Học sinh cần cẩn trọng khi chọn tổ hợp môn sau khi đỗ vào 10

Trước đó, ngày 4/7, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã công bố điểm thi và điểm chuẩn lớp 10. Những em trúng tuyển nhập học trong 3 ngày 10-12/7. Các trường chưa đủ chỉ tiêu sẽ họp duyệt điểm chuẩn bổ sung vào ngày 17/7.

Theo Chương trình GDPT 2018, cấp THPT sẽ là giai đoạn định hướng nghề nghiệp, nhằm phát triển năng lực theo sở trường, nguyện vọng của từng học sinh, bảo đảm học sinh tiếp cận nghề nghiệp hoặc thị trường lao động trong tương lai.

Cụ thể, học sinh lớp 10 phải học 8 môn bắt buộc bao gồm: Ngữ văn; Toán; Ngoại ngữ 1; Giáo dục thể chất; Giáo dục quốc phòng và an ninh; Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; Giáo dục của địa phương và Lịch sử. Ngoài các môn bắt buộc, học sinh sẽ được lựa chọn 4 môn trong 9 môn học bao gồm: Địa lý; Giáo dục kinh tế và pháp luật; Vật lý; Hóa học; Sinh học; Công nghệ; Tin học; Âm nhạc; Mỹ thuật. Ngoài ra, học sinh còn phải lựa chọn các chuyên đề học tập khác nhau.

Việc chọn môn khi vào lớp 10 sẽ ảnh hưởng tới tổ hợp thi tốt nghiệp và xét đại học nên phụ huynh và học sinh cần đặc biệt lưu ý để có những lựa chọn phù hợp

Về lý thuyết, học sinh có 126 cách chọn, song thực tế mỗi trường THPT thường có khoảng 5-8 tổ hợp, chủ yếu chia thành hai nhóm tự nhiên và xã hội, tùy thuộc số giáo viên và cơ sở vật chất.

Việc chọn tổ hợp môn giúp học sinh tập trung vào lĩnh vực mình yêu thích, đồng thời tạo tiền đề cho việc lựa chọn ngành học sau này. Tuy nhiên, chính sự đa dạng đó lại khiến nhiều học sinh lúng túng, không biết nên chọn tổ hợp nào phù hợp nhất với mình.

Thực tế những năm học trước, rất nhiều trường hợp học sinh chọn tổ hợp sai dẫn đến học lệch hoặc phải học bổ sung rất nhiều ngoài giờ.

Theo chia sẻ của các giáo viên và các nhà trường, mặc dù việc chọn tổ hợp môn lựa chọn ở cấp THPT được triển khai đã được 3 năm qua, nhưng với phụ huynh có con mới vào cấp THPT thì vẫn rất mới mẻ.

Nhiều phụ huynh cho biết, họ đau đầu vì chọn tổ hợp cho con hoặc cha mẹ, con cái tranh luận gay gắt vì con muốn chọn môn này, bố mẹ lại khuyên học môn khác. Có học sinh thích tự nhiên nhưng bố mẹ lại muốn con chọn môn xã hội và định hướng thi khối D. Nếu theo bố mẹ thì không phải sở trường, sở thích của em; còn nếu theo ý mình, em lo bố mẹ buồn, không ủng hộ và gây áp lực.

Ở năm học 2024-2025 tại Hà Nội, tình trạng học sinh muốn đổi tổ hợp môn học gần như ở trường nào cũng có. Lý do được học sinh đưa ra rất giống nhau, đó là sau khi học một thời gian các em thấy mình không phù hợp với môn đã chọn, giờ muốn đổi tổ hợp môn học để phục vụ cho thi đại học sau này. Nếu tiếp tục học tổ hợp các môn như đã chọn hồi đầu năm, việc học sẽ rất nặng.

Theo thầy Nguyễn Cao Cường, Hiệu trưởng trường THCS Thái Thịnh, điều đầu tiên học sinh và phụ huynh cần lưu ý là phân biệt ba khái niệm tổ hợp,

Tổ hợp học: Gồm 4 trên 9 môn lựa chọn nói trên. Học sinh sẽ học tổ hợp này suốt bậc THPT. Việc đổi tổ hợp chỉ được phép vào cuối mỗi năm học, gần như đồng nghĩa với chuyển lớp.

Tổ hợp thi tốt nghiệp THPT: Từ 4 môn lựa chọn đã học, thí sinh chọn hai môn để thi tốt nghiệp THPT, gọi là tổ hợp môn tự chọn, bên cạnh hai môn bắt buộc là Toán và Văn.

Tổ hợp xét tuyển đại học: Tổ hợp này gồm ba môn, được các đại học dùng để xét đầu vào, như A00 (Toán, Lý, Hóa), A01 (Toán, Lý, Tiếng Anh). Tổ hợp xét tuyển đại học có thể được tạo thành từ 3 trên 4 môn thi tốt nghiệp, hoặc điểm học bạ THPT của các môn.

Như vậy, việc chọn môn khi vào năm lớp 10 sẽ ảnh hưởng tới tổ hợp thi tốt nghiệp và xét đại học. Thầy cho rằng học sinh và bố mẹ cần tìm hiểu kỹ và "chọn đúng" ngay từ đầu.

Những căn cứ để chọn tổ hợp học là năng lực, sở thích của học sinh và ngành hoặc lĩnh vực muốn theo đuổi ở bậc đại học. Theo thầy Cường, học sinh cần tìm hiều những đại học nào có ngành đó và họ dùng tổ hợp gì để xét tuyển.

"Biết là còn sớm để nghĩ về định hướng ở đại học, nhưng với sự liên kết, ảnh hưởng giữa các tổ hợp như hiện nay, học sinh cũng cần tìm hiểu nhiều hơn trước", thầy Cường nói.

Học sinh và phụ huynh lớp 10 dự buổi hướng dẫn chọn tổ hợp của trường THPT Việt Đức ngày 7/7 (Ảnh: Fanpage Nhà trường)

Trong trường hợp học sinh không chắc chắn về định hướng, cô Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng trường THPT Việt Đức, khuyên các em trả lời một số câu hỏi: Học môn này thì sẽ thi tốt nghiệp thế nào, dùng khối nào để xét tuyển đại học...

"Học sinh không nên chọn vu vơ và nhắm tới những tổ hợp toàn môn xã hội", cô Quỳnh lưu ý.

Theo cô, học sinh cần cố gắng học được ít nhất một môn tự nhiên trong nhóm Lý, Hóa, Sinh, để tạo ra những tổ hợp xét tuyển đại học phổ biến, khi kết hợp với hai môn bắt buộc là Văn, Toán, ví dụ A01 (Toán, Lý, Tiếng Anh), B08 (Toán, Sinh, Tiếng Anh), D07 (Toán, Hóa, Tiếng Anh).

"Nhà trường cũng cần có trách nhiệm xây dựng các tổ hợp học, làm sao có 1-2 môn tự nhiên, đồng thời động viên các em mạnh dạn đăng ký, không nên sợ tự nhiên. Nếu không thể học nổi, các em vẫn có thể đổi, chứ không chọn môn tự nhiên nào có thể sẽ tự làm khó mình trong xét tuyển đại học", Hiệu trưởng trường THPT Việt Đức chia sẻ.