Vì sao 3 lãnh đạo công ty thuộc Tỉnh uỷ Bình Dương bị bắt?

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT (hiện vốn thuộc Tỉnh ủy còn trên 60%), ông Trần Nguyên Vũ, Tổng giám đốc và ông Huỳnh Thanh Hải, nguyên Phó Tổng giám đốc, hiện là Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và quản lý dự án Bình Dương (100% vốn thuộc Tỉnh ủy Bình Dương).

Bước đầu cơ quan điều tra xác định các cá nhân trên có vi phạm khi chuyển nhượng đất, vốn góp liên quan 43ha tại thành phố mới Bình Dương từng do Tổng công ty Sản xuất – XNK Bình Dương (gọi tắt Tổng công ty 3/2) quản lý.

Như báo Tuổi trẻ Thủ đô đã phản ánh trước đó nhiều dấu hiệu sai phạm trong việc khu đất 43ha được UBND tỉnh giao để triển khai Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú (phường Phú Hòa, TP Thủ Dầu Một) không được phép mua bán, sang nhượng nhưng Tổng Công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương (gọi tắt là Tổng Công ty Bình Dương) lại qua mặt Tỉnh ủy, đem bán rẻ khu “đất vàng” (đất công) cho tư nhân là Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú mà không cần đấu giá theo quy định của pháp luật, có dấu hiệu thất thoát hàng ngàn tỷ đồng.

Tổng Công ty Bình Dương là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Văn phòng Tỉnh ủy, được giao hơn 43ha đất công để xây dựng Khu đô thị thương mại và dịch vụ Tân Phú trong tổng thể Khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương rộng hơn 567ha.

Thay vì Tổng Công ty này thực hiện việc xây dựng khu đô thị theo chức năng, nhiệm vụ được giao thì, ngày 1/7/2010, Tổng Công ty Bình Dương lại ký hợp đồng… thỏa thuận với Công ty CP Bất động sản Âu Lạc (gọi tắt là Địa ốc Âu Lạc) là công ty tư nhân để thành lập liên doanh là Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú).

Công ty Tân Phú có chủ sở hữu là Công ty CP Đầu tư và Phát triển Kim Oanh TP HCM (Địa ốc Kim Oanh) do bà Đặng Thị Kim Oanh là người đại diện pháp luật với chức danh Tổng Giám đốc.

Để đầu tư xây dựng và kinh doanh dự án trên khu đất 43ha này, Tổng Công ty Bình Dương góp 60 tỷ đồng, chiếm 30% vốn điều lệ và Địa ốc Âu Lạc góp 140 tỷ đồng, chiếm 70% vốn điều lệ. Trong khi đó, Tỉnh ủy Bình Dương khẳng định, chủ trương của Tỉnh ủy chỉ cho phép Tổng Công ty Bình Dương góp vốn thành lập công ty liên doanh để thực hiện dự án bằng tiền mặt chứ không cho phép góp vốn bằng tài sản đất, không cho bán, chuyển nhượng tại 43ha này.

Tuy vậy, có lẽ mục đích thành lập cái gọi là… “liên doanh” của Tổng Công ty Bình Dương là muốn hợp thức hoá 43ha đất công thành… đất tư nhân. Vì thế, dù được Nhà nước giao 43ha đất để triển khai xây dựng Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú nhưng Tổng Công ty Bình Dương lại không thực hiện mà tự ý đem bán toàn bộ khu đất cho Công ty Tân Phú.

Cụ thể, ngày 8/12/2016, Tổng Công ty Bình Dương đã tự ý chuyển nhượng 43ha đất của dự án này cho Công ty Tân Phú với giá chuyển nhượng chỉ hơn 250 tỷ đồng, tương đương với giá hơn 581.653 đồng/m2. Trong khi đó, vào thời điểm này, theo bảng giá đất năm 2016 được UBND tỉnh Bình Dương ban hành tại Quyết định số 66/2015/QĐ-UBND ngày 23/12/2015, giá đất ở đô thị khu vực TP Thủ Dầu Một tại vị trí 1 lên tới 24,570 triệu đồng/m2.

