Chủ tịch Quốc hội: Kiểm toán phải hướng vào đánh giá thị trường tài chính, bất động sản

Sáng 12/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 26, cho ý kiến về báo cáo công tác năm 2023 và kế hoạch kiểm toán năm 2024 của Kiểm toán Nhà nước.

Chia sẻ ý kiến vào các báo cáo kiểm toán, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đánh giá cao kết quả các cuộc kiểm toán đã đảm bảo chất lượng và đã chỉ ra được nhiều tồn tại, thiếu sót cũng như yêu cầu cần chấn chỉnh, khắc phục kịp thời. Kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán năm 2023 đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Đồng thời, Kiểm toán Nhà nước cũng đã có nhiều đổi mới trong hoạt động. Những tồn tại, hạn chế được chỉ ra cũng đã có nội hàm cụ thể hơn, có phụ lục chi tiết, đánh giá những khó khăn, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong thời gian vừa qua và có lộ trình phân định trách nhiệm, kết quả khắc phục, kiến nghị tập trung vào những vấn đề mà dư luận và cử tri đang quan tâm như tái cơ cấu định giá ngân hàng, mua bắt buộc, vấn đề năng lượng, giá điện, điện mặt trời...

Tuy nhiên, bà Thanh cũng cho rằng, chất lượng các cuộc kiểm toán cần nâng cao hơn, có trọng tâm, tránh những kiến nghị chung chung, chưa đảm bảo tính khả thi.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu quan điểm tại phiên họp.

Nêu quan điểm tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá Kiểm toán Nhà nước có nhiều đổi mới tích cực. Thời gian tới, Kiểm toán Nhà nước cần tiếp tục bám sát mục tiêu tăng cường năng lực, hiệu lực, hiệu quả để đáp ứng yêu cầu, phương châm “thà làm ít mà tốt”, do đó cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, phối hợp thực hiện nhiệm vụ.

Nhấn mạnh việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính ngân sách, ông Huệ cho rằng, mỗi năm kết quả thanh tra, kiểm toán phát hiện và xử lý nhiều sai phạm cho thấy, công tác này được thực hiện đến nơi đến chốn, song cũng lo vì sao công cụ này hoạt động thường xuyên liên tục như thế mà sai phạm không giảm. Qua quyết toán hàng năm có nhiều vấn đề nói hết năm nọ đến năm kia vẫn cứ tiếp diễn.

Nhất trí phương châm “làm ít nhưng chất”, Chủ tịch Quốc hội đề nghị kiểm toán có trọng tâm, trọng điểm, có tác động lan toả, cùng với đó đề cao tính công khai, minh bạc, khách quan, trung thực. Công khai, minh bạch là một trong những “vũ khí” quan trọng nhất của kiểm toán.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Kiểm toán Nhà nướcphải tổ chức họp báo theo quy định. Riêng kiểm toán năm là phải họp báo công khai. Lựa chọn kiểm toán trọng điểm, chuyên đề để công khai. Một mặt cho thấy sức mạnh của kiểm toán, mặt khác để công luận giám sát cơ quan đã làm đúng chưa.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng lưu ý kiểm toán tư vấn phải sâu sắc hơn, phản biện phải sắc bén hơn, xử lý sai phạm nghiêm khắc hơn, nhất là sai phạm trong ban hành văn bản. Năm nay tập trung đánh giá tác động của các văn bản ban hành sai để đề xuất xử lý nghiêm sai phạm vì thực tế ban hành ra rất nhiều “giấy phép con”, văn bản không đúng pháp luật.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, dù làm riêng biệt hay kiểm toán chung, tất cả các cuộc kiểm toán phải hướng vào việc đánh giá thị trường đất đai, tài chính, tiền tệ, chứng khoán, bất động sản để dự lường rủi ro về kinh tế vĩ mô.

“Kiểm toán phải trả lời được vì sao tín dụng ngân hàng tăng chậm, hệ thống tài chính, ngân hàng đang khó khăn, nợ xấu tăng, tình hình chậm trả nợ vay trái phiếu đáo hạn, nhất là trong lĩnh vực bất động sản tăng”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu.

Bên cạnh đó là một loạt các vấn đề lớn khác, như khó khăn trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế vẫn chưa được xử lý dứt điểm; các vấn đề về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, từ vấn đề in tới vấn đề phát hành, chiết khấu, giá bán sách giáo khoa…

Các vấn đề liên quan tới thị trường bảo hiểm nhân thọ, có hay không vấn đề bắt tay giữa ngân hàng và bảo hiểm để trục lợi; các vấn đề về đầu tư công, giải ngân đầu tư công với các chương trình mục tiêu quốc gia vì sao vẫn tắc, vẫn chậm; các vấn đề về phòng cháy, chữa cháy, đăng kiểm, sát hạch, đào tạo lái xe…

“Những vấn đề đó đáng lẽ Kiểm toán Nhà nước phải có dự báo, có động thái sớm thì đỡ thiệt hại”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.