Giới trẻ New Zealand "nhịn ăn chơi" gây chấn động trên chính trường

Tờ Guardian đưa tin số lượng những thanh thiếu niên New Zealand giành chiến thắng trong cuộc bầu cử chính quyền địa phương vào ngày 12/10 đã đạt đến mức kỷ lục. Các nhà bình luận đã gọi hiện tượng này là một cơn “chấn động trẻ”.

Những người trẻ này không bị cuốn vào giấc mơ về những vị trí cấp cao trong hệ thống chính trị của quốc gia. Thay vào đó, họ tranh cử vào các vị trí trong hội đồng thành phố và hội đồng quận, nơi những người trúng cử thường là những người đàn ông lớn tuổi da trắng. Các cuộc bầu cử này thường bị cử tri ở mọi lứa tuổi thờ ơ.

Họ đã bỏ ra nhiều năm gap year (giai đoạn nghỉ trước khi vào học hoặc đi làm) để ở nhà và ra tranh cử. Những người trẻ này được nêu tên cạnh những hình mẫu chính trị của họ, những nhà lãnh đạo tiến bộ như Jacinda Ardern và Alexandria Ocasio-Cortez. Họ cũng có kế hoạch thực hiện vai trò mới của mình trong việc thay đổi các kỳ thi đại học và ca làm việc tại cửa hàng McDonald.

“Chúng tôi đại diện cho hành tinh này và đại diện cho cả một nhóm người không được lắng nghe trong hội đồng”, cô Sophie Handford, 18 tuổi, trúng cử vào Hội đồng quận bờ biển Kāpiti và là người trẻ nhất được bầu vào ngày 12/10 cho biết.

Cô Sophie Handford, 18 tuổi, trúng cử vào Hội đồng quận bờ biển Kāpiti. Ảnh: Guardian.

“Rõ ràng hành tinh của chúng ta không thể lên tiếng”, cô Handford nói. “Tôi hiểu được tầm quan trọng của việc cần phải nêu ra các vấn đề liên quan đến hành tinh và khí hậu của chúng ta ở mọi cấp độ”.

Được truyền cảm hứng từ hoạt động chống biến đổi khí hậu của thiếu niên Thụy Điển Greta Thunberg, cô Handford đã dành ra một năm gap year sau khi cô học xong trung học năm 2018 để dẫn dắt các cuộc tuần hành của học sinh New Zealand phản đối thái độ thờ ơ với sự ấm lên toàn cầu. Chương trình nghị sự của cô bao gồm tăng cường hỗ trợ sức khỏe tâm thần và giải quyết tình trạng vô gia cư ở thanh thiếu niên.

Số lượng quan chức dưới 30 tuổi tăng gấp đôi

Cơn “chấn động trẻ” trong cuộc bầu cử vào ngày 12/10 đã không phản ánh sự gia tăng số lượng cử tri đi bầu. Số liệu sơ bộ cho thấy có 44% người dân New Zealand đi bỏ phiếu, chỉ cao hơn 2% so với cuộc bầu cử chính quyền địa phương năm 2016.

Số lượng người trẻ đi bỏ phiếu chưa được thống kê. Tuy nhiên, số lượng quan chức được bầu dưới 30 tuổi đã tăng gấp đôi, từ 14 người lên 30 người theo số liệu sơ bộ. Số lượng những người trúng cử dưới 40 tuổi đã tăng gấp rưỡi, từ 59 người trong cuộc bầu cử trước lên 91 người. Trong các cuộc bầu cử chính quyền địa phương trước đây, hơn 90% những người được bầu có tuổi lớn hơn 40.

Số lượng phụ nữ trúng cử cũng tăng lên. Năm 2016, chỉ có 19% thị trưởng là nữ giới và đến cuộc bầu cử ngày 12/10, con số này đã tăng thành 25%, theo Guardian.

Bà Jacinda Ardern, thủ tướng New Zealand. Ảnh: Wall Street Journal.

Hôm 14/10, bà Jacinda Ardern, thủ tướng New Zealand, đã ghi nhận sự gia tăng này. “Đây chắc chắn là sự trỗi dậy của phong trào môi trường trên cả nước”, bà nói. “Tôi thấy thực sự có khá nhiều thay đổi trong các cuộc bầu cử này”.

"Xắn tay áo và tham gia tích cực"

Chiều 12/10, tại Rotorua, một thị trấn ven hồ ở Đảo Bắc, một trong 2 đảo chính của New Zealand , chàng thanh niên Fisher Wang, 19 tuổi, vừa kết thúc ca làm việc của mình tại McDonald. Đó cũng là lúc Wang biết rằng việc bỏ ra một năm gap year để ra tranh cử của anh cũng đã được đền đáp.

