Mở lối cho 154 dự án điện mặt trời để không kéo dài sự lãng phí

Đây là chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến toàn quốc về việc bổ sung, cập nhật Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII).

Thông điệp từ này từ lãnh đạo Chính phủ đã nhận được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư năng lượng tái tạo.

Nhà máy điện mặt trời như bức họa khổng lồ được khắc chạm trên vùng bán sơn địa miền Tây.

Theo chuyên gia năng lượng Nguyễn Hoàng Dũng, hầu hết các doanh nghiệp bị thanh tra đều rơi vào thời điểm 2019-2020 khi họ đã triển khai hàng nghìn MW điện mặt trời do các yêu cầu thi công cấp bách để được hưởng cơ chế mua bán điện ưu đãi trong 20 năm (giá FIT).

Khi ấy, nhiều doanh nghiệp vừa thi công vừa phải gấp rút hoàn thiện các thủ tục hành chính để đảm bảo tiến độ. Nhiều dự án đã buộc phải chạy đua tiến độ để được vận hành thương mại đúng thời điểm theo tinh thần Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Tuy nhiên, cuối năm 2020, đầu năm 2021, dịch COVID-19 diễn ra căng thẳng khiến cho công tác nghiệm thu gặp khó khăn. Tất cả mọi hoạt động bị ngưng trệ bởi giãn cách xã hội để phòng chống dịch bệnh.

Đại dịch COVID-19 đã đẩy nhiều dự án điện mặt trời vướng thủ tục pháp lý nghiệm thu.

Từ khi kết luận về việc thực hiện Quy hoạch điện VII và điều chỉnh được Thanh tra Chính phủ ban hành vào năm ngoái, nhiều dự án điện đã lâm vào bế tắc do thiếu cơ sở pháp lý bởi họ rơi vào trường hợp bất khả kháng do dịch COVID-19 gây ra.

Điều đáng nói là sau kết luận thanh tra chỉ ra sai phạm, nhưng đi kèm đó cần phải có hướng xử lý tích cực, hiện nay cả Bộ Công thương và các đơn vị liên quan đều chưa có giải pháp cụ thẻ, trong khi doanh nghiệp cũng đã nỗ lực hết sức và không né tránh để hoàn thành nghĩa vụ pháp lý.

Thực tế, các chủ đầu tư đã bỏ ra nguồn lực lớn, lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng để thực hiện các dự án năng lượng sạch.

Điện mặt trời nguồn tài nguyên vô giá và ý chí của nhà đầu tư.

Chuyên gia năng lượng cho rằng, với những vi phạm mang tính hành chính, nếu doanh nghiệp đã khắc phục, Bộ Công thương và các cơ quan liên quan nên xúc tiến rà soát bổ sung quy hoạch, cho phép các dự án được bán điện, có dòng tiền cho dự án, đảm bảo các phương án tài chính mà doanh nghiệp đã đầu tư.

Bởi khi nguồn tài chính bị hao hụt thì doanh nghiệp cũng không thể chăm lo được đời sống cho người lao động, chất lượng vận hành dự án sẽ kém hiệu quả, từ đó ảnh hưởng đến an ninh an toàn hệ thống điện.

Vì vậy, các doanh nghiệp đặt vấn đề tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà sẽ được các bộ ngành và địa phương liên quan thực thi thế nào khi thời gian qua có tình trạng sợ trách nhiệm, không rõ phương án xử lý ra sao nên mọi việc giậm chân tại chỗ khiến doanh nghiệp gặp khó khăn, không có nguồn thu và không thể hoàn thành nghĩa vụ thuế, trả nợ, thậm chí là phá sản.