Đề thi cần sát thực tế, xuất phát từ những gì học sinh được học

Đề Toán dài, gây tốn thời gian đọc hiểu

Nhận xét đề thi môn Toán thi tốt nghiệp THPT năm 2025, chia sẻ với Báo Tuổi trẻ Thủ đô, thầy Trần Vũ Thái – giáo viên trường THPT Tân Quang, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang cho rằng: Đề thi Toán năm nay có nhiều câu hỏi hay, nhưng cách phân bổ kiến thức chưa thực sự hợp lý và chưa phù hợp với chương trình học của học sinh phổ thông.

Cụ thể, hai câu Đúng – Sai liên quan đến tọa độ Oxyz và ứng dụng tích phân được xếp ở mức điểm 6–7 nhưng lại yêu cầu khả năng đọc hiểu và nắm được phép toán then chốt mới có thể giải được. Nếu học sinh "mở được khóa" ở ý đầu thì hầu như sẽ làm được cả 4 ý còn lại. “Với học sinh giỏi, điều này không khó, nhưng với học sinh khá thì dễ bị rối, khiến áp lực đè nặng lên phần còn lại của đề,” thầy nói.

Thầy Trần Vũ Thái – giáo viên trường THPT Tân Quang, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang ôn luyện cho học sinh

Phần Trả lời ngắn có nhiều câu hay, tính phân loại tốt. Tuy nhiên, việc chọn câu xác suất cổ điển và bài toán ứng dụng hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn (cả hai đều thuộc chương trình Toán 10) làm câu chặn điểm cao là chưa phù hợp. Ba trong số sáu câu Trả lời ngắn thuộc Toán 10, trong khi nhiều học sinh ít được rèn luyện kỹ. Đặc biệt, đề thiếu vắng các chuyên đề như Tọa độ Oxyz, xác suất có điều kiện và công thức Bayes – những phần rất hay trong chương trình Toán 12.

Ngoài ra, thầy cũng lưu ý đề thi năm nay có nhiều câu hỏi dài, đòi hỏi đọc hiểu, gây tốn thời gian trong khi chưa phải là câu vận dụng cao, khiến học sinh khó phân phối thời gian hợp lý.

Bộ nói "xin ghi nhận"

Chia sẻ tại họp báo về phản hồi đề thi khó, GS.TS Nguyễn Ngọc Hà - Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT, Trưởng ban đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cho biết: “Cấu trúc và nội dung đề thi năm nay thay đổi hoàn toàn so với các năm trước. Với những thí sinh đã chuẩn bị kỹ lưỡng trong quá trình học tập, ôn tập đáp ứng yêu cầu của đề thi tốt hơn những thí sinh khác”.

Theo vị này, việc đổi mới không đột ngột, năm 2024 cũng đã ban hành cấu trúc định dạng của đề thi, trong năm đó đã công bố đề thi tham khảo để học sinh quen thuộc với cấu trúc định dạng, giáo viên cũng nắm để hướng dẫn học sinh.

Trước khi hội đồng làm đề thi thực hiện công việc, Bộ GD&ĐT làm đợt thử nghiệm đề thi diện rộng trên cả 3 miền. Mục đích của thử nghiệm là đánh giá khả năng đáp ứng của các em, điều chỉnh thích hợp độ khó trong đề thi.

Căn cứ vào những dữ liệu này, ban đề thi đã trao đổi kỹ lưỡng ở các tổ làm đề. Cụ thể, ban đề đã căn cứ vào yêu cầu của chương trình và kết quả thử nghiệm để xây dựng đề thi.

"Việc phản ánh đề Toán, tiếng Anh khó, chúng tôi xin ghi nhận ở thời điểm này để xem xét", ông Ngọc Hà nói.

Trao đổi với phóng viên sau khi Bộ GD&ĐT công bố phản hồi chính thức, thầy Trần Vũ Thái cho biết: “Tôi đồng tình với nhận định rằng học sinh không quá bỡ ngỡ, vì các em đã được ôn luyện kỹ trong quá trình học. Tuy nhiên, đề thi vẫn cần được xây dựng từ góc nhìn của học sinh, để khi tiếp cận đề, các em không cảm thấy quá hoang mang.”

Thầy T, giáo viên môn Toán tại Hà Nội (đề nghị giấu tên) nhận xét: “Đề thi năm nay có tính phân hóa rõ rệt, hạn chế học tủ, học mẹo và loại bỏ yếu tố may rủi trong việc chọn đáp án. Học thật, thi thật – học sinh sẽ nhận kết quả xứng đáng với nỗ lực học tập của mình”.

