Hàng ngàn tấn rác ứ đọng tại nhà máy 60 triệu đô, nguy cơ gây ô nhiễm

Nhà máy phân loại, xử lý rác thải, sản xuất điện và phân bón khoáng hữu cơ khởi công từ tháng 8/2016, với tổng diện tích 7ha và đi vào hoạt động từ tháng 3/2018. Nhà máy được xây dựng với tổng vốn 1.420 tỷ đồng, có quy mô, công suất được đánh giá ngang tầm các nước trên thế giới.

Tuy nhiên, khoảng gần một tháng qua rác thải tập kết về nhà máy này với số lượng lớn ùn ứ lên đến hàng nghìn tấn. Không những thế quy trình phân loại rác tập kết không đảm bảo gây nên tình trạng nhếch nhác, hôi thối nồng nặc, ô nhiễm môi trường.

Gần 1.500 tấn rác thải chưa qua chưa xử lý ứ đọng trong nhà máy hơn một tháng nay.

Ghi nhận tại hiện trường sáng 6/7, theo quan sát của PV, rác thải ùn ứ chất thành núi từ trong khuôn viên đến bãi tập kết phía ngoài nhà máy. Đáng chú ý là tại khu vực bãi Kompostplalte, rác thải tập kết lộ thiên không phủ bạt. Bờ tường tại nhiều vị trí đã đổ sập khiến rác thải hữu cơ tràn ra ngoài với khối lượng khá lớn. Bên cạnh đó, nước thải từ bãi rác tràn ra ngoài chảy môi trường.

Tại Báo cáo số 1345/STNMT-CCMT ngày 9/7/2020 của Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Bình về kết quả kiểm tra tình hình hoạt động của Nhà máy phân loại, xử lý rác thải sản xuất biogas và phân bón khoáng hữu cơ vào ngày 6/7/2020: Khối lượng rác tiếp nhận trung bình từ 130 - 155 tấn/ngày, tổng khối lượng rác Nhà máy tiếp nhận từ ngày 29/2/2020 đến cuối tháng 5/2020 khoảng 11.977 tấn; khối lượng rác sau phân loại chuyển sang chôn lấp tại Bãi rác chung Đồng Hới - Bố Trạch khoảng 5.266 tấn; khối lượng rác hữu cơ sau phân loại lưu giữ tại Nhà máy để dùng làm nguyên liệu cho dây chuyền sản xuất phân khoảng 3.420 tấn. Tổng khối lượng hiện đang lưu giữ tại sân bê tông phía Đông Nam Nhà máy khoảng 3.870 tấn, trong đó bao gồm cả khối lượng tồn cũ trước ngày 29/2/2020 là 450 tấn) được phủ bạt không để nước mưa xâm nhập. Trước đó thời điểm 11 giờ ngày 6/7/2020 - PV ghi nhận tại bãi tập này không hề phủ bạt. Tại thời điểm kiểm tra, khối lượng rác chưa qua phân loại hiện đang tồn tại Nhà máy khoảng 1.500 tấn.

sáng ngày 6/7, hàng trăm tán rác hửu cơ tại khu chứa không hề đậy bạt.

Bà Phạm Thị Ngọc Tú - Giám đốc Công ty TNHH Phát triển dự án Việt Nam, lý giải do ảnh hưởng dịch Covid-19, cuối tháng 5 nhà máy bị mất trộm một số thiết bị, diện tích quy hoạch nhỏ gây nên tình trạng ùn ứ rác thải.

“Ngày 25/5/2020, vừa rồi Nhà máy bị mất cắp buộc nhà máy ngừng lại mất hai tuần. Bãi Kompostplalte này đã được quy hoạch, đã được phê duyệt, nước thải sẽ được thu hồi. Đối với cái này chị sẽ không che bạt, nếu che bạt metan sẽ bốc lên, sau 23 ngày có vi sinh bên chị làm cho nó lên men rồi mới che bạt lại. Còn rác họ đã chở vào đây rồi thì chị không thể chở trở lại bên đô thị để trả tiền cho họ nữa. Từ đầu năm đến nay, chị chưa nhận được một đồng nào từ tỉnh. Khó khăn chồng chất khó khăn từ phần kinh phí xử lý rác, nguyên liệu đầu vào. Bản thân doanh nghiệp không có giá điện, không có đơn giá thì đấu điện kiểu gì? Ảnh hưởng Covid nữa. Đất chỉ có một rẻo thì lấy đâu mà để phế liệu, đất không có để xây dựng chỗ chứa rác”.

Tường rào bị vỡ khiến rác tràn ra ngoài. Bờ rào phía sau cũng bị vỡ, chỉ cần một cơn mưa rác và nước thải sẽ tràn ra ngoài

Trước đó, Nhà máy xử lý rác thải này đã từng tạm dừng hoạt động từ ngày 01/10/2019 đến ngày 29/2/2020 không rõ lý do. Dự án này được kỳ vọng giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cung cấp phân bón và đất sạch phục vụ nhu cầu nông nghiệp sạch, sản xuất điện thương phẩm và năng lượng tái tạo. Nhà máy có công suất phân loại và xử lý 245 tấn rác thải sinh hoạt/ngày và có thể đạt công suất 750 đến 1.000 tấn/ngày nhưng nay lượng rác thải dồn ứ lên đến hàng nghìn tấn chưa được xử lý.

Mậc dù trời nắng kéo dài nhưng nước thải đã tràn ra ngoài.

Trao đổi với PV, ông Phan Xuân Hào - Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ môi trường (Sở TN&MT Quảng Bình), cho biết sẽ giải quyết dứt điểm lượng rác hiện đang tồn đọng tại Nhà máy; tăng cường phun chế phẩm sinh học để giảm thiểu ô nhiễm mùi hôi đối với khối lượng rác tiếp nhận chưa xử lý hết, che phủ bạt tránh để nước mưa xâm nhập gây ô nhiễm môi trường thứ cấp. Trong thời gian chưa giải phóng hết, yêu cầu Công ty phải thực hiện che phủ bạt tránh nước mưa xâm nhập cuốn trôi chất bẩn gây ô nhiễm môi trường.

Ông Phan Xuân Hào cho biết trong thời gian Nhà máy chưa hoàn thiện các dây chuyền sản xuất, để tránh hiện tượng tồn đọng rác tiềm ẩn nguy cơ gây sự cố ô nhiễm môi trường, Sở TN&MT kính đề nghị UBND tỉnh xem xét cho tạm dừng việc tiếp nhận rác để phân loại tại Nhà máy để Công ty TNHH Phát triển dự án Việt Nam tập trung khắc phục, xử lý dứt điểm lượng rác thải còn tồn đọng. Khi hoàn thành lắp đặt đồng bộ tất cả các công đoạn xử lý, Công ty báo cáo UBND tỉnh kiểm tra cho phép mới được tiếp nhận rác và đi vào hoạt động trở lại.