Những sai lầm khi rửa tay phòng dịch mà ai cũng có thể mắc phải

Nhiều người vẫn cho rằng, chỉ cần rửa tay thường xuyên sẽ phòng tránh được sự lây lan của virus Corona, sử dụng xà phòng hay dung dịch rửa tay khô đều được. Tuy nhiên, cần hiểu đúng rằng dung dịch rửa tay khô nên là phương án dự phòng ở những nơi không có nước sạch, không thể thay thế hoàn toàn việc rửa tay với xà phòng dưới nước sạch.

Để phòng dịch hiệu quả, bạn cần biết khi nào có thể dùng dung dịch rửa tay khô, khi nào cần dùng xà phòng và nước.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, các dung dịch rửa tay khô chuyên dụng hoạt động tốt trong môi trường lâm sàng như bệnh viện, nơi tay tiếp xúc với vi trùng nhưng không bị dính đất cát hay dầu mỡ.

Tuy nhiên, trong hoạt động hàng ngày, bàn tay có thể trở nên rất nhờn hoặc dính bẩn, chẳng hạn như chế biến thực phẩm, chơi thể thao, trồng cây làm vườn, hoặc cắm trại, câu cá... Lúc này gel khô sẽ không hoạt động hiệu quả, thay vào đó, rửa tay bằng xà phòng và nước đặc biệt được khuyến khích, nhằm rửa trôi bụi bẩn tốt hơn, mang đi phần lớn vi khuẩn gây hại.

Rửa tay bằng gel/nước rửa tay khô chỉ nên được dùng trong trường hợp không có nước sạch và xà phòng sạch khuẩn.

Thậm chí, trong các thời điểm bàn tay nhìn không lấm bẩn bằng mắt thường như dùng laptop, sau khi chạm vào vật nuôi, trẻ con chơi đồ chơi, đi vệ sinh, hắt hơi, xử lý dọn dẹp rác thải, chạm tay vào vật dụng ở những nơi công cộng, công sở, trường học… xà phòng và nước sạch vẫn cần được ưu tiên.

Trong một thí nghiệm của chuyên gia hành vi Jaralee Metcalf tại một trường tiểu học ở Illinois, Mỹ, rửa tay với xà phòng đã cho thấy sức mạnh trong việc ngăn chặn vi khuẩn phát triển và lây lan.

Miếng bánh mì được bàn tay rửa qua xà phòng sạch khuẩn chạm vào hầu như còn mới sau một tháng đựng trong túi trong suốt. Trong khi đó, lát bánh mì bị đụng chạm bởi những đôi tay chưa rửa lẫn rửa với nước rửa tay khô đều có vi khuẩn sinh sôi, trú ngụ.

Lát 1 được cọ xát vào màn hình và bàn phím máy tính; lát 2 để nguyên trong túi, không chạm vào; lát 3 do tay bẩn chạm vào; lát 4 được chạm vào với tay đã rửa sạch bằng xà phòng; lát 5 được chạm vào bằng tay đã rửa nước khử trùng (nước rửa tay khô).

Kết quả cho chúng ta lý do để tin rằng, gel/dung dịch rửa tay khô không thể thay thế hoàn toàn cho việc rửa tay với xà phòng/nước rửa tay sạch khuẩn dưới vòi nước chảy. Đây cũng là khuyến cáo của hầu hết tổ chức và chuyên gia về y tế, sức khoẻ trên toàn cầu, như WHO, hay Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC).

Các trạm rửa tay dã chiến được lắp đặt miễn phí phục vụ người dân tại bến xe, nhà ga và khu vực công cộng khác.

So với nước rửa tay khô, việc dùng xà phòng không chỉ hiệu quả hơn, mà còn là một giải pháp tiết kiệm, dễ dàng duy trì lâu dài. Nếu không có điều kiện rửa tay dưới vòi nước sạch với xà phòng, bạn mới cân nhắc đến gel/dung dịch rửa tay khô, với độ cồn tối thiểu 60% như một biện pháp thay thế.

Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), mỗi năm trên thế giới có khoảng 1,1 triệu trẻ em tử vong do tiêu chảy và 1,2 triệu trẻ em mất đi sự sống do các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Đó đều là những căn bệnh có thể phòng chống được nếu giữ được thói quen vệ sinh tốt, đặc biệt là rửa tay với xà phòng.

Bạn nên duy trì thói quen rửa tay với xà phòng thường xuyên, không chỉ hỗ trợ phòng dịch Covid-19 hiệu quả trong thời điểm hiện tại, mà còn giúp giảm 35-47% nguy cơ nhiễm các bệnh tay chân miệng, tiêu chảy, thương hàn... vốn dĩ luôn tồn tại đe doạ sức khoẻ cộng đồng. Bạn chỉ sử dụng gel khô khi không có nước sạch và xà phòng.