Đề xuất trích thưởng 10% số thuế vượt thu cho cán bộ thuế, hải quan

Chiều 13/10, tiếp tục phiên họp 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi).

Trình bày tờ trình dự án luật, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, dự thảo luật đưa ra nhiều thay đổi cơ bản, giải quyết các vấn đề cấp bách của thực tiễn như sửa đổi quy định về khai thuế, tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Theo đó, các đối tượng này sẽ tự xác định nghĩa vụ thuế phải nộp căn cứ vào doanh thu thực tế hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, chấm dứt hình thức thuế khoán. Đây là một bước tiến quan trọng, thúc đẩy tính minh bạch và khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn trình bày tờ trình Luật Quản lý thuế (sửa đổi).

Luật cũng bổ sung đối tượng áp dụng là tổ chức, cá nhân nước ngoài có phát sinh thu nhập tại Việt Nam, đặc biệt là những đối tượng có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số khác. Đồng thời, bổ sung nội dung quản lý thuế đối với các giao dịch xuyên biên giới, kinh tế số, thương mại điện tử, tài sản số và loại hình kinh tế mới phát sinh.

Ngoài ra, dự thảo luật đưa ra những quy định nhằm hiện đại hóa thủ tục hành chính, sửa đổi quy định mã số thuế cá nhân là số định danh cá nhân được cấp theo pháp luật về căn cước; bổ sung quy định cơ quan thuế thực hiện quản lý theo phân nhóm người nộp thuế để đánh giá mức độ rủi ro, tuân thủ.

Bên cạnh đó, dự luật cho phép cơ quan thuế được thưởng khi tổ chức thu ngân sách vượt dự toán Quốc hội quyết định hằng năm. Số tiền thưởng sẽ được sử dụng để bổ sung thu nhập cho công chức, người lao động trong ngành, bảo đảm đúng mục đích, hiệu quả. Chính phủ sẽ quy định cụ thể việc phân bổ và sử dụng khoản này.

Nêu quan điểm thẩm tra đối với quy định hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển từ cơ chế khoán sang kê khai, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cơ quan soạn thảo tính toán, đánh giá tác động cụ thể về sự thay đổi trong nghĩa vụ thuế (thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân).

Nếu sự thay đổi là quá lớn, cần cân nhắc điều chỉnh lại các mức thuế suất trong các luật chính sách để gánh nặng thuế không ảnh hưởng quá lớn, phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW và mục tiêu cải thiện đời sống người dân.

Ngoài ra, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị làm rõ nhiều vấn đề liên quan đến quy định hoàn thuế tự động như cơ sở, điều kiện xác định trường hợp nào được hoàn thuế tự động và trách nhiệm của chủ thể trong trường hợp sai sót.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu vấn đề, trước đây, Bộ Tài chính từng đề xuất cơ chế đặc thù cho ngành thuế và hải quan nhưng đã bị bãi bỏ, nay đưa quy định này trở lại thì có phải là một cơ chế đặc thù mới hay không.

Trên cơ sở đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng cần bảo đảm nhất quán trong các đề xuất chính sách.

Giải trình vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, theo báo cáo, trước đây, cơ quan thuế và hải quan từng được áp dụng cơ chế tài chính và thu nhập đặc thù, cho phép trích 1,8% (thuế) và 2,1% (hải quan) trên số thu để chi cho bộ máy, hiện đại hóa và đầu tư. Tuy nhiên, cơ chế này hiện đã được thay thế bằng việc chỉ trích thưởng khi vượt dự toán.

Theo dự thảo mới, mức trích thưởng dự kiến là 10% trên số vượt thu so với dự toán hằng năm, với tổng kinh phí dự kiến khoảng 8.000 tỷ đồng mỗi năm, mức thưởng tối đa không quá một lần tiền lương đối với công chức, người lao động.

Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh, việc này nhằm thực hiện Nghị quyết 27 của Trung ương về trả lương theo vị trí việc làm và đãi ngộ xứng đáng theo năng suất lao động, việc trao cơ chế trích thưởng sẽ là động lực khuyến khích cán bộ nỗ lực phấn đấu vượt thu.