Một người dân cho biết, nếu tính giá bán ngoài thị trường lên tới khoảng 30 triệu đồng/m2. Đáng quan tâm, việc chuyển nhượng này được thực hiện “ngấm ngầm” bởi không thông qua một cơ quan định giá hay tổ chức đấu giá nào, đang có dấu hiệu gây thất thoát tiền của Nhà nước hàng ngàn tỷ đồng.

Trong khi đó, Tỉnh ủy Bình Dương khẳng định việc chuyển nhượng 43ha đất công này là trái chủ trương của tỉnh. Bởi lẽ, trước đó, ngày 29/7/2016, Tỉnh ủy Bình Dương đã có Công văn 407/CV-TU về chủ trương chuyển nhượng khu đất 43ha này từ Tổng Công ty Bình Dương về Công ty TNHH Đầu tư và Quản lý Dự án Bình Dương - là một doanh nghiệp Nhà nước. Thế nên, sau khi chuyển nhượng 43ha đất công từ một doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang một công ty liên doanh chỉ có 30% vốn Nhà nước, “liên minh” này tiếp tục dùng những thủ thuật để hoàn tất việc thâu tóm đất công.

Cụ thể, ngày 13/3/2017, lấy lý do cần tập trung nguồn vốn cho nhiều dự án lớn khác, Tổng Công ty Bình Dương có công văn số 39/TCTY gửi Tỉnh ủy Bình Dương xin chuyển nhượng toàn bộ 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú.

Sau đó, ngày 2/8/2017, Tổng Công ty Bình Dương ký hợp đồng chuyển nhượng 30% giá trị vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Địa ốc Âu Lạc với giá chỉ hơn 161 tỷ đồng. Đến đây, toàn bộ 43ha đất công đã hoàn toàn bị “hóa kiếp” thành tài sản riêng của công ty tư nhân.

Việc chuyển nhượng 43ha đất công ở vị trí “đất vàng” được thực hiện “ngấm ngầm” với giá chỉ hơn 250 tỷ đồng không thông qua đấu giá được cho gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách Nhà nước. Thế nên, sau khi có 43ha đất công với giá rẻ bèo, Công ty Tân Phú nhanh chóng thay đổi tên chủ sở hữu.

Cụ thể, ngày 29/6/2018, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp được đăng ký thay đổi lần thứ 6 thì thông tin chủ sở hữu của Công ty Tân Phú là… Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Kim Oanh TP HCM và người đại diện pháp luật là bà Đặng Thị Kim Oanh với chức danh Tổng Giám đốc.

Ngày 28/1/2018, Địa ốc Kim Oanh đã làm lễ động thổ dự án Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú với tên thương mại là Khu đô thị Mega City 3 tại khu đất 43ha nêu trên. Dự án đô thị này được quảng cáo với quy mô đến hơn 2.000 lô đất nền và nhà phố liền kề, diện tích từ 60 - 150m2.

Được biết, sau thương vụ chuyển nhượng 43ha đất công trái quy định có dấu hiệu thất thoát ngàn tỷ đồng và có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến Địa ốc Kim Oanh, ngày 10/10/2018 Tỉnh ủy Bình Dương ra thông báo số 512-TB/TU thu hồi chủ trương cho Tổng Công ty Bình Dương chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú để tiến hành làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân có sai phạm.

Sau khi báo Tuổi trẻ Thủ đô có loạt bài về vụ chuyển nhượng đất công trên diện tích 43ha tại phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, Bình Dương bị phanh phui, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Trần Thanh Liêm đã thành lập đoàn thanh tra. Quá trình thanh tra, đoàn đã chỉ rõ những sai phạm trong quá trình sử dụng và chuyển nhượng đất công của Tổng Công ty Bình Dương.

Ngày 8/11/2019, đại diện UBND tỉnh Bình Dương cho biết do vụ việc có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, vượt tầm xử lý đoàn thanh tra nên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương ký quyết định chuyển toàn bộ hồ sơ kết luận thanh tra đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương để tiếp tục điều tra xử lý.

Đến trưa nay (8/4), Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với ba lãnh đạo doanh nghiệp thuộc Tỉnh uỷ Bình Dương liên quan vụ vụ trên.