“Vòng tròn bảo vệ” nào cho học sinh trước vấn nạn bạo lực học đường?

Hàng loạt vụ bạo lực học đường liên tiếp xảy ra

Chỉ trong thời gian ngắn từ đầu tháng 10 đến nay, hàng loạt vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng xảy ra và lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội.

Cụ thể: Ngày 3/10, clip nhiều nữ sinh đánh nhau tại công viên và bờ sông Sài Gòn lan truyền mạnh mẽ.

Ngày 5/10, một học sinh THCS ở TP. Huế bị bạn đánh đập, bắt quỳ gối; tại Đắk Lắk, hai nữ sinh lớp 11 đánh nhau trước mặt nhiều học sinh.

Ngày 7/10, tại An Giang, hai nam sinh đánh một nữ sinh ngay trong trường THCS.

Ngày 17/10, một vụ án mạng thương tâm xảy ra tại Thanh Hóa, bắt nguồn từ 2 học sinh THPT đánh nhau, khiến một em tử vong.

Và mới đây thôi, vụ việc 1 nam sinh bị nhóm bạn bắt quỳ liếm biển số xe máy tại 1 trường THPT ở Sóc Sơn – Hà Nội).

Đáng báo động hơn, những hành vi bạo lực này không dừng lại ở học sinh với học sinh, mà lan sang cả mối quan hệ giữa học sinh và giáo viên. Cụ thể, 9/2025, tại Trường THCS Đại Kim đã xảy ra việc một học sinh lớp 7 đã có hành vi kéo tóc, ghìm cô giáo xuống, giằng lại đồ chơi khi cô giáo chủ nhiệm thu giữ đồ chơi sắc, nhọn, có nguy cơ gây mất an toàn.

Bày tỏ lo ngại, đại biểu Quốc hội Vương Thị Hương (Tuyên Quang) cho biết, rất đau lòng khi một bộ phận học sinh, thậm chí là bạn bè thân thiết của đối tượng và nạn nhân lại thờ ơ khi không can ngăn, ngăn cản, thậm chí hò reo, cỗ vũ, quay clip, tham gia gây rối trật tự công cộng.

Đại biểu Quốc hội Vương Thị Hương (Tuyên Quang)

“Vấn nạn bạo lực học đường không mới, nhưng lại đang có xu hướng gia tăng về mức độ nghiêm trọng, tính chất nguy hiểm và sự phổ biến, lan rộng qua không gian mạng với tốc độ lan truyền nhanh, gây tổn thương tâm lý kéo dài cho nạn nhân” – bà nói.

Theo đại biểu này, nhiều học sinh hiện nay có xu hướng thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc, dễ nóng giận, bộc phát hành vi hung hăng chỉ vì những mâu thuẫn nhỏ như hiểu lầm khi giao tiếp, tranh cãi trong học nhóm, va chạm cá nhân... Một phần do các em thiếu kỹ năng ứng xử, giải quyết xung đột, không được hướng dẫn cách phản ứng tích cực với mâu thuẫn. Mặt khác, gia đình buông lỏng quản lý, thiếu quan tâm đúng cách. Nhà trường thiếu cơ chế phòng ngừa và xử lý hiệu quả; công tác giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh chưa được thực hiện thường xuyên và thực chất.

Bên cạnh đó, ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội và môi trường số. Sự phát triển của mạng xã hội khiến học sinh dễ tiếp cận nội dung bạo lực, khiêu khích, lệch chuẩn, trong khi chưa đủ khả năng nhận thức và phân biệt đúng – sai. Một số học sinh bắt chước hành vi bạo lực từ phim ảnh, trò chơi điện tử để gây sự chú ý trên mạng.

Một học sinh bị nhóm bạn bắt quỳ, bò, liếm biển kiểm soát xe máy. Ảnh cắt từ clip

“Bạo lực học đường nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, toàn diện và đủ mạnh, thì không chỉ làm xói mòn giá trị đạo đức trong trường học, mà còn đe dọa nghiêm trọng đến an ninh học đường, sự an toàn của giáo viên và học sinh, cũng như chất lượng giáo dục nói chung” - bà Hương nhận định.

Rất cần "mã định danh" cho cán bộ tâm lý học đường

Bộ GD&ĐT đã ban hành thông tư 18/2025 ngày 15/9/2025 về Hướng dẫn công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học.

Bà Hương đề nghị, Bộ GD -ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ xây dựng chức danh nghề nghiệp riêng, biên chế riêng và cơ chế tuyển dụng rõ ràng cho vị trí cán bộ tâm lý học đường, bảo đảm đây là một bộ phận chuyên môn có trình độ, có trách nhiệm, hoạt động chuyên sâu và được đánh giá hiệu quả công việc cụ thể theo tiêu chí. Đồng thời, có quy định cụ thể về tiêu chuẩn năng lực, chế độ tiền lương, phụ cấp lương, bảo hiểm như các viên chức khác, quy định về định mức nhân viên tư vấn học đường theo số lượng học sinh.

Bên cạnh đó, tăng cường tích hợp nội dung phòng chống bạo lực học đường trong chương trình học chính khóa: rà soát, điều chỉnh chương trình môn Giáo dục công dân, Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp để: Tăng thời lượng giáo dục kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kiểm soát cảm xúc, xử lý tình huống xung đột. Lồng ghép các chủ đề về tôn trọng sự khác biệt, không bắt nạt, ứng xử văn minh... đảm bảo công tác giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh được thực hiện thường xuyên và thực chất.

Đồng thời, thiết lập cơ chế phối hợp thật chặt chẽ, hiệu quả giữa gia đình với nhà trường trong giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh, đặc biệt là phối hợp trong việc thực hiện các biện pháp phục hồi sau bạo lực cho nạn nhân và giáo dục lại cho học sinh vi phạm.

“Sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh là điều kiện cốt lõi để tạo ra một “vòng tròn bảo vệ” cho học sinh. Khi nhà trường không đứng một mình trong giáo dục đạo đức - hành vi, mà có sự đồng hành thực chất của gia đình học sinh, thì mới có thể ngăn ngừa, phát hiện sớm và xử lý triệt để các hành vi bạo lực học đường” – đại biểu Vương Thị Hương nói.