đoạn qua địa bàn huyện Sóc Sơn có quy mô chiều dài khoảng 2,4km. Điểm đầu của dự án ( tại xã Thanh Xuân) kết nối với các tỉnh phía Bắc, cửa ngõ để vào nội thành; Giao cắt với Quốc lộ 2, đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai, Quốc lộ 18 và Cảng hàng không quốc tế Nội Bài.

Với vị trí đó, Dự án được kỳ vọng mở ra cơ hội lớn để huyện Sóc Sơn thu hút đầu tư hạ tầng đô thị, thương mại, dịch vụ hai bên đường; Các khu công nghiệp chất lượng cao, khu vực logistic phục vụ Cảng hàng không quốc tế Nội Bài…

Có ý nghĩa đối với địa phương là vậy nhưng để người dân hiểu và ủng hộ việc di dời mồ mả tổ tiên hay tự nguyện giao đất của gia đình để thực hiện dự án lại không phải chuyện nói là làm được ngay; Bởi đất đai là tài sản lớn và di dời mồ mả là việc vô cùng nhạy cảm.

Tại xã Tân Dân, dự án Vành đai 4 đi qua 4 thôn Xuân Lễ, Xuân Áp, Quán Mỹ, Ninh Cầm với tổng diện tích đất thu hồi là 39,3ha của khoảng 450 hộ dân, chủ yếu là đất nông nghiệp. Đáng kể, dự án ảnh hưởng tới 2 hộ nghèo, 7 hộ cận nghèo. Vì vậy, mặc dù tinh thần chung là ủng hộ dự án nhưng tâm tư của người dân còn băn khoăn về định mức bồi thường GPMB cùng tâm lý chờ đợi Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, sẽ mang lại thêm những lợi ích mới.

Nắm bắt tâm lý của người dân địa phương, xã Tân Dân đã đẩy mạnh tuyên tuyền trên hệ thống phát thanh cơ sở, các nhóm zalo về thông tin liên quan đến Dự án đường Vành đai 4, vận động Nhân dân di dời các phần mộ trong phạm vi dự án.

Ủy ban MTTQ, UBND xã đã phối hợp với Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Sóc Sơn và các thôn tổ chức các cuộc họp với các hộ dân

Ông Trịnh Văn Hiền, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Dân cho hay, tháng 11/2022, ngay sau khi có các văn bản chỉ đạo của TP, Huyện ủy, Đảng ủy xã Tân Dân đã tiến hành triển khai thành lập Ban Chỉ đạo triển khai dự án đầu tư, xây dựng đường Vành đai 4 qua địa bàn xã; Thành lập tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo để Phối hợp với Trung tâm Quỹ đất Sóc Sơn triển khai dự án; Đồng thời, thành lập Ban Giám sát đầu tư cộng đồng.

Ủy ban MTTQ, UBND xã đã phối hợp với Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Sóc Sơn và các thôn tổ chức 11 cuộc họp với các hộ dân để tuyên truyền về chủ trương và các chính sách thu hồi GPMB.

Nhưng công việc trước mắt khi ấy phải làm ngay là vận động được 12 hộ dân thôn Quán Mỹ tình nguyện bàn giao mặt bằng hơn 4.000 m2 trước khi nhận tiền bồi thường để hỗ trợ phục vụ công tác di chuyển mộ vào đúng dịp cuối năm. Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Dân kể lại: Để kịp tiến độ, sau nhiều buổi tuyên truyền tại Nhà văn hóa, Tổ công tác đã đến từng hộ dân để vận động trực tiếp.

“Trước khi đi chúng tôi đã xác định là phải linh hoạt các thức vận động theo từng đối tượng, đồng thời trang bị đầy đủ kiến thức, trong tay chuẩn đầy đủ giấy tờ cần thiết để khi dân hỏi, dân thắc mắc thì trưng ra cho người dân xem. Đồng thời mang theo các văn bản để hộ nào đồng thuận thì thực hiện ký cam kết ngay. Nhờ chuẩn bị kỹ càng, chỉ trong hơn nửa ngày, 12 hộ dân thôn Quán Mỹ đã đồng thuận giao đất sớm”- ông Hiền cho biết.

Nhớ về những ngày cùng Tổ công tác vận động các hộ dân trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Cần, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban Công tác Mặt trận thôn Quán Mỹ kể: “ Tôi đã có sự trao đổi trước đó với Tổ công tác để giúp các thành viên “hiểu” từng hộ. Tuy nhiên, hộ đầu tiên chúng tôi đến vận động lại không được thuận lợi, họ không chống đối cũng không ủng hộ. Họ có 500 m2 đất và vị trí ngay lối vào nghĩa trang, nên sự đồng thuận này là rất quan trọng. Sau một thời gian trao đổi, hộ dân này đưa ra “tối hậu thư”, nếu 11 hộ kia đồng ý thì cũng sẽ đồng ý”. Vì vậy, Tổ công tác đã quyết tâm “đi một mạch” các hộ, rồi đem kết quả quay lại hộ đầu tiên”.

