Nguyên nhân sốt giá vàng

Chia sẻ tại Tọa đàm với chủ đề “Sàn giao dịch vàng: Minh bạch thị trường và ổn định kinh tế vĩ mô” được Báo Tiền Phong tổ chức sáng 18/11, ông Nguyễn Đức Lê, Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho rằng, cung cầu, đối với vàng chế tác, trang sức, vàng tiêu dùng… chúng ta có nguồn cung đáp ứng tương đối đủ; trong khi đó, nguồn cung về vàng miếng đôi khi có hạn chế về nhập khẩu, nhất là thời gian gần đây khi có nhu cầu trong nước lớn, cung hạn chế, nhu cầu cao tạo nên nút thắt cổ chai đẩy giá vàng lên cao.

"Điều này xuất phát từ việc người việt Nam có truyền thống mua tích sản, tiết kiệm, cưới xin thường tặng vàng nên nhu cầu rất cao, tạo nên cơn sốt tăng giá", ông Lê nhận định.

Ông Nguyễn Đức Lê, Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương).

Theo ông Nguyễn Đức Lê, thời gian qua, Bộ Công thương phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tham gia kiểm soát giá vàng và nhận thấy còn 7 vấn đề tồn tại trong quản lý hoạt động mua bán vàng miếng.

Theo đó, còn thiếu một cơ sở tập trung: Các cửa hàng chủ yếu bán lẻ không có cơ sở dữ liệu kết nối trực tuyến với cơ quan quản lý Nhà nước, do đó không theo dõi được lượng hàng mua bán trực tuyến.

Khó kiểm soát về chất lượng: Mặc dù do Nhà nước quản lý nhưng việc vàng miếng, vàng giả trôi nổi trên thị trường vẫn có.

Hóa đơn mua bán vàng chưa minh bạch: Nhiều cửa hàng không xuất hóa đơn và chỉ mua bán bằng tiền mặt dẫn đến giao dịch không được công khai, khai báo doanh thu thấp hơn thực tế dẫn đến thất thu thuế.

Chưa có cơ chế giám sát đồng bộ: Cơ chế phối hợp giữa các đơn vị quản lý chưa thật sự sát sao, đồng bộ. Các đơn vị chưa có kết nối dữ liệu khác nhau; chưa có hệ thống cảnh báo sớm; kiểm tra chưa thường xuyên. Giá vàng lên xuống thất thường nhưng các cơ quan phản ứng chậm.

Chênh lệch giá vàng với chợ đen lớn: Chênh lệch giá lớn dễ dẫn đến buôn lậu, giao dịch không báo cáo, không nộp thuế, khiến cơ quản quản lý khó kiểm soát

Giá niêm yết và giá bán không chính xác: Có lúc cao hơn lúc thấp hơn tùy thời điểm, lúc khan hàng nhiều đơn vị găm hàng gây khó khăn cho công tác quản lý nhất là với lượng vàng chế tác từ vàng lẻ trong dân.

Nhu cầu vàng tăng đột biến do tâm lý chung của người dân: Người dân đổ xô đi mua vàng khi nghe giá vàng tăng, gây nên những cơn sốt bất thường cho thị trường, khó khăn cho công tác quản lý. Mặt khác, cửa hàng có thể tự ý nâng giá trong một vài thời điểm.

Cũng tại tọa đàm, ông Nguyễn Đức Lê cũng chia sẻ một số rủi ro khi mua vàng chợ đen. Theo ông, chợ đen không có kiểm định chất lượng, người dân không kiểm tra được bằng mắt thường dẫn đến có thể mua vàng giả; đồng thời việc không có hóa đơn, không minh bạch, người mua phải chịu mọi rủi ro khi mua bán.

Cùng đó, lúc sốt giá, giá chợ đen cao hơn cửa hàng. Có một số thời điểm chênh lệch giá mua giá bán rất lớn; có trường hợp mua sáng chiều lỗ. Có nguy cơ bị lừa đảo như vàng giả, vàng kém chất lượng

Ngoài ra, việc đầu tư găm hàng của thị trường chợ đen ảnh hưởng đến việc quản lý giá của Nhà nước, mất kiểm soát, điều tiết của các đơn vị Nhà nước, từ đó ảnh hưởng đến ổn định tiền tệ làm giảm niềm tin vào dòng tiền.