Doanh nghiệp vi phạm không nghiêm trọng sẽ không bị hình sự hóa

Chia sẻ này được Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an đưa ra tại phiên họp lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, tối 4/8, theo Cổng thông tin Chính phủ.

Thượng tướng Lê Quốc Hùng cho biết, lực lượng công an ở địa phương hiện nay tổ chức thành 2 cấp là cấp tỉnh và cấp xã. Trong đó, cấp xã là gần dân nhất, gần doanh nghiệp nhất và cũng là nơi cần phải thay đổi thủ tục hành chính liên quan đến người dân. Do đó, lực lượng công an luôn tập trung nỗ lực để đấu tranh với các loại tội phạm kinh tế như hàng giả, hàng nhái, buôn lậu để bảo vệ môi trường kinh doanh lành mạnh.

Lực lượng công an đã và đang nỗ lực chuyển đổi tư duy, loại bỏ các thủ tục không cần thiết, đặc biệt là những giấy phép con gây khó khăn cho doanh nghiệp tư nhân. Mục tiêu là giảm chi phí và thời gian cho người dân và doanh nghiệp, tiến tới giải quyết 100% thủ tục hành chính qua mạng.

Bên cạnh đó, Bộ Công an đóng vai trò là đơn vị cung cấp dữ liệu quan trọng, như dữ liệu quốc gia về dân cư để các ngành khác, bao gồm cả khu vực kinh tế tư nhân, có thể tiếp cận và sử dụng, góp phần thúc đẩy kinh tế số.

Đặc biệt, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh sự cần thiết phải phân biệt rõ ràng giữa các vấn đề hành chính, dân sự và hình sự.

Kinh doanh không tránh được những sai lầm và cần phải cho doanh nghiệp có cơ hội để sửa sai và làm lại, đây là tạo dựng môi trường kinh doanh.

Theo đó, các vi phạm sẽ được ưu tiên xử lý bằng các biện pháp dân sự hoặc hành chính, chỉ những vụ việc có dấu hiệu tội phạm rõ ràng mới bị xử lý hình sự, nhằm tạo niềm tin cho doanh nghiệp.

"Đây là vấn đề rất lớn và quan trọng, đòi hỏi lực lượng công an phải thay đổi nhận thức và lan tỏa đến người dân, doanh nghiệp. Làm được điều này người dân sẽ có niềm tin và yên tâm phát triển kinh tế, thúc đẩy Nghị quyết 68-NQ/TW thực sự đi vào cuộc sống", ông Hùng nói.

Trước đó, theo đánh giá của các chuyên gia, trong Nghị quyết 68-NQ/TW có rất nhiều điểm đặc biệt, nhưng có lẽ "đặc biệt của đặc biệt" trong nghị quyết này chính là sự khẳng định vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân, tăng bảo vệ cho doanh nghiệp và đặc biệt nữa là cho phép doanh nghiệp được chủ động sửa sai...

Theo đó, Nghị quyết số 68-NQ/TW nêu rõ việc sửa đổi các quy định về pháp luật hình sự, dân sự, tố tụng hình sự, tố tụng dân sự để bảo đảm nguyên tắc khi xử lý các sai phạm, vụ việc về dân sự kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước, cho phép các doanh nghiệp, doanh nhân được chủ động khắc phục sai phạm, thiệt hại.

Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì kiên quyết không áp dụng xử lý hình sự. Trường hợp đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế trước và là căn cứ quan trọng để xem xét các biện pháp xử lý tiếp theo.

Không hồi tố các quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp. Đối với các vụ việc thiếu chứng cứ, chứng cứ không rõ ràng phải sớm có kết luận, tránh ảnh hưởng đến uy tín, hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường của doanh nghiệp, doanh nhân; bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội trong quá trình điều tra, xét xử các vụ án.

Chia sẻ về việc này, đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu cho rằng, việc gia nhập thị trường dễ dàng nhưng doanh nghiệp vẫn phải chịu những rủi ro về thể chế và kinh doanh, thì điều đó sẽ tác động đến tâm lý đồng thời làm giảm sự sáng tạo (không dám đổi mới). Kinh doanh không tránh được những sai lầm và cần phải cho họ có cơ hội để sửa sai và làm lại, đây là tạo dựng môi trường kinh doanh.

"Lo lắng lâu nay của doanh nghiệp là rủi ro thể chế, dẫn tới việc họ không dám làm lớn. Tuy nhiên, trong kinh doanh, doanh nghiệp khó tránh khỏi sai lầm. Do đó, tôi cho rằng một số điểm rất mới của Nghị quyết số 68-NQ/TW là hướng đến việc tăng sự bảo vệ cho doanh nghiệp, cho họ có cơ hội sửa sai", ông Hiếu chia sẻ.

Theo ông Hiếu, Nghị quyết số 68-NQ/TW đưa ra quan điểm tăng bảo vệ doanh nghiệp trong đảm bảo quyền sở hữu tài sản, tự do kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng và tuân thủ thực thi theo hợp đồng. Việc thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp phải dựa trên quyền tự do này.

Nghĩa là, cơ quan quản lý sẽ phải hỗ trợ, tư vấn để doanh nghiệp doanh nhân được bảo đảm quyền sở hữu tài sản, cạnh tranh bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trong tiếp cận cơ hội kinh doanh và nguồn lực như vốn, đất đai, công nghệ, nhân lực, dữ liệu...

Cùng với đó, trách nhiệm tách bạch giữa tài sản, quyền, nghĩa vụ cá nhân và pháp nhân trong xử lý vi phạm cũng được phân định rõ tại nghị quyết lần này. Đây là điểm quan trọng, bởi thực tế vi phạm của một cá nhân không đại diện cho doanh nghiệp. Việc xử lý vi phạm cá nhân gắn với doanh nghiệp như lâu nay, vô hình trung ảnh hưởng tới sản xuất, kinh doanh của chính đơn vị đó.

"Chủ trương tăng bảo vệ doanh nghiệp được thể hiện qua quan điểm xử lý các sai phạm tùy theo mức độ. Trong đó, nếu buộc phải xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế trước, không hình sự hóa quan hệ kinh tế. Sự bảo vệ này sẽ tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững, họ có trách nhiệm rõ ràng và khi sai có cơ hội sửa", ông Hiếu nói thêm.