Khơi dậy niềm tin nhà đầu tư từ sự nhất quán chính sách

Trong bối cảnh thế giới đẩy mạnh chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo, Việt Nam được đánh giá là quốc gia có tiềm năng lớn về điện mặt trời và điện gió.

Để khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực này, chính sách giá điện cố định (FIT) giai đoạn 2017-2021 đã góp phần tạo cú hích mạnh mẽ, thu hút hàng trăm dự án lớn nhỏ triển khai trên khắp cả nước.

Để đáp ứng yêu cầu tiến độ, hàng loạt nhà đầu tư đã nỗ lực tối đa về vốn, nhân lực, kỹ thuật và đặc biệt là vượt qua nhiều trở ngại về thủ tục hành chính, điều kiện đấu nối và quy trình nghiệm thu, nhằm đưa dự án vận hành đúng thời điểm quy định để được hưởng mức giá FIT theo chính sách ban hành tại thời điểm đó.

Chính sách phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam sẽ tiếp tục được hoàn thiện theo hướng bền vững, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – doanh nghiệp – người dân.

Tuy nhiên, ngày 9/6/2023, Thông tư 10 của Bộ Công thương được ban hành, với quy định mới rằng chỉ các dự án có đầy đủ chứng nhận nghiệm thu mới được công nhận hoàn thành COD đúng quy trình – từ đó đủ điều kiện áp dụng giá FIT. Điều này khiến nhiều nhà đầu tư rơi vào tình thế bất ngờ, dù trước đó họ đã hoàn tất mọi thủ tục và đưa dự án vào vận hành đúng tiến độ theo quy định đang có hiệu lực tại thời điểm ấy.

Việc áp dụng một văn bản pháp luật mới có yếu tố hồi tố, trong khi không có lộ trình chuyển tiếp hợp lý, đang đặt ra nhiều tranh cãi về tính công bằng trong môi trường đầu tư. Nhiều doanh nghiệp lo ngại rằng, nếu các cơ chế chính sách không ổn định và thiếu nhất quán, lòng tin từ cộng đồng doanh nghiệp cả trong và ngoài nước có thể bị ảnh hưởng.

Cần nhấn mạnh rằng, các nhà đầu tư năng lượng tái tạo là lực lượng tiên phong trong công cuộc chuyển đổi xanh – một chủ trương lớn mà Bộ Chính trị, Chính phủ đang nỗ lực thúc đẩy.

Việc đưa ra những điều kiện mới sau khi nhà đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ theo quy định cũ không chỉ gây khó khăn trong việc hoàn vốn, mà còn khiến nhiều dự án rơi vào nguy cơ tranh chấp pháp lý, mất ổn định tài chính.

Trên tinh thần đồng hành và cầu thị, Hiệp hội các nhà đầu tư đề xuất Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các cơ quan liên quan cần có sự xem xét toàn diện, khách quan về tác động thực tế của Thông tư 10.

Đồng thời, họ kiến nghị Chính phủ xem xét chủ trương bảo lưu kết quả vận hành thương mại (COD) đối với các dự án điện mặt trời, điện gió đã hoàn thành đúng tiến độ và được xác nhận áp dụng mức giá FIT 1, FIT 2 theo các văn bản pháp lý có hiệu lực tại thời điểm đó.

Việc điều chỉnh phù hợp không chỉ góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp mà còn khẳng định tính nhất quán, minh bạch và ổn định của môi trường đầu tư Việt Nam – một yếu tố quan trọng để thu hút dòng vốn lớn cho quá trình hiện đại hóa ngành năng lượng.

"Chúng tôi tin tưởng rằng, với sự lắng nghe từ Chính phủ và các nhà lãnh đạo cấp cao, chính sách phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam sẽ tiếp tục được hoàn thiện theo hướng bền vững, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – doanh nghiệp – người dân, góp phần khẳng định vai trò và vị thế quốc gia trong tiến trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu", đại diện nhà đầu tư chia sẻ.