Xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp: Nếu xảy ra cháy nổ trách nhiệm thuộc về ai?

Thời gian vừa qua, dư luận vẫn còn chưa hết bàng hoàng về vụ cháy xảy ra ngày 12/4/2019 tại khu nhà xưởng được xây dựng trái phép ở ngõ 1, phố Đại Linh (phường Trung Văn) khiến 8 người tử vong. Khu vực cháy là công trình xây dựng trái phép xen kẽ với khu dân cư trên đất lấn chiếm giáp bờ sông Nhuệ. Các kho, xưởng đều có kết cấu khung thép, mái tôn, tường xây lửng bằng gạch, phía trên bịt tôn. Tổng diện tích kho xưởng bị cháy khoảng 900m2… Trong báo cáo của UBND phường Trung Văn cũng đã thừa nhận, sau khi phát hiện công trình vi phạm, phường đã lập hồ sơ xử lý vi phạm (biên bản; quyết định đình chỉ thi công công trình), tuy nhiên đã không xử lý triệt để công trình vi phạm.

Đất nông nghiệp bị cán bộ xã và anh em họ hàng chiếm dụng nhiều năm nhưng không bị xử lý.

Với tính chất đặc biệt nghiêm trọng của vụ việc, Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (PCCC)" theo Ðiều 313 Bộ luật Hình sự để điều tra, làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm của các bên liên quan. Việc khởi tố vụ án liên quan đến PCCC tại phường Trung Văn là rất cần thiết. Tuy nhiên, điều dư luận quan tâm là trong vụ việc này, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là chính quyền cơ sở, lực lượng thanh tra xây dựng phường Trung Văn ở đâu?.

Có thể nói, tình trạng vi phạm về TTXD này kéo dài nhiều năm qua, trải qua nhiều nhiệm kỳ chủ tịch UBND phường nhưng không được xử lý dứt điểm, phần lớn do chính quyền làm ngơ hoặc xử lý “lấy lệ”, phạt cho tồn tại, bất chấp các quy định của pháp luật về trật TTXD đô thị…

Tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ nếu xảy ra thì ai sẽ chịu trách nhiệm?

Sự việc trên như hồi chuông cảnh báo với các địa phương khác trên địa bàn TP Hà Nội.

Tại huyện Hoài Đức, theo những người dân nơi đây, tình trạng vi phạm TTXD vẫn diễn ra phổ biến. Có nhiều công trình xây dựng, vượt tầng, sai mật độ, thiết kế… phá vỡ quy hoạch, bủa vây đất nông nghiệp. Thậm chí, các công trình này vẫn "vững như bàn thạch" sau nhiều chỉ đạo của UBND TP Hà Nội. Vậy vai trò của chính quyền địa phương ở đâu khi không quyết liệt ngăn chặn, có dấu hiệu buông lỏng quản lý. Thậm chí, lãnh đạo của xã Kim Chung cùng người thân đua nhau xây dựng trái phép, chiếm dụng hàng trăm m2 đất nông nghiệp khiến người dân vô cùng bức xúc.

Trách nhiệm quản lý của chính quyền cấp cơ sở ở đâu.

Không khó để chỉ ra tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp tại khu vực cổng KĐT Kim Chung - Di Trạch và thị trấn Trạm Trôi (huyện Hoài Đức, TP Hà Nội). Theo khảo sát của phóng viên, thời gian gần đây, việc xây dựng trái phép tại huyện này có chiều hướng "nở rộ" nhưng việc xử lý của chính quyền sở tại lại thiếu kiên quyết, bỏ lọt vi phạm

Ghi nhận của phóng viên, tại khu vực cổng KĐT Kim Chung - Di Trạch (thuộc địa phận xã Kim Chung) có khoảng hơn chục công trình xây dựng từ 3 đến 4 tầng được xây dựng kiên cố và đã đưa vào sử dụng.

Theo người dân địa phương, khu vực này là đất nông nghiệp xen kẹt giữa khu dân cư và con đường vào khu đô thị đã tồn tại từ lâu nhưng đang bị sử dụng không đúng mục đích. Không những vậy, nơi đây còn tồn tại hàng loạt công trình của lãnh đạo xã Kim Chung và anh em họ hàng của vị này.

Trong khi đó, tại thị trấn Trạm Trôi cũng liên tục xuất hiện hàng loạt công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Đặc biệt, tại Khu 7 đã mọc lên hàng loạt công trình, nhà ở kiên cố, xây dựng trái phép…

Trên khu đất người dân phản ánh xuất hiện hàng loạt công trình xây dựng kiên cố. Bên cạnh đó, cũng xuất hiện số ít các công trình đang được tháo dỡ được cho là chính quyền địa phương đang ''ra tay'' xử lý vi phạm.

Để rông đường dư luận, PV Tuổi trẻ và Pháp luật đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Xuân Lý – Trưởng phòng TN&MT huyện Hoài Đức.

Theo đó, ông Lý thừa nhận có xảy ra các vi phạm trên và cho biết, việc để xảy ra sự việc nêu trên, trách nhiệm đầu tiên thuộc Chủ tịch thị trấn Trạm Trôi và chủ tịch xã Kim Chung. Quan điểm của huyện là kiên quyết không để vi phạm mới phát sinh, còn những vi phạm cũ thì phân loại ra theo luật để xử lý, cái nào phải cưỡng chế, tháo dỡ và cái nào được tồn tại phải căn cứ vào luật.

Ông Lý cũng khẳng định: "Trách nhiệm của thị trấn Trạm Trôi phải rà soát, phân loại để xử lý nếu vượt thẩm quyền, phải báo cáo lên huyện. Quan điểm của huyện không dung túng bao che cho sai phạm và rất cứng rắn đối với những vi phạm về đất đai buộc phải xử lý, đồng thời xem xét trách nhiệm của người đứng đầu ủy ban thị trấn…”.

"Còn về việc xây dựng trái phép tại xã Kim Chung như báo phản ánh là đúng, sự việc trên trước đó ủy ban kiểm tra thành ủy cũng đã về nghe và giải quyết, UBND huyện cũng đã thanh tra và có kết quả xử lý, việc đó cũng thuộc về trách nhiệm của UBND xã Kim Chung", ông Lý cho biết thêm.

Trước những phản ánh trên, đề nghị UBND TP. Hà Nội, huyện Hoài Đức và các cơ quan liên quan sớm vào cuộc kiểm tra xử lý nghiêm theo đúng quy định. Bên cạnh đó, cần làm rõ trách nhiệm của những cá nhân, tổ chức có dấu hiệu buông lỏng quản lý, để hoạt động vi phạm TTXD tái diễn, kéo dài trên địa bàn gây mất trật tự văn minh đô thị, trật tự xây dựng, nguy cơ cháy nổ tránh những hệ lụy về sau.