Sáng mai sẽ chốt tăng vốn cho “ông trùm” đường cao tốc

Tiếp tục chương trình kỳ họp bất thường lần thứ 9, sáng 19/2, Quốc sẽ hội họp riêng biểu quyết thông qua Nghị quyết về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).

Trước đó, chiều 17/2, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của VEC.

Việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ đang hoạt động đã được quy định tại pháp luật về quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

Tại Kết luận 1167/KL-UBTVQH15 ngày 12/2/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất về sự cần thiết tăng vốn điều lệ giai đoạn 2024 -2026 của VEC; đề nghị Chính phủ khẩn trương xin chủ trương của cấp có thầm quyền để kịp trình Quốc hội thảo luận, quyết định tại kỳ họp bất thường lần thứ 9.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, VEC được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km.

Đến nay, VEC đã hoàn thành đầu tư và đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án với tổng chiều dài 490km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài các tuyển đường cao tốc tại Việt Nam hiện nay. Các tuyến đường cao tốc của VEC đều là các tuyến đường huyết mạch của đất nước, phát huy hiệu quả to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.

VEC được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km.

Với số vốn điều lệ hơn 1.115 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn, công ty luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.

Theo chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tự mở rộng các dự án đang quản lý. Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền là rất gấp rút.

Sau khi được bố sung vốn điều lệ, VEC sẽ đủ điều kiện để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để thực hiện đầu tư dự án. Từ các nội dung nêu trên, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là cần thiết và cấp bách.

Cơ quan thẩm tra cho biết, cơ quan có thẩm quyền đã đồng ý chủ trương cho phép sử dụng nguồn vốn đầu tư công đã giao cho Bộ Giao thông vận tải đầu tư dự án (gồm nguồn vốn đối ứng từ ngân sách Nhà nước; vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách Nhà nước; vốn cấp phát ngân sách Nhà nước cho các dự án) để chuyển thành nguồn vốn ngân sách Nhà nước cấp bổ sung vốn điều lệ cho VEC giai đoạn 2024-2026.

Theo cơ quan thẩm tra của Quốc hội, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn Nhà nước có quy mô lớn, hoạt động hiệu quả; tăng cường năng lực tài chính, hiệu quả sử dụng nguồn vốn Nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc, hoàn thành Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021-2025, chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035.

Căn cứ ý kiến của cấp có thẩm quyền, tờ trình của Chính phủ, trên cơ sở ý kiến đa số thành viên, cơ quan thẩm tra của Quốc hội thống nhất trình Quốc hội đồng ý chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024-2026 số tiền 38.251 tỷ đồng từ các nguồn từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp; nguồn ngân sách Nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư.

Đồng thời, giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương tổ chức thực hiện, bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 cho Công ty mẹ - VEC; chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn và tài sản Nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này; báo cáo Quốc hội kết quả triển khai tại kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).

Bên cạnh đó, trình Quốc hội giao Kiểm toán Nhà nước trong phạm vị nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ cũng như quản lý, sử dụng vốn của VEC theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).