Ngăn chặn học sinh vi phạm giao thông

Trước thực trạng này, lực lượng chức năng Hà Nội đang quyết liệt triển khai các biện pháp xử lý nghiêm, kết hợp giáo dục, nhằm nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông và xây dựng văn hóa giao thông bền vững cho thế hệ trẻ.

Thực trạng đáng báo động

Ghi nhận tại nhiều trường học trên địa bàn Hà Nội cho thấy, tình trạng học sinh điều khiển xe máy, mô tô đến trường vẫn diễn ra phổ biến. Các lỗi vi phạm thường gặp bao gồm: không đội mũ bảo hiểm hoặc đội không đúng quy định, sử dụng xe không gắn biển kiểm soát, thiếu gương chiếu hậu, và đặc biệt là điều khiển xe phân khối lớn khi chưa đủ tuổi. Đáng chú ý, một số học sinh còn tìm cách đối phó với lực lượng chức năng bằng cách gửi xe tại các điểm trông giữ không phép gần trường, rồi đi bộ vào lớp để tránh bị kiểm tra.

Rất nhiều trường hợp vi phạm bị xử lý

Mới đây, tại khu vực cổng Trường THPT Lương Thế Vinh (huyện Ba Vì), tổ công tác của Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) đường bộ số 9, phối hợp với Công an xã Vật Lại, đã kiểm tra đột xuất và phát hiện 54 phương tiện tại 4 điểm trông giữ xe không phép. Trong đó, 36 xe thuộc sở hữu của học sinh, với 21 xe mô tô vi phạm nghiêm trọng các quy định như không có biển kiểm soát, không gương chiếu hậu, hoặc do học sinh 16-18 tuổi điều khiển xe trên 50cm³. Lực lượng chức năng đã lập biên bản xử lý 21 học sinh, tạm giữ phương tiện và mời phụ huynh đến làm việc, đồng thời xử lý các điểm trông giữ xe trái phép.

Tương tự, tại các quận nội thành như Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Đội CSGT số 6 ghi nhận gần 40 trường hợp vi phạm trong một đêm tuần tra (28/3/2025), với các lỗi chủ yếu là lạng lách, không đội mũ bảo hiểm, và sử dụng xe “độ chế”. Nhiều học sinh khi bị xử lý thừa nhận hành vi vi phạm xuất phát từ tâm lý muốn thể hiện cá tính, bắt chước bạn bè, hoặc cảm thấy “lạc lõng” nếu không làm theo.

Nguyên nhân và thách thức

Theo Thiếu tá Phạm Văn Luyến, Đội trưởng Đội CSGT đường bộ số 9, một trong những khó khăn lớn là việc học sinh sử dụng mạng xã hội và nhóm chat để thông báo vị trí của lực lượng chức năng, từ đó tìm cách trốn tránh. Hành vi quay đầu xe đột ngột giữa dòng phương tiện hay gửi xe tại nhà dân để đi bộ đến trường không chỉ gây khó khăn cho công tác kiểm tra mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông nghiêm trọng.

Phụ huynh và học sinh tá hoả vì bị xử phạt hành chính

Trung tá Phạm Văn Chiến, Đội trưởng Đội CSGT số 6, nhấn mạnh vai trò của gia đình trong vấn đề này. Nhiều phụ huynh, đặc biệt ở các khu vực ngoại thành, vì nhu cầu đi lại mà giao xe máy cho con em khi các em chưa đủ tuổi hoặc chưa có giấy phép lái xe.

Một số trường hợp còn phản ứng thiếu hợp tác khi con em bị xử lý, cho rằng lực lượng chức năng “thiếu thông cảm”. Điều này vô tình tạo tâm lý chủ quan, coi thường luật lệ ở thanh thiếu niên, làm giảm hiệu quả của các biện pháp giáo dục và xử phạt.

Bên cạnh đó, tâm lý muốn khẳng định bản thân và áp lực từ bạn bè cũng là nguyên nhân khiến nhiều học sinh cố tình vi phạm. Một học sinh tại quận Cầu Giấy chia sẻ: “Cháu thấy nhiều bạn đi xe ‘ngầu’, không đội mũ bảo hiểm, nên cũng muốn thử để không bị tụt lại”.

Giải pháp đồng bộ vì an toàn giao thông

Trước thực trạng trên, Công an TP Hà Nội đã và đang triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để ngăn chặn vi phạm TTATGT trong học sinh.

Theo đó, Phòng CSGT Hà Nội chỉ đạo các đội địa bàn phối hợp với công an cơ sở, trường học để kiểm tra đột xuất tại các khu vực cổng trường, điểm trông giữ xe, và các tuyến đường trọng điểm. Các trường hợp vi phạm bị lập biên bản, tạm giữ phương tiện và thông báo đến nhà trường, Sở Giáo dục và Đào tạo để phối hợp xử lý. Phụ huynh giao xe cho con em chưa đủ điều kiện cũng bị xử phạt theo quy định.

Tình trạng vi phạm giao thông của tuổi trẻ đáng báo động

Nhiều trường học đã lồng ghép nội dung giáo dục luật giao thông vào các buổi sinh hoạt, phối hợp với CSGT tổ chức các buổi ngoại khóa về an toàn giao thông. Ví dụ, tại quận Ba Đình, mô hình “Cổng trường an toàn” đã được triển khai tại 30 trường học, với các đội tình nguyện viên hướng dẫn giao thông giờ tan học.

Chính quyền địa phương cũng đang rà soát, xử lý các điểm trông giữ xe không phép quanh trường học, đồng thời yêu cầu các cơ sở này ký cam kết không nhận xe của học sinh vi phạm.

CSGT kêu gọi phụ huynh giám sát chặt chẽ việc sử dụng phương tiện của con em, không giao xe máy cho học sinh dưới 16 tuổi hoặc chưa có giấy phép lái xe. Các buổi họp phụ huynh thường xuyên được tận dụng để tuyên truyền về hậu quả của vi phạm giao thông.

Hướng tới văn hóa giao thông bền vững

Để xây dựng ý thức giao thông lâu dài cho học sinh, các chuyên gia cho rằng cần kết hợp giữa giáo dục, xử lý nghiêm và thay đổi nhận thức xã hội. Trung tá Phạm Văn Chiến nhấn mạnh: “Xử phạt không phải mục tiêu cuối cùng, mà là cách để học sinh nhận ra giá trị của việc tuân thủ luật pháp, bảo vệ chính mình và cộng đồng.” Ông cũng đề xuất tăng cường các chương trình trải nghiệm thực tế, như mô phỏng tai nạn giao thông, để học sinh hiểu rõ hơn về hậu quả của hành vi lạng lách, đánh võng.

Về phía gia đình, phụ huynh cần làm gương trong việc chấp hành luật giao thông và thường xuyên nhắc nhở con em. “Cha mẹ không chỉ là người giám sát, mà còn là người truyền cảm hứng để các em xây dựng ý thức đúng đắn,” một giáo viên tại Trường THPT Lương Thế Vinh chia sẻ.