Công việc sau sáp nhập rất lớn, có công chức xã phải làm từ 10-12 tiếng/ngày

Tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 29/10, một trong những nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm là vấn đề liên quan đến sắp xếp, tổ chức bộ máy Nhà nước sau sáp nhập các tỉnh thành và cấp xã.

Đánh giá cao trong quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hành chính, việc phân cấp, phân quyền giữa các cấp có những tiến bộ đáng ghi nhận, tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau) cho biết, theo báo cáo của Chính phủ, còn một số nội dung phân cấp chưa rõ ràng, phân cấp, phân quyền một số lĩnh vực còn vướng mắc, công tác tổ chức điều hành và phân công nhiệm vụ chưa đảm bảo rõ ràng, gây khó khăn trong tổ chức thực hiện.

Ông Hận nêu dẫn chứng như phân cấp trong quản lý đất đai, đầu tư công, tài sản công, khai thác khoáng sản, xây dựng hạ tầng, y tế, giáo dục… còn chập chờn, chưa tạo được sự linh hoạt và tự chủ cho địa phương, trách nhiệm của người đứng đầu trong một số trường hợp chưa được phát huy đầy đủ…

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau).

Từ thực trạng trên, đại biểu Nguyễn Quốc Hận kiến nghị theo thẩm quyền của từng ngành, từng cấp cần rà soát tổng thể các văn bản quy phạm pháp luật do mình ban hành sớm sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế cho phù hợp với cơ chế, chính sách của chính quyền mới; bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, không chồng chéo, trùng dẫm hoặc bỏ sót nhiệm vụ và phân cấp mạnh cho địa phương những nội dung về thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân để các công việc của công dân được giải quyết tại chỗ thuận lợi và nhanh chóng.

Bên cạnh đó, cần tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực cho cấp xã để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới.

Nhấn mạnh con người là nhân tố quyết định đến sự thành công của mọi việc, đại biểu Nguyễn Quốc Hận cho rằng, yếu tố con người, cụ thể là công chức Nhà nước là nhân tố không thể thiếu, quyết định sự thành công của công cuộc cải cách hành chính ở nước ta. Việc gần dân, sát dân, việc vận hành trơn tru các quy trình đều do lực lượng này quyết định.

“Thực tế từ sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp và sáp nhập các xã, phường, cán bộ cấp xã đã bộc lộ sự bất cập là không theo kịp yêu cầu nhiệm vụ, không bao quát hết các lĩnh vực phân công phụ trách. Công việc nhiều, do đó, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ, nhiều công chức phải làm từ 10-12 tiếng/ngày, hoặc có công chức xin từ chức hoặc nghỉ việc do áp lực công việc”, đại biểu nêu thực tế.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Quốc Hận kiến nghị bố trí biên chế cho các phòng, ban đa chức năng cấp xã phải có đủ số lượng cán bộ tương ứng với từng lĩnh vực và có trình độ chuyên môn phù hợp với lĩnh vực phụ trách. Có kế hoạch đào tạo bổ sung cho công chức, lãnh đạo cấp xã, phường.

Về chuyên môn nghiệp vụ và công nghệ số, đại biểu cho rằng, cần có cơ chế, chính sách phù hợp nhằm nâng cao thu nhập cho cán bộ, công chức tương ứng với nhiệm vụ được giao. Đầu tư đồng bộ và đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết công việc để giảm tải trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Đại biểu Siu Hương (đoàn Gia Lai).

Cùng quan điểm, đại biểu Siu Hương (đoàn Gia Lai) cho rằng, cần quan tâm đến mô hình chính quyền cấp xã. Đại biểu chỉ rõ thực tế khối lượng công việc cấp xã sau sáp nhập tăng cao, có 1.065 nhiệm vụ của cấp huyện cũ được chuyển về cấp xã.

Tuy nhiên, khung biên chế của một chính quyền cấp xã hiện nay chỉ khoảng 32 người, 3 phòng chuyên môn của UBND, mỗi phòng có 2 công chức lãnh đạo, quản lý chuyên trách; công chức phòng chuyên môn có 4 công chức/phòng; tổng số là 12 biên chế.

Đại biểu Siu Hương cho rằng, khối lượng công việc lớn, phạm vi quản lý rộng hơn, do đó, mỗi phòng chuyên môn phải đảm nhận nhiều chức năng, nhiệm vụ trong khi định biên chưa đáp ứng thực tiễn.

Do đó, đại biểu Siu Hương đề nghị Chính phủ sớm ban hành khung vị trí việc làm, đảm bảo đủ số lượng và chất lượng cán bộ công chức cấp xã; đồng thời xem xét chế độ tiền lương, phụ cấp phù hợp với khối lượng công việc và yêu cầu nhiệm vụ hiện nay.

Tranh luận với một số đại biểu đã nêu về thực trạng cán bộ cấp xã hiện nay, do trong quá trình sắp xếp cấp xã thời gian qua đã thiếu cán bộ chuyên môn nên ảnh hưởng đến hoạt động phục vụ người dân, đại biểu Trần Quang Minh (đoàn Quảng Trị) nhận thấy, mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp đi vào vận hành từ ngày 1/7 đến nay, nhất là cấp xã, đã cơ bản hiệu quả, đúng mục tiêu đề ra, nhất là hướng đến việc hỗ trợ phục vụ nhân dân tại chỗ.

Tuy nhiên, vẫn còn có một số nơi còn gặp khó khăn, trong đó có khó khăn do thiếu cán bộ có chuyên môn như một số đại biểu đã nêu. Đại biểu Trần Quang Minh cho rằng, đây không phải là tình trạng phổ biến mà chỉ là cục bộ, có thể có vị trí khi chưa thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp thì cán bộ chuyên môn đã thiếu từ cấp huyện và cấp xã nên khi sáp nhập các xã thì việc thiếu là đương nhiên.

Vì vậy, đại biểu Trần Quang Minh đề nghị Trung ương cần có chỉ đạo một cuộc tổng rà soát để có điều chỉnh cho phù hợp không những phía chính quyền mà kể cả khối Đảng, Mặt trận đoàn thể, song song với việc tiếp tục sắp xếp các đơn vị dịch vụ công cấp huyện để tăng cường cán bộ có chuyên môn cho cấp xã. Đồng thời phải cân đối ưu tiên số lượng cán bộ cho khối UBND các xã, phường, vì thời gian qua cho thấy việc giải quyết các công việc liên quan trực tiếp đến người dân của khối này là quá lớn nhưng số lượng cán bộ chưa hợp lý.