Một bộ sách giáo khoa dùng chung cả nước để giáo dục công bằng

Chiều 29/9, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8, các đại biểu đã thảo luận về nhóm lĩnh vực văn hóa, xã hội, gồm các dự án luật: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Đề cập đến dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, đa số đại biểu Quốc hội đều ủng hộ phương án “một bộ sách giáo khoa” chung trên toàn quốc.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Huế) cho rằng, việc quy định một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc là giải pháp tốt để mà bảo đảm công bằng, phù hợp thực tiễn Việt Nam, nhưng cần bổ sung tính linh hoạt cho vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn.

Đại biểu Sửu cũng đề xuất thêm vào dự thảo luật nội dung khuyến khích các địa phương biên soạn bổ sung hoặc thích nghi nội dung địa phương phục vụ đặc thù vùng miền sau khi được cơ quan thẩm quyền phê duyệt.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Huế) phát biểu.

Cùng với đó, dự thảo luật cần quy định tiêu chí cụ thể về thẩm định tài liệu địa phương nhằm tránh lồng ghép yếu tố sai lệch lịch sử hoặc chia rẽ dân tộc, tôn giáo.

Đồng tình với quan điểm của đại biểu Nguyễn Thị Sửu, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (đoàn Quảng Ninh) cho rằng, quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất và chuyển thẩm quyền phê duyệt tài liệu địa phương và cho Chủ tịch UBND tỉnh là xu hướng đúng.

Đại biểu Hà cũng đề xuất thêm, dự thảo luật cần quy định rõ về cơ chế thẩm định độc lập, minh bạch tiêu chuẩn tuyển chọn thành viên Hội đồng thẩm định; chống xung đột lợi ích. Đồng thời cần quy định rõ về lộ trình miễn phí sách giáo khoa nếu có và nguồn ngân sách để thực hiện.

Đối với tài liệu địa phương thì cần có quy định rõ trình tự thẩm định công khai hồ sơ thẩm định và trách nhiệm pháp lý của Hội đồng thẩm định cấp tỉnh.

Cũng ủng hộ việc dùng chung một bộ sách giáo khoa trên toàn quốc, song đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Hưng Yên) đề nghị bỏ cụm từ “phù hợp” trong nội dung về xã hội hoá sách giáo khoa trong dự thảo luật.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy cho rằng, chỉ nên quy định là thực hiện các giải pháp xã hội hóa về sách giáo khoa bảo đảm tính bền vững và đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục là đã đầy đủ và khả thi trong cái quá trình tổ chức thực hiện. "Nếu chúng ta đưa từ phù hợp vào tôi nghĩ là sẽ rất khó để triển khai thực hiện, ông nói.

Trước đó, chiều 9/9, chủ trì họp triển khai Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, một trong những nội dung quan trọng của Nghị quyết 71 là yêu cầu đánh giá chương trình phổ thông, tiến tới xây dựng một bộ sách giáo khoa thống nhất trên toàn quốc.

"Nghị quyết 71 cũng nói rồi, các thầy giáo, phụ huynh hỏi bao giờ thì làm được việc này? Người ta bảo bây giờ năm học này (2025-2026) lại trôi qua rồi, năm học tới có được hay không? Cái này ngành giáo dục phải trả lời. Tôi nghĩ không thể chậm trễ hơn được nữa. Mục tiêu cuối cùng là phải nâng cao chất lượng dạy và học", Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, mong muốn của Đảng, của ngành giáo dục là Nghị quyết số 71 phải làm chuyển biến ngay trong ngành giáo dục, đào tạo, đặc biệt đối với các thầy cô giáo và đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ quản lý trong ngành giáo dục.

Theo Tổng Bí thư, mục tiêu cuối cùng của Nghị quyết 71 là phải làm sao nâng cao được chất lượng dạy và học. Nếu không có sự chuyển biến ấy thì sẽ thất bại. Đảng, Nhà nước sẽ quan tâm và tạo mọi điều kiện để ngành thực hiện thành công những mục tiêu đã nêu trong nghị quyết.

Nghị quyết 71 ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị đặt yêu cầu rà soát chương trình phổ thông, tiến tới bảo đảm có một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc, phấn đấu tới năm 2030 cung cấp miễn phí sách cho tất cả học sinh.