Đại dịch Covid-19 khiến lao động toàn cầu mất 3.500 tỷ USD thu nhập

Tổ chức Lao động Quốc tế ước tính trong 3 quý đầu năm 2020, thu nhập từ lao động đã giảm 10,7%, tương đương 3,5 nghìn tỷ USD so với cùng kỳ năm 2019. Con số này chưa bao gồm hỗ trợ thu nhập thông qua các biện pháp của Chính phủ.

Mức sụt giảm lớn nhất ghi nhận được là ở các nước thu nhập trung bình thấp, với tổn thất thu nhập từ lao động lên tới 15,1%. Trong đó châu Mỹ là khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất với mức tổn thất thu nhập từ lao động là 12,1%.

Đáng chú ý, so với công bố cuối tháng 6 vừa qua, báo cáo lần này của Tổ chức Lao động Quốc tế cho thấy tổn thất về thời gian làm việc toàn cầu cao hơn đáng kể.

Theo đó, ước tính mới về tổn thất về giờ làm việc toàn cầu trong quý II năm nay (so với quý IV/2019) là 17,3%, tương đương với 495 triệu việc làm toàn thời gian (giả định lao động làm việc 48 giờ một tuần), trong khi con số ước tính đưa ra trước đó là 14%, tương đương với 400 triệu việc làm toàn thời gian.

Đại dịch Covid-19 khiến lao động toàn cầu mất 3.500 tỷ USD thu nhập

Dự báo mức tổn thất về thời giờ làm việc toàn cầu của quý III/2020 là 12,1% (tương đương với 345 triệu việc làm toàn thời gian).

Triển vọng cho quý IV trở nên xấu hơn đáng kể. Theo kịch bản cơ sở của ILO, tổn thất thời giờ làm việc toàn cầu trong quý IV/2020 ước tính lên đến 8,6% (so với cùng kỳ năm 2019), tương đương với 245 triệu việc làm toàn thời gian. Con số này cao hơn so với con số dự báo trước đây của ILO là 4,9% hay 140 triệu việc làm toàn thời gian.

Nguyên nhân dẫn đến tổn thất thời giờ làm việc gia tăng theo đánh giá của ILO là do người lao động ở các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi, đặc biệt là người lao động làm công việc phi chính thức, bị ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với các cuộc khủng hoảng trước đây.

Đồng thời, ILO cũng nhấn mạnh tổn thất việc làm nặng nề hơn phần nhiều là do đình trệ trong hoạt động, thụ động hơn là do thất nghiệp.

Tổ chức Lao động Quốc tế cũng xét đến tính hiệu quả của các chính sách kích thích tài khóa trong việc giảm thiểu tác động đối với thị trường lao động.

Theo đó, ở những nước có đầy đủ số liệu cho quý II/2020, gói kích thích tài khóa càng lớn bao nhiêu (tính theo % GDP) thì mức tổn thất thời giờ làm việc càng thấp bấy nhiêu. Trong giai đoạn này, bổ sung khoản kích thích tài khóa tương đương 1% GDP hàng năm trên toàn cầu sẽ giúp giảm thêm 0,8% mức tổn thất việc làm.

Tuy nhiên, mặc dù các gói kích thích tài khóa đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động kinh tế và giảm mức độ tổn thất về thời giờ làm việc, các gói kích thích tài khóa này chủ yếu được triển khai ở các nước thu nhập cao do các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển không có đủ khả năng tài chính để triển khai các biện pháp như vậy.

Để các nước đang phát triển có thể đạt được tỷ lệ kích thích tài khóa so với tổn thất thời giờ làm việc như các nước thu nhập cao, họ sẽ cần phải bơm thêm 982 tỷ USD (45 tỷ USD ở các nước thu nhập thấp và 937 tỷ USD ở các nước thu nhập trung bình thấp). Khoảng trống trong kích thích tài khóa đối với các nước thu nhập thấp chỉ chiếm chưa đến 1% tổng giá trị các gói kích thích tài khóa mà các nước thu nhập cao công bố.

Theo ILO, “khoảng trống về kích thích tài khóa” khổng lồ này thậm chí còn đáng lo ngại hơn xét đến sự thâm hụt về bảo trợ xã hội ở nhiều nước đáng phát triển. Hơn thế nữa, một số nước này còn phải điều chỉnh lại chi tiêu công từ các mục tiêu khác nhằm giảm thiểu tác động của cuộc khủng hoảng này tới thị trường lao động.