Nhà thờ Đức Bà: Những biến cố trước khi đổ sụp trong biển lửa

Nhà thờ Đức Bà: 850 năm lịch sử hóa tro tàn

Hồi 5h50 (tức 10h50 theo giờ Việt Nam) ngày 15/4, hàng ngàn người dân Paris không khỏi bàng hoàng khi chứng kiến ngọn lửa lớn nuốt chửng Nhà thờ Đức Bà, một trong hai địa danh nổi tiếng nhất của Pháp và cũng là công trình lâu đời bậc nhất châu Âu.

Cảnh sát cho rằng nguyên nhân của vụ việc có thể là do các hoạt động sửa chữa đang diễn ra ở nhà thờ. Trải qua 850 năm tuổi, Nhà thờ Đức Bà nhiều lần phải tu bổ để giúp công trình có thể tiếp tục tồn tại theo thời gian.

Nhà thờ Đức Bà - biểu tượng của nước Pháp bất ngờ đổ sụp sau hỏa hoạn

Hiện chưa có thông tin về thương vong. Các hình ảnh được đăng tải trên mạng xã hội cho thấy, nhiều ngọn lửa và đám khói lớn khiến tháp chuông chính và phần mái Nhà thờ Đức Bà đổ sập hoàn toàn vì hỏa hoạn.

Những biến cố thăng trầm

Nhà thờ Đức Bà Paris (Cathédrale Notre-Dame de Paris) là một nhà thờ Công giáo được xây dựng từ thế kỷ 12 và tiêu biểu cho phong cách kiến trúc Gothic. Nhà thờ nằm trên đảo Île de la Cité giữa dòng sông Seine ở thủ đô Paris.

Vào thế kỷ XVII, một trong những biến đổi nghiêm trọng đã xảy đến với nơi này. Theo tờ National Geographic, vua Louis XIV đã quyết định thay các cửa sổ kính màu trong nguyên gốc bằng kính trơn. Một cây cột ở ô cửa chính cũng bị đập bỏ nhằm mở rộng cửa để xe ngựa có thể đi qua.

Đến năm 1793 trong cuộc Cách mạng Tư sản Pháp, những người theo cách mạng đã chặt đầu 28 bức tượng các vị vua đặt ở đây vì cho rằng chúng là biểu tượng của nền quân chủ mà họ đang muốn lật đổ. Nhưng kỳ thực, đó là bức tượng các vị vua trong Kinh thánh chứ không phải tượng các vị vua Pháp.

Trước đó Nhà thờ Đức Bà đã nhiều lần bị phá hủy bởi con người

Thời gian này, nhiều bức tượng khác cũng bị phá hủy, đồng thời một ngọn tháp trong kiến trúc gốc của nhà thờ, (được dựng lên vào thế kỷ XIII) bị đánh sập. Sau đó, Nhà thờ Đức Bà còn được đổi tên thành “Goddess Reason” (tạm dịch là “Nữ thần Lẽ phải”), trước khi biến nơi này thành một hầm rượu.

May mắn cho Nhà thờ Đức Bà, tới năm 1804 vua Napoleon Bonaparte, vị tướng và sau đó trở thành Hoàng đế Pháp đã chọn đây làm nơi đăng quang rồi thường xuyên sử dụng nó cho các nghi lễ hoàng gia, vai trò văn hóa của Nhà thờ Đức Bà mới dần được phục hồi.

Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng Thằng gù ở Nhà thờ Đức Bà của Victor Hugo, xuất bản năm 1831, tiếp tục khơi dậy sự quan tâm của người dân đến công trình đổ nát giữa lòng Paris.

Cuối cùng, đến năm1843, kiến trúc sư Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc đã khởi động một dự án cải tạo lớn để cứu nhà thờ với sự tham gia của các quan chức thành phố và sự hỗ trợ của công chúng. Sau 20 năm trùng tu, Nhà thờ Đức Bà mới có được diện mạo như trước khi xảy ra đám cháy vừa qua.

Khoảnh khác tháp nhọn của Nhà thờ Đức Bà sập xuống khiến nhiều người bật khóc

Thu hút hơn 14 triệu du khách ghé thăm mỗi năm, nhà thờ có tuổi đời hơn 850 năm không chỉ là biểu tượng văn hóa, tín ngưỡng của Pháp, mà còn cả của thế giới.

Sự thực, những kho báu văn hóa của nhân loại luôn dễ dàng bị đe dọa bởi cả rủi ro tự nhiên lẫn nhân tạo nhưng lại thường không có đủ nguồn lực tài chính hoặc sự đầu tư về thời gian để đảm bảo cho các chương trình ứng phó khẩn cấp. Và dù có thể được mua bảo hiểm, nhưng rõ ràng các địa điểm văn hóa và cổ vật sẽ vĩnh viễn mất đi một khi bị phá hủy.

Điển hình, sẽ không thể đong đếm được số tiền đền bù đủ cho sự mất mát, khi công chúng chứng kiến một phần của Nhà thờ Đức Bà sụp đổ trong ngọn lửa rợp trời vào ngày 15/4 vừa qua.

Trước đó, nhiều tổ chức đã lên tiếng về việc xây dựng một chiến lược để giúp bảo vệ những kho tàng văn hóa và lịch sử của thế giới. Ví dụ, tại Mỹ, từ năm 2003, tổ chức Alliance for Feedback đã cung cấp bộ công cụ và chiến lược để có thể tập hợp các chuyên gia di sản văn hóa nhằm ứng phó với các sự cố kiểu này ở mọi địa phương. Và thế giới đang cần nhiều hơn những chương trình như vậy...(!?)