Trẻ nguy kịch do sơ cứu đuối nước sai cách

Tuần vừa qua, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa - Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận 5 trường hợp đuối nước nghiêm trọng, trong đó chỉ có 1 trẻ được sơ cấp cứu ban đầu đúng cách nên đã hồi phục tốt, 4 trẻ còn lại do không được thổi ngạt, ép tim ngay mà bị bế dốc chạy nên vẫn trong tình trạng nguy kịch.

Dù đã được các cơ quan chuyên môn và truyền thông cảnh báo rất nhiều, nhưng tình trạng sơ cấp cứu ban đầu sai cách bằng cách dốc ngược nạn nhân đuối nước chạy vẫn xảy ra.

Theo đó, ngày 10/8, bé trai 3 tuổi, ở Thái Nguyên, đi bơi cùng anh trai (14 tuổi) tại bể bơi. Sau đó, trẻ được phát hiện chìm trong bể bơi người lớn trong tình trạng môi tím, da trắng nhợt, không cử động. Trẻ được nhân viên tại bể bơi ép tim và thổi ngạt khoảng 2 phút, sắc da hồng trở lại.

Tuy nhiên, trẻ lại được vác chạy trong 5 phút, nhận thấy tình trạng trẻ không cải thiện, mới chuyển đến trạm y tế gần nhất và bệnh viện huyện. Tại đây, trẻ được thở oxy, có nhịp tim trở lại, nhưng tiểu tiện không tự chủ, có cơn co cứng nên chuyển bệnh viện tỉnh. Trẻ tiếp tục được các bác sĩ đặt nội khí quản và chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương.

Tại Việt Nam, tai nạn đuối nước đang cướp đi mạng sống của gần 2.000 trẻ em mỗi năm và là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho trẻ em

Thời điểm nhập viện, bệnh nhi hôn mê, suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy đa tạng, được điều trị thở máy, ổn định huyết động, lọc máu, kháng sinh và sử dụng biện pháp hạ thân nhiệt chủ động để bảo vệ não. Tuy nhiên, sau 3 ngày, tình trạng của trẻ vẫn nặng nề, nguy cơ tử vong cao do suy đa cơ quan, thời gian thiếu oxy não kéo dài vì không được sơ cấp cứu ban đầu đúng cách.

Trường hợp khác là bé trai 12 tuổi ở Nam Định, đuối nước ở sông gần nhà. Khi vớt trẻ lên, người cấp cứu không rõ trẻ có ngừng thở, ngừng tim hay không mà chỉ biết trẻ tím tái và vác ngược chạy khoảng 10 phút, mặc dù trẻ có cân nặng khá lớn (50kg).

Khi thấy không hiệu quả, trẻ mới được ép tim và đưa đi cấp cứu tại bệnh viện huyện, trẻ có nhịp tim trở lại sau 15 phút cấp cứu. Tuy nhiên, do thời gian ngừng tim trước đó kéo dài (trên 30 phút) nên mặc dù được áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực tại Bệnh viện Nhi Trung ương, trẻ vẫn hôn mê sâu, suy hô hấp, tiên lượng di chứng thần kinh nặng nề.

Bé gái 4 tuổi ở Hà Nội bị đuối nước khi đi tập bơi - may mắn hồi phục tốt do sơ cấp cứu ban đầu đúng cách. Mẹ của bé gái cho biết: trước khi vào viện trẻ được bố mẹ cho đi học bơi tại bể bơi gần nhà, trong quá trình bơi trẻ gần như đã biết bơi và được cho sang bể của người lớn tập bơi dưới sự giám sát của bố và cô giáo dạy bơi. Tuy nhiên, khi sang bể người lớn trẻ không thích bơi, không hợp tác nên sau khoảng 5 phút có dấu hiệu bị đuối nước.

Khi phát hiện trẻ tím tái, cô giáo và bố vớt trẻ lên và tiến hành sơ cứu ép tim, thổi ngạt liên tục, không làm theo cách sơ cấp cứu đuối nước sai lầm thường mắc là dốc ngược chạy, gây mất thời gian vàng để cứu sống trẻ.

Sau cấp cứu khoảng 1 phút, trẻ có nhịp thở lại và được chuyển tới tới cơ sở y tế. Mặc dù khi trẻ vào Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng nặng, nhưng chỉ sau 3 ngày, trẻ đã cai được máy thở. Hiện tại, trẻ hoàn toàn tỉnh táo và chuẩn bị được xuất viện.

ThS.BS Hoàng Ngọc Cảnh - Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Việc sơ cấp cứu ban đầu cho trẻ đuối nước rất quan trọng vì nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu oxy.

Thời gian chịu đựng thiếu oxy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh. Vì thế, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay..

Việc nhiều người có thói quen dốc ngược trẻ lên vai rồi chạy sẽ làm cho các dịch ở dạ dày trào ngược hít vào đường thở và làm chậm trễ hồi sức tim phổi (ép tim/thổi ngạt), làm mất thời gian vàng để cấp cứu trẻ, thậm chí gây thêm các tổn thương cho trẻ.