Đọc báo giấy TTTĐ Tuổi trẻ thủ đô online Khởi nghiệp trẻ congan.hanoi.gov.vn

El Nino tác động đến thế giới như thế nào?

Hiện tượng El Nino có thể gây ra những thay đổi lớn đối với khí hậu toàn cầu, từ làm tăng nhiệt độ đến việc gây ra mưa lớn và lũ lụt ở một số khu vực, trong khi lại gây hạn hán ở những nơi khác.

Hiện tượng El Nino là gì?

El Nino là từ được dùng để chỉ hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương. Kiểu thời tiết này thường kéo dài từ 8 - 12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3 - 4 năm 1 lần. Lần gần nhất hiện tượng El Nino xuất hiện là vào năm 2015 - 2016 và được xem là đợt El Nino mạnh kỷ lục và kéo dài nhất trong vòng 60 năm. Khi đó, thế giới chứng kiến năm nóng nhất từng được ghi nhận.

El Nino tác động đến thế giới như thế nào?

Tại một số khu vực, El Nino gây ra lũ lụt (Ảnh: EPA)

El Nino gây ra một số hiện tượng khác nhau trên toàn cầu. Ở vùng trung tâm Tây bán cầu, nó gây ra sự khô hạn, thời tiết nóng và khó chịu hơn bình thường. Ngoài ra, hiện tượng này cũng gây ra mưa lớn và lũ lụt ở một số nơi trên thế giới, trong khi các địa phương khác lại trở nên khô hạn và bùng phát cháy rừng.

Hiện tượng El Nino ảnh hưởng đến đời sống của hàng triệu người, đặc biệt là cư dân sống tại các vùng ven biển của Thái Bình Dương. Nó có thể gây ra những thảm họa tự nhiên như lụt lớn, nạn đói, thiếu nước và các vấn đề về sức khỏe.

Các nhà khoa học cho biết năm nay đặc biệt đáng lo ngại. Cùng với sự nóng lên quá mức do biến đổi khí hậu, El Nino sẽ khiến thế giới phải gánh chịu mức nhiệt cao kỷ lục.

Thiệt hại về kinh tế

Trong đợt El Nino hoạt động mạnh nhất từ trước đến nay (2015 - 2016), trữ lượng cá cơm ngoài khơi bờ biển Peru đã giảm khi nước ấm xâm nhập và gần một 1/3 rạn san hô Great Barrier của Australia đã chết. Ở vùng nước quá ấm, san hô sẽ trục xuất tảo sống bên trong các mô, khiến chúng bị vôi hóa và chuyển sang màu trắng.

Theo Bloomberg Economics, các đợt El Nino trước gây ảnh hưởng rõ rệt lên lạm phát toàn cầu. Theo đó, giá hàng hóa phi năng lượng tăng trung bình 3,9% và dầu tăng 3,5%. Tăng trưởng GDP cũng bị kéo tụt, đặc biệt là các nước như Brazil, Australia và Ấn Độ.

Một trong những lĩnh vực chịu tác động nghiêm trọng nhất từ hiện tượng El Nino là nông nghiệp và các mặt hàng nông sản (Ảnh: Reuters)

Do đó, lần này, hiện tượng El Nino được dự báo sẽ tiếp tục tác động sâu sắc tới nhiều lĩnh vực kinh tế trên thế giới.

Một nghiên cứu được công bố vào tháng trước trên tạp chí Science chỉ ra rằng, năm nay, El Nino có thể dẫn đến thiệt hại kinh tế toàn cầu lên tới 3.000 tỷ USD, GDP giảm do thời tiết khắc nghiệt; Giảm sản lượng nông nghiệp, sản xuất và khiến dịch bệnh lây lan nhanh hơn.

Việc xuất hiện El Nino (nắng nóng và khô hạn) sẽ ảnh hưởng lớn đến các hoạt động kinh tế - xã hội đặc biệt là sản xuất nông nghiệp toàn cầu.

Những hiện tượng thời tiết cực đoan do El Nino gây ra dự kiến sẽ kéo theo việc thu hoạch các loại cây trồng như dầu cọ ở Indonesia và Malaysia giảm sản lượng đáng kể. Đây là hai quốc gia sản xuất hàng hóa lớn nhất thế giới. Nó cũng có khả năng ảnh hưởng lớn đến việc trồng lúa ở các nước như Thái Lan và Việt Nam, cùng với sản lượng ngô ở Philippines.

Tính đến giữa tháng 7 năm nay, 38% các địa phương Ấn Độ chứng kiến lượng mưa thấp hơn so với bình quân hàng năm, trong đó 16% rơi vào cảnh hạn hán nghiêm trọng. Hạn hán đã gây thiệt hại 2 triệu héc-ta cây trồng thường được thu hoạch vào mùa mưa.

Các diễn biến thời tiết cực đoan đã đẩy giá cả hàng loạt mặt hàng nông sản tại Ấn Độ, trong đó nổi bật là cà chua và gạo tăng vọt. Giá cà chua tại Ấn Độ có thời điểm tăng đến 500% so với hồi đầu năm. Trong khi đó, sản lượng gạo tại Ấn Độ không ổn định, dẫn tới giá tăng 15% tính đến cuối tháng 7/2023. Điều này buộc chính phủ Ấn Độ phải ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng không phải giống basmati vào ngày cuối tháng 7.

Tại Mỹ, một số vùng trồng trọt hưởng lợi từ lượng mưa tăng, như vùng trồng bơ và hạnh nhân ở California. Ngược lại, rất nhiều mặt hàng thiết yếu khác như dầu cọ, đường, bột mỳ, cacao và lúa được trồng ở những nơi không thuận lợi. Do vậy, ông Charanjit Singh Gill (67 tuổi), nông dân trồng lúa tại Punjab đã bắt đầu nghĩ đến việc sẽ làm gì nếu lượng mưa không đủ cho 14 héc-ta trồng trọt của mình.

“Không có cách nào khác, chúng tôi phải mất nhiều tiền hơn chạy máy bơm bằng dầu diesel để bơm nước. Trong chu kỳ El Nino năm 2015 - 2016, chi phí sản xuất nông nghiệp đã tăng thêm 35%, đợt này không biết sẽ bội chi bao nhiêu”, ông Charanjit Singh Gill than thở.

Tác động đến ngành công nghiệp không khói

Theo SmartDestination, một trang mạng chuyên về du lịch, ngành công nghiệp không khói phụ thuộc vào tình trạng ổn định của khí hậu hơn nhiều ngành kỹ nghệ khác. Khí hậu khắc nghiệt có ảnh hưởng trực tiếp đến các trải nghiệm của du khách và cơ sở hạ tầng du lịch, cũng như có thể gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho các điểm đến và cư dân tại chỗ.

El Nino tác động trực tiếp bao gồm các ảnh hưởng về doanh thu, chi phí hoạt động (sưởi ấm, làm mát hàng ngày, phí bảo hiểm) và thiệt hại về cơ sở hạ tầng.

Khí hậu là tiền đề quyết định cho các hoạt động du lịch, xác định sự phù hợp của địa điểm và thời gian, chất lượng sản phẩm. Sức mua của du khách trong mùa du lịch cũng phụ thuộc vào khí hậu. Ngoài ra, một số hiện tượng thời tiết cực đoan bao gồm: Nhiệt độ cao hơn vào ban ngày ở gần như tất cả các vùng, cường độ cơn bão nhiệt đới và gió lớn, lượng mưa cao và hạn hán kéo dài… khiến ngành công nghiệp du lịch gia tăng thiệt hại do gián đoạn kinh doanh

Hội đồng Du lịch và Lữ hành thế giới (WTTC) cho biết, mùa bão biển năm 2017 đã khiến vùng biển Caribbean mất hơn khoảng 820.000 khách du lịch so với dự báo khi không có bão biển. Nghĩa là khu vực này thất thu hơn 740 triệu đô la Mỹ doanh thu du lịch và mất hơn 11.000 việc làm.

Một ví dụ khác, 5 năm qua, Costa Rica trải qua một đợt hạn hán kinh khủng nhất trong vòng 75 năm. Tình hình ở đảo quốc Maldives còn trầm trọng hơn. Theo các báo cáo đáng tin cậy, nếu tốc độ nước biển tiếp tục dâng như hiện nay, 80% diện tích Maldives sẽ không thể sinh sống sau khoảng 30 năm nữa.