Đề thi cần sát thực tế, tránh gây áp lực không đáng có

Nhiều năm gắn bó với công tác ôn luyện cho học sinh, nhiều thầy cô bày tỏ mong muốn kỳ thi tốt nghiệp THPT những năm tới sẽ tiếp tục được hoàn thiện, sát với năng lực học sinh và giảm áp lực không cần thiết.

Thầy Trần Vũ Thái kỳ vọng đề thi Toán trong tương lai cần có một số điều chỉnh. Cụ thể, thứ nhất là tăng mức độ tương đồng giữa ma trận minh họa và đề thi chính thức để học sinh, giáo viên có định hướng ôn tập chính xác.

Thứ hai, hạn chế các câu hỏi thực tế mang tính gò ép, gây rối cho học sinh và khiến đề thi trở nên dài, khó đọc, khó hiểu. Thứ ba, các câu hỏi đúng – sai nên sắp xếp từ dễ đến khó, giúp học sinh có thể làm bài thuận lợi hơn nếu nắm vững kiến thức nền.

“Chỉ cần học chắc, ôn luyện kỹ thì các em có thể yên tâm bước vào phòng thi và làm tốt bài,” thầy Thái nhấn mạnh.

Đề thi Toán tốt nghiệp THPT 2025 đang gây tranh cãi

Không nên đặt gánh nặng thi cử, hãy tập trung chất lượng dạy- học

Đa số cho rằng, việc Bộ gộp kỳ thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học là bước tiến tích cực nhằm giảm áp lực cho học sinh. Tuy nhiên, cũng theo một số giáo viên, việc một số trường tổ chức kỳ thi riêng với hình thức ôn tập khác nhau lại khiến học sinh thêm căng thẳng. Điều này đi ngược lại tinh thần tinh giản, gây áp lực không đáng có cho cả học sinh và phụ huynh.

Dựa trên thực tế Việt Nam đã loại bỏ kỳ thi tốt nghiệp Tiểu học và THCS mà vẫn duy trì được chất lượng giáo dục, nhiều giáo viên cho rằng kỳ thi tốt nghiệp THPT hiện tại đang ngày càng mang tính hình thức, cần được xem xét nghiêm túc.

Thầy T đưa ra 3 đề xuất cốt lõi: Thứ nhất, bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT, trao quyền cho địa phương và nhà trường vì theo lý giải của thầy T, nếu chỉ để xác nhận học sinh hoàn thành chương trình, việc này hoàn toàn có thể giao về cho các Sở và trường THPT tổ chức đánh giá nội bộ theo chuẩn toàn quốc. Cách làm này giúp tiết kiệm ngân sách và giảm áp lực cho học sinh, đồng thời thể hiện tinh thần phân quyền thực chất trong giáo dục.

Thứ hai, duy trì một kỳ thi tuyển sinh đại học toàn quốc, nghiêm túc và phân hoá tốt. Thầy T cho rằng: Nên học hỏi mô hình thi đại học cũ – minh bạch, rõ ràng, ai giỏi người đó đỗ. Không nên gộp thi tốt nghiệp với tuyển sinh để tránh xung đột mục tiêu.

Thứ ba, xóa bỏ các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy tốn kém và thiếu công bằng. Theo thầy, việc học sinh bị phân tán vào nhiều kỳ thi với dạng đề khác nhau gây tốn kém, áp lực và học dàn trải, ảnh hưởng đến chất lượng học tập và phát triển cá nhân, khiến các em phải học dàn trải, mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần, khó phát triển tư duy chiều sâu.

Thí sinh hoàn thành xong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Từ đây, thầy T cũng đề xuất ba hình thức xét tuyển đại học: Tuyển thẳng học sinh đạt giải quốc gia, quốc tế; Dựa vào kỳ thi tuyển sinh quốc gia nghiêm túc; Xét IELTS và kỳ thi sát hạch riêng – chỉ dành cho các chương trình quốc tế hoặc chất lượng cao.

Với nhiều năm ôn luyện cho học sinh tại Hà Nội, thầy giáo T chia sẻ thêm, bên cạnh thi cử, Bộ GD&ĐT cần sớm rà soát, tinh giản các hình thức thi và xét tuyển, tránh tình trạng cồng kềnh, phân tán, để tập trung vào việc nâng cao chất lượng dạy học và biên soạn lại sách giáo khoa một cách bài bản, thống nhất, tránh lãng phí ngân sách xã hội.

“Riêng môn Toán, sách giáo khoa hiện hành còn nhiều bất cập: Trình bày thiếu rõ ràng, nội dung bị cắt gọt nhiều so với sách cũ, khiến hệ thống kiến thức trở nên lộn xộn, thiếu logic. Trong khi Toán học vốn là một môn khoa học cơ bản, cần sự chính xác và chặt chẽ,” thầy T nhấn mạnh.