Xây dựng mã vị trí việc làm cho chuyên ngành Việt Nam học

Hội thảo do Đại học Duy Tân, Trường Đại học Thủ Đô Hà Nội, Trường Đại học Đà Lạt; Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng cùng phối hợp tổ chức.

Báo cáo đề dẫn tại Hội thảo, TS. Hoàng Thị Hường- Phó Hiệu trưởng trường Ngôn ngữ - Xã hội Nhân văn, Đại học Duy Tân cho biết, ba thập kỷ đã trôi qua kể từ khi ngành Việt Nam học chính thức được định danh và đào tạo tại các trường đại học trong nước. Từ một ngành học mới mẻ, sinh ra từ nhu cầu nhận thức toàn diện về con người và đất nước Việt Nam, Việt Nam học đã dần khẳng định vị thế là một ngành khoa học liên ngành – khu vực học, hội tụ tri thức từ lịch sử, văn hóa, ngôn ngữ, xã hội, địa lý, giáo dục, đến du lịch, quan hệ quốc tế...

Hội thảo được tổ chức không chỉ để nhìn lại hành trình kiến tạo giá trị 30 năm của ngành, mà quan trọng hơn, để định vị lại sứ mệnh của Việt Nam học trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của một thời đại hội nhập toàn cầu, với nhiều biến động xã hội sâu sắc trong khu vực và đổi mới công nghệ mạnh mẽ trong và ngoài nước.

Đây là diễn đàn để các nhà khoa học, nhà quản lý, giảng viên và các thế hệ sinh viên cùng trao đổi, đối thoại và kiến tạo những ý tưởng đột phá, góp phần phát triển ngành Việt Nam học một cách bền vững và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu việc làm của xã hội trong tình hình mới.

GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam phát biểu tại hội thảo

Hội thảo tập trung xác định rõ mục tiêu và sứ mạng mới của ngành Việt Nam học; Tăng cường năng lực hội nhập quốc tế và hợp tác nghiên cứu xuyên quốc gia; Đổi mới chương trình, giáo trình và phương pháp giảng dạy theo hướng hiện đại và ứng dụng thực tiễn; Đào tạo kĩ năng thực tiễn và tăng cường khả năng thích ứng nghề nghiệp cho sinh viên; Phát triển đội ngũ giảng viên, nhà nghiên cứu có chất lượng cao; Thúc đẩy nghiên cứu Việt Nam học gắn liền với thực tiễn phát triển KT-XH.

Tại Hội thảo, GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam cho biết, Ban Tổ chức đã nhận được hơn 60 báo cáo của gần 100 tác giả. Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của các chuyên gia, nhà chuyên môn của gần 20 cơ sở đào tạo VNH trong cả nước như ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN, TP HCM, các trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Đà Nẵng, Đại học Quy Nhơn, TP Hồ Chí Minh, Đại học Sài Gòn, Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Đồng Tháp…

Các đại biểu tham dự sự kiện

Tại sự kiện này, nhiều tham luận tập trung vào thực trạng và kinh nghiệm đào tạo tại nhiều cơ sở giáo dục đại học như Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN, TP HCM), Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Thủ đô Hà Nội, Đại học Đà Lạt, Đại học Duy Tân, Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, Đại học Quy Nhơn, Đại học Hải Phòng… Các chuyên gia đã cung cấp minh chứng cho sự đa dạng của mô hình đào tạo, đồng thời chỉ ra những thách thức: Sự chưa đồng bộ của chương trình, yêu cầu gắn kết với thị trường lao động, nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy trong bối cảnh chuyển đổi số, kỷ nguyên mới của dân tộc, bối cảnh toàn cầu hoá. Qua đó, nhiều đề xuất được đưa ra như: Chuẩn hóa chương trình đào tạo ở cấp quốc gia, đẩy mạnh hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp trong đào tạo thực hành nghề nghiệp, áp dụng phương pháp giáo dục định hướng năng lực, cải tiến chương trình dạy tiếng Việt cho người nước ngoài.

TS Bùi Văn Tuấn, Phó Viện trưởng, Viện Hà Nội học và Đào tạo quốc tế (Trường ĐH Thủ đô) trình bày tham luận tại hội thảo

Đặc biệt, một số tham luận đã nhấn mạnh tính ứng dụng của Việt Nam học, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch bền vững, quản lý di sản và công nghiệp văn hóa. Nhiều nghiên cứu cụ thể về Hội An, Lâm Đồng, duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên… minh chứng cho vai trò của Việt Nam học trong phát triển địa phương. Một số tác giả mở rộng tầm nhìn so sánh, phân tích công nghiệp văn hóa Hàn Quốc để rút ra bài học cho Việt Nam, khẳng định vị thế chiến lược của Việt Nam học trong kinh tế sáng tạo và quản trị văn hóa.

Nhiều chuyên gia cho rằng, cần phải có những hội nghị chuyên đề trao đổi thống nhất về quan niệm nghiên cứu và đào tạo Việt Nam học, trong đó phải coi Việt Nam học theo định hướng liên ngành là yêu cầu phát triển của Việt Nam học Việt Nam hiện đại, xác định những nội dung cốt lõi và những phương pháp chủ đạo của Việt Nam học, tiến tới hoàn thiện khung chương trình chuẩn đào tạo đại học, sau đại học ngành Việt Nam học cho cả sinh viên Việt Nam và quốc tế, làm cơ sở khắc phục tình trạng đào tạo Việt Nam học tràn lan và có phần tùy tiện của khá nhiều cơ sở đào tạo hiện nay.

Toàn cảnh hội thảo

Theo GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, họi thảo đã cung cấp một bức tranh toàn diện về sự phát triển của ngành Việt Nam học trong 30 năm qua; Góp phần định vị lại sứ mệnh và chức năng của Việt Nam học trong bối cảnh mới; Khẳng định tính liên ngành, tính ứng dụng và vai trò của Việt Nam học đối với phát triển kinh tế – xã hội – Văn hoá – Ngoại giao văn hoá của quốc gia; Tạo lập diễn đàn đối thoại học thuật, kết nối các nhà khoa học trong và ngoài nước, thúc đẩy giao lưu và hợp tác quốc tế. Những kết quả trên không chỉ có giá trị về mặt học thuật mà còn mang ý nghĩa thực tiễn, định hướng cho công tác đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng Việt Nam học trong thời gian tới.

Đây là sự khởi đầu cho chúng ta hướng tới xây dựng mạng lưới các cơ sở đào tạo, nghiên cứu Việt Nam học trong cả nước và quốc tế; hướng tới thành lập Hội Việt Nam học đồng thời kiến nghị Bộ Nội vụ xây dựng mã vị trí việc làm cho chuyên ngành Việt Nam học.