Vì sao vàng luôn hấp dẫn giới buôn lậu?

Nhận định này được ông Phan Quốc Đông, Phó Chi cục trưởng Chi cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đưa ra tại Tọa đàm với chủ đề “Sàn giao dịch vàng: Minh bạch thị trường và ổn định kinh tế vĩ mô” được Báo Tiền Phong tổ chức sáng 18/11.

Ông Đông cũng cho biết thêm, tính thanh khoản quốc tế lớn cùng tâm lý tích trữ vàng lâu đời của người Việt khiến nhu cầu thị trường luôn cao; đồng thời điều kiện địa lý với đường biên dài hơn 4.000km nhưng chỉ có 157 cửa khẩu và 88 điểm kiểm soát khiến nguy cơ buôn lậu vàng luôn hiện hữu. Khi giá trong nước chênh lệch và nhu cầu tăng, rủi ro buôn lậu càng lớn.

Theo ông Đông, thời gian qua, Cục Hải quan đã triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ, trong đó có Kế hoạch 2088 và chỉ thị ngày 4/11, xác định chống buôn lậu vàng là nhiệm vụ trọng tâm.

Ông Phan Quốc Đông, Phó Chi cục trưởng Chi cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan (Bộ Tài chính).

Mặc dù đã phát hiện nhiều vụ việc, nhưng mỗi vụ thường có giá trị lớn, điển hình trên tuyến đường bộ khoảng 10kg. Lượng vàng xử lý có thể cao hơn khi phối hợp với các lực lượng khác.

Về giải pháp bền vững, ông Đông cho rằng cần xem xét lại chính sách quản lý để giảm áp lực buôn lậu; tham khảo kinh nghiệm quốc tế như đánh thuế vàng bán ra; minh bạch hoạt động vàng trang sức. Đồng thời cần triển khai hiệu quả các quy định mới như: Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP và Chỉ thị 35.

Đặc biệt, cần sớm có hướng dẫn cụ thể để chính sách quản lý vàng đi vào thực tế, tạo minh bạch cho thị trường và giúp hoạt động xuất nhập khẩu không bị "dồn nén", đồng thời mở rộng lựa chọn pháp lý cho người dân.

Trước đó, Cục Hải quan đã đưa ra cảnh báo cho biết, diễn biến phức tạp của thị trường vàng thế giới và trong nước với mức chênh lệch giá lớn đã làm gia tăng nguy cơ buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới, tập trung tại các tuyến đường bộ, đường thủy nội địa khu vực biên giới phía Nam giáp Campuchia (Tịnh Biên, Khánh Bình - An Giang, Bờ Y - Gia Lai) và giáp Lào (Lao Bảo - Quảng Trị).

Theo Cục Hải quan, các đối tượng chủ yếu cất giấu vàng, tiền trong hành lý cá nhân, phương tiện vận tải; trên tuyến hàng không qua sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất nổi lên tình trạng cất giấu trong người, hành lý xách tay, đặc biệt trên các chuyến bay từ Đài Loan về Việt Nam.

Hoạt động lợi dụng loại hình trung chuyển, chuyển khẩu, quá cảnh để vận chuyển hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn tiếp diễn, tập trung tại các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc, Lào và Campuchia.

Thủ đoạn phổ biến là khai sai, không khai báo nhãn hiệu hàng hóa được bảo hộ, trà trộn hàng vi phạm với hàng hợp pháp hoặc lợi dụng khai báo hải quan theo thủ tục đơn giản hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa…