Thủ tướng ra "tối hậu thư" về cơ chế mua bán trực tiếp điện tái tạo

Đây là một trong những nội dung tại Công điện số 1412/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện năm 2024 và các năm tiếp theo.

Theo đó, Thủ ướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo tập trung nhân lực cao nhất để xây dựng, hoàn thiện trình cấp có thẩm quyền trước ngày 31/12/2023 các cơ chế, chính sách về mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn và cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái lắp đặt tại nhà dân, cơ quan công sở, khu công nghiệp tự sản, tự tiêu…

Liên quan đến các mô hình mua bán điện trực tiếp, trong quá trình xây dựng cơ chế DPPA, Bộ Công thương đề nghị đơn vị tư vấn quốc tế triển khai nghiên cứu các mô hình trên thế giới (bao gồm cả mô hình DPPA vật lý và DPPA tài chính), đánh giá hiện trạng, phân tích tính toán và đề xuất các mô hình phù hợp cho Việt Nam.

Ảnh minh họa.

Trên cơ sở báo cáo của đơn vị tư vấn quốc tế, cân nhắc các tiêu chí đảm bảo tính khả thi vận hành hệ thống điện và phù hợp với thiết kế của thị trường điện tại Việt Nam, Bộ Công thương đã rà soát và đề xuất mô hình triển khai cơ chế DPPA.

Trường hợp giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo mua bán điện trực tiếp với khách hàng lớn qua đường dây riêng. Qua rà soát, các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam đã được điều chỉnh đầy đủ tại các văn bản quy phạm pháp luật để các đơn vị triển khai (Thông tư số 21/2020/TT-BCT ngày 9/9/2020 của Bộ Công thương quy định về trình tự, thủ tục cấp giấy phép hoạt động điện lực).

Trường hợp đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo và khách hàng lớn mua bán điện thông qua lưới điện quốc gia. Trong mô hình này, các quan hệ mua bán giữa các đơn vị được thực hiện theo các nguyên tắc giao dịch: Đơn vị phát điện tham gia thị trường điện và kết nối với lưới điện quốc gia chào bán sản lượng điện vào thị trường bán buôn điện cạnh tranh, nhận doanh thu từ thị trường điện với giá thị trường điện giao ngay cho toàn bộ sản lượng điện được huy động.

Khách hàng lớn mua điện từ đơn vị bán lẻ điện và thanh toán cho đơn vị bán lẻ điện theo giá thị trường điện giao ngay cộng với các loại giá dịch vụ.

Khách hàng lớn và đơn vị phát điện ký kết với nhau hợp đồng kỳ hạn dạng chênh lệch (dạng hợp đồng tài chính phái sinh). Theo đó, việc thanh toán của khách hàng lớn và đơn vị phát điện đều phản ánh theo giá thị trường điện.

Tuy nhiên, để triển khai được mô hình này theo Bộ Công thương cần phải hiệu chỉnh, ban hành bổ sung các quy định pháp lý hướng dẫn về: Tính toán giá phân phối điện; tính toán giá điều độ vận hành hệ thống điện và giá điều hành giao dịch thị trường lực; tính toán giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện và các chi phí thanh toán khác; các hợp đồng mua bán điện mẫu (giữa đơn vị phát điện và Kkhách hàng lớn, giữa đơn vị phát điện với Tập đoàn Điện lực Việt Nam/Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia.