Quốc hội chốt xây sân bay hơn 196.000 tỷ đồng, đạt chuẩn 5 sao quốc tế

Kết quả, có 410/427 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 86,68% tổng số đại biểu Quốc hội), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.

Theo tờ trình của Chính phủ, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được đầu tư theo chuẩn mực quốc tế, trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững thế hệ mới, đẳng cấp quốc tế, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ khai thác lưỡng dụng, đảm bảo hoạt động an ninh quốc phòng và các sự kiện đối ngoại quan trọng, trong đó có Hội nghị cấp cao APEC 2027.

Sân bay Gia Bình đạt tiêu chuẩn dịch vụ cảng hàng không quốc tế 5 sao, thuộc nhóm 10 cảng hàng không 5 sao hàng đầu thế giới theo tiêu chí của Skytrax và nằm trong nhóm sân bay có trải nghiệm hành khách xuất sắc theo đánh giá của Hội đồng sân bay quốc tế; hướng tới cửa ngõ hàng không của miền Bắc, là cảng hàng không trung chuyển hành khách, hàng hóa và cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu máy bay của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Về quy mô đầu tư, dự án được đầu tư với quy mô cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế. Đáp ứng nhu cầu đến năm 2030 là khoảng 30 triệu hành khách/năm, 1,6 triệu tấn hàng hóa và đến năm 2050 là khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa.

Quang cảnh phiên họp thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình

Về phương án thiết kế sơ bộ tổ chức vùng trời và phương thức bay, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, để đảm bảo khai thác an toàn, hiệu quả giữa Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, cơ quan quản lý bay sẽ thiết lập một vùng trời kiểm soát tiếp cận bao trùm toàn bộ các cảng hàng không trong khu vực. Các đường bay được thiết kế cho từng Cảng hàng không theo phương thức dẫn đường bằng vệ tinh và radar mặt đất, đảm bảo hạn chế các điểm giao cắt và khoảng cách giữa các máy bay.

Về kết cấu hạ tầng, sân bay được xây dựng 2 cặp đường hạ - cất cánh song song, mỗi cặp gồm 2 đường cất hạ cánh. Các đường cất hạ cánh có chiều dài từ 3.500 đến 4.000 mét, đáp ứng tất cả các loại máy bay thân rộng, tầm xa thế hệ mới hiện nay.

Về nhà ga hành khách, nhà ga hành khách được xây dựng đáp ứng tiêu chuẩn phục vụ 5 sao, đảm bảo phục vụ hành khách thuận tiện, thân thiện và hiệu quả. Nhà ga VIP được xây dựng độc lập với khu ga hành khách, đáp ứng nhu cầu phục vụ chất lượng cao đối với các sự kiện đối ngoại của Nhà nước.

Về kết nối giao thông, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh, trong đó có khu vực Hà Nội được kết nối trực tiếp thông qua tuyến đường cao tốc, đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.

Về nhu cầu sử dụng đất là khoảng 1.884,9ha, trong đó nhu cầu đất để chuyển đổi trồng lúa hai vụ sang đất Cảng hàng không là 922,25ha.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.

Về sơ bộ phương án bồi thường tái định cư, dự án ảnh hưởng đến khoảng 7.100 hộ gia đình và 118 tổ chức, dự kiến tái định cư khoảng 5.800 hộ, cần di dời khoảng 18.800 ngôi mộ. Ngoài ra, để thực hiện dự án cần phải di dời, hoàn trả các công trình hạ tầng kỹ thuật thủy lợi, kênh mương, trạm bơm, đường truyền tải điện, di dời và hoàn trả các công trình hạ tầng xã hội như trường học, cơ sở giáo dục, cơ sở tôn giáo…

Tổng vốn đầu tư là khoảng 196.378 tỷ đồng, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Trong đó giai đoạn một khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn hai khoảng 55.142 tỷ đồng.

Trước khi tiến hành biểu quyết, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.

Về đánh giá ảnh hưởng của Cảng hàng không quốc tế Gia Bình với phương thức vận tải và các cảng hàng không lân cận. Trong quá trình lập quy hoạch ngành quốc gia của 5 lĩnh vực giao thông vận tải, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo tính toán nhu cầu vận tải giữa các phương thức vận tải nói chung và nhu cầu vận tải hàng không khu vực phía Bắc, nhất là mối quan hệ giữa Cảng hàng không quốc tế Gia Bình và Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, để bảo đảm khai thác hiệu quả giữa hai cảng này.

Về tiến độ triển khai dự án. Đối với công tác giải phóng mặt bằng, theo báo cáo của UBND tỉnh Bắc Ninh, với diện tích đất nông nghiệp khoảng 922ha, tỉnh phấn đấu hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trong tháng 12/2025. Các khu vực còn lại dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2026. Đến nay, tỉnh Bắc Ninh đã bàn giao gần 700ha để nhà đầu tư tổ chức thi công.

Về công tác tái định cư, tỉnh Bắc Ninh đã có quy hoạch 2 khu tái định cư với diện tích 337ha, quy hoạch 2 khu công viên nghĩa trang. Hiện nay, tỉnh Bắc Ninh đang phối hợp chặt chẽ với nhà đầu tư để triển khai xây dựng hạ tầng khu tái định cư, dự kiến hoàn thành trong quý I/2026. Các công trình công cộng, công trình tôn giáo, tín ngưỡng dự kiến sẽ hoàn thành cuối năm 2026.

Về tiến độ thực hiện dự án, hiện nay nhà đầu tư đang tổ chức triển khai thi công các công trình phục vụ APEC năm 2027, như: Đường hạ cất cánh, đường lăn, sân đỗ máy bay, nhà ga VIP, đài kiểm soát không lưu. Trong tháng 11 vừa qua, Đoàn ĐBQH đã tổ chức khảo sát thực tế tại dự án và ghi nhận nhà đầu tư đã tập trung huy động nhiều máy móc, thiết bị, nhân công để triển khai các hạng mục san nền, xử lý nền đất yếu, thi công cọc đại trà…. Theo tiến độ, công tác xây dựng hoàn thành vào cuối năm 2026 để vận hành thử tháng 2/2027.

Về đánh giá tác động ảnh hưởng của dự án. Báo cáo cho biết, đối với công tác di chuyển di tích lịch sử văn hóa, phạm vi dự án ảnh hưởng tới 25 di tích, trong đó có 1 di tích quốc gia, 11 di tích cấp tỉnh. Công tác triển khai di chuyển di tích lịch sử văn hóa sẽ được phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, UBND tỉnh Bắc Ninh, nhà đầu tư thực hiện với nguyên tắc: "Người dân tái định cư ở đâu sẽ được gắn với di tích ở đó". Tổ chức tham vấn cộng đồng trong quá trình thực hiện. Việc di chuyển các di tích đã được xếp hạng không ảnh hưởng đến giá trị gốc cấu thành di tích.

Về đánh giá tác động tới an ninh lương thực, theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện dự án đã nằm trong phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia đã được Chính phủ trình Quốc hội. UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết, dự án cũng không ảnh hưởng lớn đến nhu cầu lương thực của tỉnh. Do vậy, việc triển khai dự án là không ảnh hưởng tới an ninh lương thực quốc gia cũng như địa bàn tỉnh.

Về việc tạo sinh kế cho người dân, theo hồ sơ dự án, khi triển khai thi công xây dựng cần nhu cầu lao động khoảng 1.200 đến 1.500 người, trong đó phần lớn sẽ sử dụng lao động địa phương. Đồng thời, khi đưa vào khai thác sử dụng sẽ tạo ra khoảng 10.000 việc làm và sử dụng ít nhất là 30% lao động địa phương. Hiện nay, nhà đầu tư đang phối hợp với địa phương để tổ chức hướng nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực phù hợp đáp ứng nhu cầu.

Về quy hoạch và tiến độ đầu tư hệ thống giao thông kết nối. Báo cáo nhấn mạnh, về quy hoạch, hệ thống giao thông kết nối với Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được quy hoạch để kết nối thuận lợi với các tuyến cao tốc Hà Nội - Lạng Sơn, Hà Nội - Thái Nguyên - Cao Bằng, Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; tuyến Vành đai 4 vùng Thủ đô và tuyến kết nối với Hà Nội. Ngoài ra còn tiếp cận 2 tuyến đường sắt tốc độ cao là Hà Nội - Quảng Ninh và đường sắt đô thị.

Về đầu tư, ngoài các tuyến cao tốc đã hình thành, Chính phủ giao UBND thành phố Hà Nội và tỉnh Bắc Ninh tổ chức đầu tư tuyến nối Hà Nội qua Cảng hàng không quốc tế Gia Bình theo hình thức BT, với chiều dài 37km, mặt cắt ngang là 120m, dự kiến hoàn thành giai đoạn 2026 - 2027.

Tuyến đường Vành đai 4 cũng đã được thành phố Hà Nội triển khai đầu tư. Tuyến đường sắt qua khu vực đang được gấp rút khởi công, giúp tăng khả năng kết nối Cảng hàng không quốc tế Gia Bình với Hà Nội và các tỉnh lân cận.