Quốc hội khóa XV dám quyết định những vấn đề khó, chưa có tiền lệ

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 49, sáng 29/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV.

Tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng đã trình bày báo cáo tóm tắt dự thảo báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV.

Báo cáo nêu rõ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV là nhiệm kỳ đặc biệt, hoạt động trong bối cảnh đầy thử thách và biến động. Khối lượng và áp lực công việc tăng gấp nhiều lần so với các nhiệm kỳ trước, với nhiều vấn đề hệ trọng, nhiều nội dung mới, phức tạp, chưa từng có tiền lệ.

Trước bối cảnh đó, Quốc hội đã khẳng định vai trò cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, đổi mới sáng tạo, công khai, minh bạch, dân chủ và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, để lại những dấu ấn nổi bật, tạo nền tảng vững chắc để đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng trình bày báo cáo tóm tắt dự thảo báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV.

Ông Lê Quang Tùng nhấn mạnh, trong nhiệm kỳ vừa qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, kịp thời, sâu sát của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư; sự tập trung, thông suốt, mạnh mẽ, hành động quyết liệt của các cơ quan Nhà nước; sự chủ động, quyết tâm, kiên định, đoàn kết, thống nhất hành động của cả hệ thống chính trị, Quốc hội khóa XV đã đạt được nhiều kết quả toàn diện trên tất cả các lĩnh vực.

Theo đó, Quốc hội đã phát huy mạnh mẽ vai trò trong việc hoàn thiện thể chế, pháp luật, đặc biệt, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 kịp thời thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, nhất là về sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng “tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, sát thực tiễn”.

Hoạt động lập pháp có sự đổi mới mạnh mẽ về phương pháp, tư duy, quy trình xây dựng, chủ động, chuẩn bị từ sớm từ xa; đặc biệt, phát huy vai trò “đi trước một bước về thể chế”, dám quyết định những vấn đề khó, những lĩnh vực chưa có tiền lệ, phản ứng kịp thời với những tình huống mới; các chính sách luôn lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, tích cực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để góp phần giải phóng sức sản xuất, huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Hoạt động giám sát được tăng cường, đi vào thực chất, góp phần quan trọng vào công tác hoàn thiện pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả kiểm soát quyền lực nhà nước, hoạt động của bộ máy nhà nước, trách nhiệm thực thi công vụ, được cử tri, Nhân dân đồng tình, đánh giá cao.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh nêu ý kiến.

Công tác quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước được đổi mới căn bản. Quốc hội đã đồng hành, phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, các cơ quan liên quan quyết định các nội dung quan trọng, có tính chiến lược, ứng phó kịp thời với thực tiễn, phục vụ phát triển nhanh, bền vững của đất nước, trong đó, quyết định những vấn đề mang tính cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước và các đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Hoạt động đối ngoại của Quốc hội được củng cố, thúc đẩy cả trên bình diện song phương và đa phương, đi vào chiều sâu, được triển khai ở nhiều cấp độ, góp phần nâng tầm hoạt động đối ngoại của Việt Nam từ “tham gia tích cực” lên “chủ động đóng góp xây dựng và định hướng luật chơi chung”, đạt được nhiều kết quả tốt đẹp, tạo dấu ấn đậm nét, góp phần không nhỏ vào thành công chung của công tác đối ngoại của Đảng, ngoại giao Nhà nước.

Cách thức tổ chức kỳ họp Quốc hội có nhiều cải tiến, đổi mới, linh hoạt thích ứng với thực tiễn đặt ra. Nhiệm kỳ khóa 15 có số lượng kỳ họp lớn nhất từ trước đến nay và là nhiệm kỳ đầu tiên trong lịch sử hoạt động, Quốc hội tổ chức các kỳ họp bất thường để kịp thời xem xét, quyết định một số nội dung quan trọng, cấp bách do thực tiễn và yêu cầu phát triển đặt ra...

Quốc hội cũng đã gương mẫu trong sắp xếp tổ chức bộ máy và chủ động triển khai bảo đảm chất lượng, tiến độ các nhiệm vụ được giao để cùng cả hệ thống chính trị quyết tâm đưa mô hình chính quyền 2 cấp đi vào vận hành chính thức, thông suốt.

Ngoài ra, Quốc hội đã tích cực triển khai Quốc hội số, phong trào bình dân học vụ số - Quốc hội số; đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo ... Việc tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam thiết thực, nội dung phong phú; đặc biệt, lần đầu tiên tổ chức thành công, trang trọng cuộc gặp mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm với các thế hệ đại biểu Quốc hội.

Xác định nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI là dấu mốc quan trọng trên chặng đường phát triển mới của đất nước, có ý nghĩa định hướng tương lai, bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam, đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ rất lớn đối với công tác của Quốc hội, đặc biệt là nhiệm vụ hoàn thiện thể chế với yêu cầu “Biến cải cách thể chế thành lợi thế cạnh tranh, thành động lực phát triển”.

Vì vậy, dự thảo báo cáo cũng đưa ra một số kiến nghị của Quốc hội khóa XV đối với Quốc hội khóa XVI, trong đó có tiếp tục đổi mới tư duy, đổi mới cách thức hoạt động của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội, bảo đảm hiệu quả, giảm tính hình thức, tăng tính thực chất và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, MTTQ Việt Nam trong chuẩn bị các nội dung trình Quốc hội, bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả.

Cho ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, dự thảo báo cáo đã làm rõ những nét mới trong xây dựng pháp luật, chủ động thể chế hóa kịp thời các chủ trương của Đảng, đây là một trong những điểm sáng của nhiệm kỳ. Tuy nhiên tới đây công tác này cần đổi mới theo hướng giao trách nhiệm lớn hơn cho các Ủy ban để rút ngắn thời gian xây dựng pháp luật trong kỳ họp.

Về công tác giám sát, ông Vinh cho rằng công tác này ngày càng bài bản, tập trung vào những vấn đề nóng, đem lại hiệu quả và chuyển biến rõ rệt sau giám sát, thể hiện trong cả đời sống xã hội và trong hoàn thiện thể chế.

Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh nêu dẫn chứng sau phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch có đề cập công tác chấn hưng văn hóa thì đã có Nghị quyết của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hoá giai đoạn 2025-2035; sau phiên giải trình về trách nhiệm quản lý Nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Quốc hội đã thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội.