Thanh tra Chính phủ sắp thanh tra hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp

Nội dung được nêu trong báo cáo do Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong ký gửi tới Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm chất vấn tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đang chuẩn bị triển khai 2 cuộc thanh tra chuyên đề lớn. Trong đó sẽ thanh tra việc chấp hành pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp và sử dụng nguồn vốn phát hành trái phiếu doanh nghiệp; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cũng sẽ thanh tra việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng cho các dự án giao thông trọng điểm Quốc gia tại một số địa phương.

Ảnh minh họa

Thực tế, thị trường trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua đã có bước phát triển nhanh để từng bước trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế theo chủ trương của Đảng, Quốc hội và Chính phủ về phát triển cân bằng thị trường vốn, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.

Từ năm 2017 đến nay, khối lượng phát hành hàng năm bình quân trên 340 nghìn tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng quy mô thị trường là 40%/năm. Chỉ tính riêng năm 2021, khối lượng phát hành đạt trên 637 nghìn tỷ đồng, quy mô thị trường đến cuối năm 2021 tương đương 15% GDP.

Thời gian gần đây, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có hiện tượng tăng trưởng “nóng”, phát sinh rủi ro do một bộ phận nhà đầu tư cá nhân chưa hiểu biết rõ về pháp luật trong việc đầu tư, trong đó có các vụ việc vi phạm nghiêm trọng như vụ Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát.

Những hiện tượng trên chủ yếu xuất phát từ việc thực thi chính sách như tính tuân thủ của một số doanh nghiệp phát hành chưa cao, có doanh nghiệp cố tình vi phạm và thông đồng với các công ty chứng khoán, tổ chức cung cấp dịch vụ để thực hiện các hành vi gian lận trên thị trường.

Mặt khác, nhận thức của nhà đầu tư còn hạn chế, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân, mặc dù đã được thông tin, tuyên truyền, cảnh báo nhiều lần nhưng vẫn đầu tư theo tâm lý đám đông, chưa có kinh nghiệm phân tích, khả năng quản lý tài chính, đầu tư; tính tuân thủ và đạo đức nghề nghiệp của một số tổ chức cung cấp dịch vụ chưa cao.

Mặc dù có một số cá nhân, doanh nghiệp có hành vi xấu xí khiến thị trường bị méo mó, làm giảm sút lòng tin của nhà đầu tư. Tuy nhiên, không thể phủ nhận vai trò cực kỳ cần thiệt của trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp phát hành thì đây là kênh huy động vốn tối quan trọng trong bối cảnh tín dụng đang bị siết chặt, đối với nhà đầu tư nếu am hiểu thị trường thì sẽ tránh được rủi ro và là đây cũng là nguồn thu có lợi nhuận cao.