Xu hướng cập nhật tin tức của gen Z qua meme

Theo khảo sát mới đây trên 1.000 người trẻ có độ tuổi từ 16 - 25 tuổi của Google tại Việt Nam, 87% trong số người được hỏi không còn theo dõi tin tức qua truyền hình, báo in hay mạng xã hội truyền thống. Thay vào đó, họ cập nhật các sự kiện thế giới thông qua những meme lan truyền trên mạng xã hội.

Meme - những hình ảnh hoặc video hài hước lan truyền trên mạng xã hội đang là cách dễ dàng và thú vị hơn để tiếp nhận tin tức.

Meme đang trở thành phương tiện phổ biến giúp gen Z tiếp cận tin tức nhanh chóng.

Hải Anh, sinh viên năm hai (sống tại quận Cầu Giấy, Hà Nội), cho biết mình không theo dõi báo chí hay xem tin tức hàng ngày, nhưng khi bắt gặp meme, cô gái trẻ sẽ bắt đầu tìm kiếm và nắm bắt thông tin.

"Mình thấy meme tiện ở chỗ là nó tận dụng được sự ngắn gọn để truyền tải thông điệp. Meme cho bạn biết mọi người đang thảo luận chủ đề gì, hoặc cách họ nhìn nhận một vấn đề chính trị ra sao. Tính chất tiêu thụ nhanh của mạng xã hội hoàn toàn phù hợp với meme", Hải Anh nói.

Tuy nhiên, nữ sinh Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng cho rằng việc sử dụng meme để tiếp cận tin tức cũng là dấu hiệu phản ánh tình trạng “quá tải thông tin”. Việc tiếp cận vô vàn sự kiện trên thế giới vừa mang lại cơ hội nhưng cũng đặt ra áp lực lớn cho người xem. Khi đó, sự phổ biến của meme cho thấy những khó khăn khi giới trẻ tiếp cận các kênh tin tức truyền thống.

Hải Anh cho biết mình không theo dõi báo chí hay xem tin tức hàng ngày, nhưng khi bắt gặp meme, cô gái trẻ sẽ bắt đầu tìm kiếm và nắm bắt thông tin.

Tương tự, Bảo Trâm (24 tuổi, freelancer) cho rằng, các kênh truyền thông truyền thống thường không cung cấp thông tin một cách đơn giản và hấp dẫn, buộc họ phải tìm kiếm phương thức tiếp cận khác.

Ngoài ra, các rào cản, chặn quyền truy cập ở một vài nội dung tin tức từ trên các mạng xã hội càng làm gia tăng độ phổ biến của meme như một giải pháp thay thế để giới trẻ tiếp cận tin tức. Với Bảo Trâm, meme còn là một cách tham gia vào các cuộc thảo luận chính trị hoặc xã hội với rủi ro thấp.

“Mình thấy mạng xã hội giờ đây là diễn đàn công cộng mới, nơi mọi người đều có thể bày tỏ quan điểm. Khi đó, meme ngày càng nổi bật hơn nhờ hình ảnh thu hút, hài hước, và châm biếm.

Mình cũng thường chia sẻ meme với gia đình và bạn bè, và nhận thấy rằng chỉ những meme hài hước mới thu hút sự chú ý của các thành viên trong gia đình”, Bảo Trâm bày tỏ.

Meme có giá trị riêng, nhưng không nên là cách duy nhất để tiếp cận tin tức

Theo chuyên gia công nghệ và truyền thông Lê Ngọc Tiến (Công ty Ala Agency), dù phổ biến, nhưng meme không tránh khỏi những hệ lụy. Một số nội dung bị cho là "vi phạm tiêu chuẩn", đặc biệt trong trường hợp chứa ngôn từ thù địch hoặc liên quan đến các sự kiện nhạy cảm như cái chết của một ai đó.

Mặc dù meme giúp tiếp cận thông tin rộng rãi, nhưng đôi khi nó thiếu sự tế nhị và nhạy cảm, nhất là khi sử dụng để nói về những vấn đề như cái chết. Meme cũng có nguy cơ lan truyền thông tin sai lệch, khi chúng ta không rõ liệu đó là sự thật hay chỉ là ý kiến cá nhân.

"Văn hóa meme có thể duy trì góc nhìn phiến diện hoặc bị lạm dụng để thao túng bởi các tổ chức quyền lực. Nếu một meme khiến bạn muốn nói lên cảm xúc hay quan điểm, đó là lúc bạn cần nghiên cứu thêm để hiểu rõ vấn đề. Tương tác có trách nhiệm là cách tốt nhất để sử dụng meme. Meme có giá trị riêng, nhưng không nên là cách duy nhất để tiếp cận tin tức", chuyên gia Lê Ngọc Tiến chia sẻ.