Nghệ nhân Võ Ngọc Hùng: Người mang hơi thở thiên nhiên đến Festival Làng nghề Quốc tế 2025

Nghệ nhân Võ Ngọc Hùng tại Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025 – nơi câu chuyện sáng tạo của ông được lan tỏa

Dấu ấn từ sản phẩm kết tinh từ thiên nhiên

Trong không gian trưng bày mộc mạc, những chiếc nón lá bàng, quạt tay, ô che… với hoa văn đục gân lá tinh xảo ngay lập tức gây ấn tượng mạnh với người xem.

Từ xa, nón lá bàng hiện lên tinh khôi, nhẹ bẫng, nhưng sắc nét từng đường gân, tạo cảm giác vừa truyền thống vừa hiện đại. Theo nghệ nhân, lá bàng có ưu điểm vượt trội: Một chiếc lá có thể trải dài suốt chiều dài nón mà không cần nối, giúp bố cục nón trở nên đẹp mắt và tinh tế hơn hẳn các loại lá thông thường. Khi lại gần, du khách có thể nhận ra những hình họa quen thuộc của văn hóa Việt - sen, tre, trống đồng, và cả các mô-típ sáng tạo do chính nghệ nhân phác thảo.

Chiếc nón lá bàng với hoa văn đục gân lá tinh xảo, thể hiện kỹ thuật sáng tạo độc đáo của nghệ nhân Võ Ngọc Hùng

Tại gian hàng, nghệ nhân Võ Ngọc Hùng luôn nở nụ cười hiền hậu, kiên nhẫn giới thiệu quy trình làm nghề cho từng lượt khách. Với ông, mỗi chiếc nón là một hành trình chắt lọc từ thiên nhiên, từ đôi bàn tay và từ nỗ lực không ngừng nghỉ.

Ông cho biết, để làm ra một chiếc nón lá bàng hoàn chỉnh, phải trải qua hơn 10 công đoạn từ chọn lá, xử lý, ngâm, chải diệp lục đến tạo hình. “Có lần tôi thất bại hơn 30 lần chỉ vì lá rách, gân không đều. Nhưng càng làm càng mê, bỏ thì lại tiếc”, ông chia sẻ.

Quy trình đòi hỏi sự tỉ mỉ đặc biệt, bắt đầu từ việc thu hoạch lá bàng già, dày, cứng ở vùng rừng Bình Điền vào tháng Ba. Lá được chọn phải trơn tru, không sâu bệnh. Sau đó là các bước xử lý hóa học an toàn, như ngâm và nấu lá trong dung dịch Baking Soda để chuyển thành Washing Soda, rồi ngâm thêm hơn một tháng rưỡi.

"Chải diệp lục phải nhẹ nhàng, cẩn thận, không thì lá dễ rách," ông Hùng chia sẻ. Ông đặc biệt nhấn mạnh nguyên tắc an toàn khi chọn Oxy già để tẩy trắng thay vì thuốc tẩy độc hại. “Dù oxy già không làm trắng nhanh bằng thuốc tẩy, nhưng nó dễ bay hơi, không để lại chất tồn dư, an toàn cho người dùng", ông nhấn mạnh.

Sự tận tâm này khẳng định nỗ lực của nghệ nhân trong việc bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ sức khỏe con người - yếu tố then chốt trong định hướng phát triển bền vững của Festival năm nay.

Hành trình vượt khó của nghệ nhân

Hành trình đến với lá bàng của nghệ nhân Võ Ngọc Hùng chưa bao giờ bằng phẳng. Có giai đoạn, để tiếp tục theo đuổi thử nghiệm, ông phải bán đi chiếc xe đạp đua mình yêu thích. Bạn bè từng không hiểu vì sao ông lại “cố chấp” với những điều tưởng chừng rất khác lạ ấy nhưng ông Hùng vẫn kiên định với lựa chọn của mình.

“Khó khăn làm chậm bước chân, nhưng không được phép làm mình dừng lại. Nếu bỏ cuộc giữa chừng, mình sẽ không bao giờ chạm đến điều mình mong muốn”, ông chia sẻ.

