Quần đảo Cù Lao Chàm và ký ức 20 năm của nguyên Bí thư TP Hội An

Tại cuộc hội thảo với các nhà khoa học trong dịp kỷ niệm 10 năm Cù Lao Chàm (Hội An) được công nhận là “Khu dự trữ sinh quyển thế giới”, ông Nguyễn Sự, nguyên Bí thư TP Hội An (Quảng Nam), người đã có nhiều năm trăn trở về công tác bảo tồn và phát triển quần đảo Cù Lao Chàm, đã có bài nói chuyện về những thăng trầm trong bảo tồn và phát triển của hòn đảo này.

“Những năm trước đây, nhà nước phải cứu đói dân trên đảo một năm ít nhất là 4 lần. Ấm no thì thỉnh thoảng, mà đói nghèo thì quanh năm” - ông Sự nói.

Ông Sự cho biết, có thời điểm đảo Cù Lao Chàm đếm được “cả trời không”, không điện thắp sáng, không điện thoại liên lạc, không nhà vệ sinh, không có người giàu… Cho mãi đến thời điểm năm 2000 và 2002, cả xã mới có được 4 chiếc điện thoại bàn và 4 nhà vệ sinh.

Cái nghèo khó cứ đeo bám mãi gần 3 ngàn con người sinh sống trên đảo. Kể từ sau năm 1975, sự thiếu thốn vẫn cứ trầm trọng. Dù được thành lập đơn vị hành chính cấp xã năm 1976, nhưng khó khăn từ thời bao cấp kéo dài triền miên cho đến khoảng năm 2015.

Cù Lao chàm là xã đảo đầu tiên nói không với rác thải nhựa

Dù người dân trên đảo gặp vô vàn khó khăn, nhưng ông Sự là người cương quyết không cho phép bất cứ dự án du lịch lớn nào đầu tư trên đảo vì lo ngại hệ sinh thái bị phá vỡ.

Cái ông mong muốn là giữ lại vẻ hoang sơ, nguyên vẹn và tính đa dạng sinh học vốn có của đảo để phát triển kinh tế bền vững, và chính người dân trên đảo sẽ được hưởng lợi, “Chứ không phải tiền chảy vào túi doanh nghiệp, biến người dân đảo trở thành người làm thuê cho doanh nghiệp ngay tại mảnh đất của mình” - ông Nguyễn Sự nói.

Với quan điểm cương quyết của ông, sau nhiều năm, Cù Lao Chàm vẫn giữ được nguyên vẹn, và trở thành “Khu dự trữ sinh quyển thế giới”, là tài sản vô giá của cả nhân loại.

Công tác bào tồn Cù Lao Chàm được đánh giá tốt nhất Việt Nam hiện nay

Có những việc tưởng chừng không thể thực hiện, nhưng giờ thì nó đã được hiện thực hóa. Như việc, nói không với túi ni lông, rác thải nhựa, quy hoạch cấm đánh bắt, khai thác để bảo tồn đa dạng sinh học trên rừng, dưới biển, phục hồi rạn san hô… đã xây dựng được hình ảnh đẹp đẽ, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước đến với hòn đảo. Và chính người dân đảo đang được hưởng lợi từ du lịch cộng đồng.