Quốc hội chốt ngân sách năm 2018 bội chi 2,8% GDP

Chiều 18/6, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018.

Kết quả cho thấy, 93,17% đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018.

Theo đó, tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước năm 2018 là 1.880.029.177 triệu đồng, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2017 chuyển sang năm 2018, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2017, thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Ở chiều ngược lại, tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 1.869.791.887 triệu đồng, bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2018 sang năm 2019.

Các đại biểu Quốc hội ấn nút thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018. Ảnh: quochoi.vn

Bội chi ngân sách nhà nước là 153.110.403 triệu đồng, bằng 2,8% tổng sản phẩm trong nước, không bao gồm kết dư ngân sách địa phương. Nguồn bù đắp bội chi ngân sách trung ương gồm: vay trong nước 110.689.303 triệu đồng; vay ngoài nước 42.421.100 triệu đồng. Tổng mức vay của ngân sách nhà nước để bù đắp bội chi và trả nợ gốc là 284.806.197 triệu đồng.

Quốc hội cũng thống nhất về việc phân bổ vốn viện trợ không hoàn lại và điều chỉnh dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2018.

Theo đó, Quốc hội chốt sẽ phân bổ 5.370.580 triệu đồng vốn viện trợ không hoàn lại của ngân sách trung ương năm 2018 cho các bộ, cơ quan trung ương; điều chỉnh giảm dự toán chi thường xuyên, đồng thời điều chỉnh tăng dự toán chi đầu tư phát triển năm 2018 của Bộ Tài chính với số tiền 1.991.061 triệu đồng.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018 do Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, về thu ngân sách nhà nước, một số ý kiến cho rằng, chất lượng dự báo và xây dựng dự toán chưa cao, nguồn thu chưa thực sự bền vững, thu từ đất đai, tài nguyên còn lớn, cơ cấu thu khó đạt mục tiêu của Kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2016-2020.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, mặc dù Chính phủ đã nỗ lực cao trong chỉ đạo, điều hành thực hiện dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2018 song đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu, cơ cấu nguồn thu chưa thực sự bền vững. Tuy thu ngân sách nhà nước giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu thô, xuất nhập khẩu và vượt dự toán được giao nhưng số vượt thu chủ yếu tập trung ở các khoản thu từ đất đai. Mặc dù tỷ trọng thu nội địa so với tổng thu ngân sách nhà nước tăng qua các năm song tỷ trọng thu nội địa so với tổng thu ngân sách nhà nước năm 2018 mới chỉ đạt 80,7%, vẫn còn khoảng cách so với mục tiêu đề ra trong kế hoạch tài chính 5 năm 2016-2020 (tỷ trọng thu nội địa bình quân đạt khoảng 84-85% tổng thu ngân sách nhà nước).

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ sát sao hơn trong chỉ đạo, điều hành để nâng cao chất lượng công tác dự báo, tăng cường năng lực phân tích, xây dựng dự toán thu ngân sách nhà nước, từng bước đổi mới phương pháp lập dự toán thu ngân sách; ban hành và thực thi các giải pháp quyết liệt, hiệu quả hơn để cơ cấu lại nguồn thu theo hướng bền vững, đảm bảo tỷ lệ động viên hợp lý theo tinh thần Nghị quyết số 25/2016/QH14 ngày 9/11/2016 của Quốc hội.

Có ý kiến cho rằng, tình trạng kê khai thiếu thuế phải nộp; trốn, lậu thuế; nợ đọng thuế lớn vẫn chưa được khắc phục. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, mặc dù ngành thuế đã có nhiều cố gắng song đúng như ý kiến các vị đại biểu Quốc hội, tình trạng kê khai thiếu thuế phải nộp; trốn, lậu thuế; nợ đọng thuế lớn chưa được khắc phục triệt để, phần nào thể hiện chất lượng, hiệu quả của công tác quản lý thuế còn hạn chế.

Do đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ có biện pháp tích cực hơn nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu, cải cách hành chính, sắp xếp lại bộ máy tổ chức, biên chế, phòng chống tiêu cực, tham nhũng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kiểm soát chặt chẽ ngay từ khâu kê khai thuế, tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về thuế, hạn chế thấp nhất tình trạng gian lận, trốn thuế, nợ đọng thuế, bảo đảm nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Về chi ngân sách nhà nước, có ý kiến cho rằng, nhiều khoản chi quan trọng như chi cho giáo dục - đào tạo, khoa học, công nghệ không đạt dự toán. Tình trạng chi ngân sách chưa đúng chế độ, đúng tiêu chuẩn, định mức chưa được khắc phục. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu, các hạn chế nêu trên đã diễn ra trong nhiều năm nhưng chậm được khắc phục.

Vì vậy, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tích cực, chủ động hơn trong việc triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp để điều hành ngân sách Nhà nước theo đúng dự toán đã được phê duyệt, đặc biệt lưu ý đối với các lĩnh vực chi quan trọng; quản lý chặt chẽ các khoản chi, tiết kiệm chi, chủ động dành nguồn thực hiện cải cách tiền lương, hạn chế tối đa bổ sung ngoài dự toán và chuyển nguồn sang năm sau; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát; xử lý nghiêm, minh bạch các hành vi vi phạm trong quản lý, sử dụng ngân sách.

Về bội chi ngân sách nhà nước, có ý kiến cho rằng, bội chi giảm so với dự toán chủ yếu là do giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn vốn vay chậm, không thực sự là do tiết kiệm chi để giảm vay. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xin báo cáo như sau, mặc dù số bội chi năm 2018 thấp hơn dự toán bội chi ngân sách nhà nước song Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy ý kiến của đại biểu Quốc hội là xác đáng và cho rằng, bội chi giảm so với dự toán chủ yếu là do giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn vốn vay chậm, không thực sự là do tiết kiệm chi để giảm vay nên Chính phủ cần lưu ý có giải pháp hiệu quả hơn trong quản lý, điều hành ngân sách nhà nước.