Nghệ nhân Võ Ngọc Hùng niềm nở chia sẻ câu chuyện sáng tạo và quy trình làm nón lá bàng với du khách tại Festival Ngọc Hùng niềm nở chia sẻ câu chuyện sáng tạo và quy trình làm nón lá bàng với du khách tại Festival

Với ông, thành công không phải là sự giàu có, mà là được sống đúng với điều khiến mình hạnh phúc. Chính vì vậy, dù trải qua hàng chục lần thất bại, ông vẫn tiếp tục tìm tòi, thử nghiệm, cải thiện kỹ thuật xử lý lá để tạo nên những sản phẩm vừa bền, vừa đẹp, vừa an toàn với người sử dụng.

Ước mơ lớn nhất của ông Hùng là một ngày có thể mở lớp dạy nghề, truyền lại những kinh nghiệm tích lũy suốt nhiều năm cho thế hệ trẻ - để nghề không bị mai một và những sáng tạo từ lá bàng tiếp tục được phát triển theo hướng mới mẻ hơn.

Nhìn lại hành trình của mình, ông Hùng đúc kết rằng: “Muốn thành công, điều quan trọng nhất là không sợ thất bại. Mỗi lần sai là một lần học”. Ông kể có thời điểm làm đi làm lại hàng chục lần mới tạo được một chiếc nón hoàn chỉnh. Nhưng chính những lần thử sai ấy giúp ông nâng kỹ thuật lên một tầm mới.

Ông nhắn nhủ các bạn trẻ: “Hãy học từ tất cả mọi người, cả những người phản đối mình, để biết điều gì phù hợp với mình nhất. Nếu lỡ thất bại, cứ làm lại. Cuộc sống là mưu sinh, nhưng phải biết giữ những điều tốt đẹp, biết đủ và tôn trọng chính mình”.

Từ những hình ảnh ghi nhận tại Festival, có thể thấy gian hàng của nghệ nhân Võ Ngọc Hùng luôn là một trong những điểm dừng chân sôi nổi nhất. Nhiều du khách quốc tế tỏ rõ sự thích thú khi đội thử chiếc nón lá bàng hay cầm trên tay những chiếc quạt, chiếc dù được làm từ lá thiên nhiên. Ánh mắt họ ánh lên sự tò mò và trân trọng, còn nụ cười thì rạng rỡ khi những sản phẩm tinh xảo chạm đến cảm xúc.

Không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngưỡng, nhiều vị khách còn xin chụp ảnh lưu niệm cùng ông Hùng, nâng niu từng sản phẩm như thể đang khám phá một phần văn hóa Việt. Có người mua ngay tại chỗ, có người hỏi tỉ mỉ về cách đặt hàng, vận chuyển về nước, cho thấy sự quan tâm vượt ra ngoài phạm vi một lễ hội.

Du khách quốc tế thích thú đội thử nón lá bàng và bày tỏ sự trân trọng đối với sản phẩm thủ công tinh xảo của Việt Nam

Sự đón nhận ấy khẳng định rằng giá trị của sản phẩm thủ công Việt Nam không chỉ nằm ở kỹ thuật điêu luyện, mà còn ở câu chuyện văn hóa được gìn giữ qua từng đường gân lá, từng chi tiết được tạo tác bằng tâm huyết và tình yêu thiên nhiên.

Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025 không chỉ là cuộc hội ngộ của những sản phẩm thủ công tinh xảo, mà còn là nơi những câu chuyện như của nghệ nhân Võ Ngọc Hùng được lan tỏa mạnh mẽ.

Từ chiếc lá bàng bình dị, ông đã “thổi hồn” để tạo nên sản phẩm mang đậm tinh thần Việt - mộc mạc, bền bỉ, sáng tạo. Và chính vẫn bàn tay ấy, vẫn tâm hồn ấy, đang góp phần đưa hình ảnh làng nghề Việt đến gần hơn với bạn bè năm châu.