Siết livestream bán hàng

Theo chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, sáng 10/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Thương mại điện tử.

Trước khi biểu quyết thông qua dự án luật, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật với một số nội dung chính.

Về các quy định liên quan đến việc livestream bán hàng, tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo đã quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể tham gia trong quá trình livestream bán hàng bao gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng nhằm tăng cường minh bạch thông tin, nâng cao trách nhiệm pháp lý của các bên và tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật.

Đối với mạng xã hội của hoạt động thương mại điện tử, dự thảo luật đã xác định đây là loại hình nền tảng riêng độc lập, được thiết kế hệ thống nghĩa vụ phù hợp với tính chất hoạt động. Quy định không áp dụng máy móc các quy định như đối với nền tảng thương mại điện tử trung gian nhưng vẫn bảo đảm không tạo ra khoảng trống trách nhiệm đặc biệt là trong quản lý nội dung kinh doanh, phối hợp xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Về quy định định danh người bán trên sàn, dự thảo luật đã xây dựng qui định này trên cơ sở khai thác hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia VNeID nhằm góp phần làm sạch thị trường thương mại điện tử, hạn chế hàng giả, hàng xâm phạm quyền xử trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán. Đồng thời, quy định này hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý thuế chống thất thu ngân sách Nhà nước.

Khi xây dựng quy định này, Chính phủ quán triệt nguyên tắc ứng dụng tối đa hạ tầng số và dữ liệu sẵn có của nhà nước, không phát sinh thêm thủ tục hành chính không cần thiết đối với người dân và doanh nghiệp nhưng vẫn bảo đảm công cụ quản lý hữu hiệu cho cơ quan quản lý Nhà nước.

Về trách nhiệm chủ quản nền tảng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã chỉnh lý theo hướng không bắt buộc nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp từ nước ngoài phải thành lập pháp nhân tại Việt Nam, nhưng vẫn yêu cầu chỉ định ủy quyền cho một pháp nhân tại Việt Nam để thực hiện các nghĩa vụ liên quan, bảo đảm phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý của nhà nước, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng trong nước.

Về xây dựng văn bản, hướng dẫn thi hành, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngay sau khi luật được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành kế hoạch triển khai thi hành luật. Kế hoạch đó yêu cầu các văn bản hướng dẫn phải bảo đảm quy định rõ ràng, đầy đủ, khả thi và thống nhất với các luật liên quan, không tạo gánh nặng mới cho doanh nghiệp và người dân.

Đồng thời đẩy mạnh hậu kiểm trên cơ sở dữ liệu và quản lý rủi ro, xác định trách nhiệm của từng chủ thể trong hoạt động thương mại điện tử, bảo đảm các bản hướng dẫn có hiệu lực đồng thời với hiệu lực của luật.