Công tác di chuyển mộ của xã Tân Dân vượt tiến độ được TP và huyện giao

Từ sự quyết tâm và thuận lợi đầu tiên đó, công tác di chuyển mộ của xã Tân Dân đã vượt tiến độ được TP và huyện giao. Tính đến ngày 10/4, xã Tân Dân đã di chuyển 565/569 ngôi đạt 99,3%; Còn lại 4 ngôi mộ chưa cải táng các hộ cam kết sẽ di chuyển vào Đông Chí năm 2023.

Gần dân, sát dân, nghe dân nói

Nhìn nhận về những kết quả trong GPMB Dự án đường Vành đai 4 trên địa bàn, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Dân Trịnh Văn Hiền chia sẻ: Xác định cấp xã là cấp thực hiện, phải gần dân, sát dân, lắng nghe dân nói, vì vậy, trong vận động GPMB, hỗ trợ tái định cư, dù ở bất cứ hoàn cảnh nào người cán bộ cũng không được đối đầu với người dân mà phải biết lắng nghe, thấu hiểu và chia sẻ với họ. Muốn vậy, cán bộ Mặt trận cần có kỹ năng tuyên truyền, vận động, có kiến thức về đất đai, các cơ chế, chính sách cụ thể đền bù, GPMB, tái định cư… thì mới có thể tuyên truyền, vận động hiệu quả. Mặt khác, cũng phải cương quyết, bản lĩnh, đấu tranh quyết liệt với các trường hợp cá biệt.

Ông Hiền từng là cán bộ Văn phòng UBND xã Tân Dân, năm 2020 được luân chuyển sang làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã. Từng có gần 10 năm thường xuyên tiếp xúc với người dân trong suốt quá trình địa phương triển khai xây dựng Nông thôn mới với vai trò phụ trách công tác đầu tư hạ tầng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Dân cho hay: Bí quyết là luôn tôn trọng dân, tin dân, nhẫn nhịn tiếp thu, từ đó có cách báo cáo làm sao để lãnh đạo thấu hiểu việc của dân.

“Đơn cử như khi GPMB, có hộ bị thu hồi toàn bộ đất ruộng. Ngoài chia sẻ, đồng cảm, lắng nghe tâm tư của người dân thì trong vận động phải định hướng về cơ hội mở về kinh tế - xã hội, công ăn việc làm mà dự án sẽ mang lại cho bà con với vai trò như là người thụ hưởng”- ông Hiền nói và cho biết thêm: “Với Vành đai 4, Sóc Sơn là điểm trung chuyển, với hạ tầng bao quanh, huyện sẽ rất phát triển, từ đây xã Tân Dân sẽ phát triển theo”.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Dân Trịnh Văn Hiền trao đổi với phóng viên

Theo ông Đồng Đức Hạnh, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ huyện Sóc Sơn, công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, tạo sự đồng thuận trong GPMB dự án là khâu đầu tiên, trọng tâm, đòi hỏi cấp ủy, chính quyền và hệ thống Mặt trận phải phát huy tối đa vai trò, trách nhiệm để tạo sự đồng thuận trong Nhân dân.

Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện cũng đã xây dựng và triển khai Kế hoạch số 89/KH-MTTQ-BTT về giám sát công tác GPMB Dự án đường Vành đai 4 trên địa bàn huyện; Hướng dẫn Ban Thanh tra Nhân dân, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng tổ chức các hoạt động giám sát phù hợp những nội dung liên quan Dự án nhằm kịp thời phát hiện những sai phạm để kiến nghị khắc phục.

“Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát quyết liệt của cấp ủy các cấp, sự nhiệt tình trách nhiệm vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận cao của Nhân dân, đến nay, công tác GPMB dự án đường Vành đai 4 trên địa bàn huyện đã đạt được những kết quả quan trọng đạt tiến độ đặt ra.

Hiện huyện Sóc Sơn đã di chuyển 892/896 ngôi đạt tỷ lệ 99,55%. Tổng diện tích đất thu hồi phục vụ Dự án là 48,23 ha, đã lên phương án và tổ chức xét duyệt nguồn gốc đất được 42,91 ha, đạt 89%. Tổng số tiền đã chi trả người dân đến nay là 177.647.296.970, đồng (trong đó xã Thanh Xuân hơn 21 tỷ đồng; Xã Tân Dân là 156,6 tỷ đồng” - Ông Hạnh cho biết.