“Một vài tuần trước khi đến trường cho năm học mới, ý nghĩ này xuất hiện trong đầu tôi”, Wang nói. “Đó thực sự là những gì tôi muốn làm? Tôi có thực sự muốn đi học luật và làm tất cả những điều đó cho đến hết đời không?”

Fisher Wang, 19 tuổi, ủy viên hội đồng Rotorua Lakes. Ảnh: Guardian.

“Việc gặp gỡ bà Ardern trong chiến dịch tranh cử năm 2017 của bà “thực sự đã thổi bùng ngọn lửa” ham muốn tham gia vào chính trị của tôi”, Wang nói với Guardian. Wang hy vọng sẽ giải quyết các vấn đề về môi trường và liên quan tới thanh niên với tư cách là ủy viên hội đồng Rotorua Lakes. Anh đã thực sự bất ngờ khi thủ tướng Ardern gọi điện chúc mừng sau khi kết quả bầu cử được công bố hôm 12/10.

“Bà ấy đã nói về hành trình tham gia vào chính trị của mình”, Wang nói. “Lời khuyên mà bà ấy dành cho tôi là hãy tận hưởng nó và xắn tay áo vào tham gia một cách tích cực”.

Wang nói rằng anh ta sẽ tiếp tục làm việc tại McDonald trong những ngày nghỉ vì đó là một cơ hội tốt để lắng nghe các cử tri.

Lấy ý kiến trong khi đi nhờ xe

Một ứng viên thành công khác, người cho biết chiến thắng sẽ không thay đổi thói quen của bản thân, là thị trưởng mới của thành phố Dunedin ở đảo Nam, Aaron Hawkins. Ông Hawkins, 35 tuổi, là một trong những thị trưởng mới được bầu trẻ nhất ở New Zealand. Ông Hawkins đã trở thành một gương mặt quen thuộc trên các con đường của thành phố Dunedin vì ông quá giang mỗi ngày để đi bất chấp lời đề nghị cấp một chiếc xe riêng cho thị trưởng. Đây là thói quen mà ông sẽ không từ bỏ.

“Tôi chỉ bỏ ra 15 phút và tôi sẽ nhận được phản hồi trực tiếp từ những người có lẽ sẽ không tham gia vào quy trình kế hoạch hàng năm của hội đồng hoặc phiên điều trần chỉnh sửa các điều luật”, ông Hawkins, người đi làm vào ngày 16/10 cùng với một người nuôi ong cho biết. “Nhận được ý kiến từ mọi người về những gì họ nghĩ là tốt hay không tốt trong thành phố rất có ích”.

Là một ủy viên hội đồng đã hai nhiệm kỳ, ông Hawkins là một trong hai thị trưởng duy nhất ở New Zealand dưới 30 tuổi vào năm 2014. Ông cũng hỗ trợ các ứng cử viên trẻ khác tham gia vào chính trường.

“Có nhiều người trong cộng đồng, không chỉ riêng những người trẻ tuổi, sẵn sàng để những quan điểm đó được thể hiện trong quá trình hoạch định chính sách ở địa phương, ông Hawkins nói. “Phong trào biểu tình vì môi trường cực kỳ hữu ích ở chỗ đó. Hàng nghìn thanh niên đã tuần hành trên đường phố và yêu cầu chúng tôi làm tốt hơn và thể hiện khả năng lãnh đạo của mình”.

Đối với những lãnh đạo trẻ tuổi mới, việc nâng cao uy tín và thuyết phục những cử tri hoài nghi đôi khi là một thách thức.

Cô Tamatha Paul, 22 tuổi, được bầu vào hội đồng thành phố ở thủ đô Wellington. Paul nói rằng cô và 60 tình nguyện viên đã thực hiện chiến dịch tranh cử của mình với sự chính xác tuyệt đối. Trong sáu tháng, họ đã đến thăm từng ngôi nhà trong phường của cô nhiều lần và nhắn tin cập nhật cho từng cử tri về các vấn đề họ quan tâm.

Cô Tamatha Paul, 22 tuổi, được bầu vào hội đồng thành phố ở thủ đô Wellington. Ảnh: Guardian.

“Với các đảng phái chính trị, thường thì họ có quyền truy cập vào dữ liệu có sẵn cho họ biết ai trong khu vực đã ủng hộ họ và họ sẽ chỉ ghé ại những ngôi nhà đó”, Paul nói. Cô là một cựu lãnh đạo sinh viên từng làm việc trong chiến dịch thay đổi luật về nhà tù và cần sa. “Tôi muốn đảm nhậm chức vụ này và tôi không chỉ muốn người ủng hộ mình là những cử tri tiến bộ. Tôi muốn mọi cử tri tôi có thể thuyết phục trong khi vẫn giữ được những giá trị của riêng mình”.