Đại biểu Quốc hội lo “oan, sai” khi cấm tuyệt đối nồng độ cồn

Lo ngại oan, sai vì nồng độ cồn nội sinh?

Chiều 22/5, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Một trong những nội dung được quan tâm là quy định nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe.

Cơ bản nhất trí với dự thảo luật, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) cho biết, quy định cấm nồng độ cồn khi lái xe nhằm mục đích phòng ngừa, làm giảm tai nạn giao thông, giảm những rủi ro, thiệt hại tiềm tàng do việc sử dụng rượu, bia gây ra đối với tính mạng, sức khỏe, tài sản của chính người điều khiển, người tham gia giao thông, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các gia đình và toàn xã hội.

Đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang).

Tuy nhiên, ông Tuấn đặt vấn đề quy định cấm nêu trên đã thực sự đầy đủ, chặt chẽ hay chưa, liệu có dẫn đến việc có trường hợp bị xử lý oan sai hay không, nhất là đối với người điều khiển phương tiện tham giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nội sinh?

Theo ông Tuấn, trong báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã khẳng định, về nồng độ cồn nội sinh đến thời điểm hiện nay chưa có căn cứ rõ ràng và thực tiễn phát hiện là rất hiếm, có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu nhằm không làm sai lệnh kết quả xử lý.

Như vậy, vấn đề đặt ra là việc xác định nồng độ cồn nội sinh là “chưa có căn cứ rõ ràng”, chứ không phải là không có căn cứ; “thực tiễn phát hiện là rất hiếm” chứ không phải là không có và “có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu”, nhưng kết quả xét nghiệm máu có thực sự chính xác hay không.

"Trường hợp nào thì cần kiểm tra lại qua xét nghiệm máu. Đây là những vấn đề cần được quy định chặt chẽ trong luật, để tránh việc xử lý oan sai đối với người không uống bia, rượu và đồ uống có cồn khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông", ông Tuấn chia sẻ.

Đại biểu Trần Văn Tuấn đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung Khoản 2, Điều 10 của dự thảo luật về hành vi bị nghiêm cấm như sau: “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; trừ trường hợp trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn do bị bệnh dẫn đến tăng chuyển hoá nồng độ cồn nội sinh”.

Đồng thời cần bổ sung quy định trong luật về việc giao cho Chính phủ quy định chi tiết trường hợp cần xác định và cách thức xác định nồng độ cồn nội sinh đối với người bị bệnh khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông; nhằm tránh việc xử lý oan sai đối với các trường hợp này.

Cần cơ sở thuyết phục về cấm nồng độ cồn khi lái xe

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho biết, tại kỳ họp thứ 6 trong phiên thảo luận tổ, ông đã đề nghị không nên quy định cứng nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe vì cho rằng, chúng ta nên quy định cùng xu hướng của các nước trên thế giới và việc lực lượng cảnh sát giao thông theo dõi mức vượt 0 hoặc là vượt ngưỡng 0,025 mg/lít khí thở, hoặc thậm chí có thể áp dụng trắc nghiệm bằng công nghệ số để kiểm tra sự tỉnh táo của người tham gia giao thông có nồng độ cồn trước khi xử phạt.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương).

Ông Huân cho biết, trong đợt tiếp xúc cử tri tại kỳ họp thứ 7 và trước kỳ họp thứ 7, có cử tri nêu ý kiến kiến nghị tiếp tục giữ quy định nồng độ cồn bằng 0 như hiện nay để đảm bảo an toàn giao thông. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng cấm như vậy thì quá chặt.

Tương tự như vậy, đại biểu Nguyễn Quang Huân nhận thấy, trong số các đại biểu Quốc hội vẫn còn 2 luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Quang Huân đề nghị ban soạn thảo bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục để Quốc hội quyết định sao cho luật thông qua sẽ thấu tình đạt lý, đáp ứng được nguyện vọng của đa số Nhân dân.

“Ví dụ như, có bao nhiêu phần trăm số vụ tai nạn giao thông do rượu bia gây ra và trong số vụ tai nạn do rượu bia ấy, có bao nhiêu phần trăm vụ, chủ yếu ở độ tuổi nào, các đặc điểm chung của các nhóm đối tượng vi phạm… Nếu số lượng vụ vượt ngưỡng chiếm đa số các vụ tai nạn do rượu bia gây ra và chỉ tập trung vào một số nhóm đối tượng nào đó thì có thể phân tầng và và áp dụng các biện pháp giáo dục truyền thông, nâng cao nhận thức, nghĩa là không nên quy định nồng độ cồn bằng 0.

Ngược lại, nếu số liệu thống kê cho thấy, loại hình tai nạn do rượu bia gây ra chiếm tỉ lệ lớn, phân bổ ở mọi đối tượng, thành phần, độ tuổi không kể vượt ngưỡng hay dưới ngưỡng thì phải đưa quy định nồng độ cồn bằng 0 vào luật. Có như vậy thì luật được thông qua sẽ đảm bảo tính nghiêm minh, khách quan”, đại biểu Huân nêu dẫn chứng.

Quan tâm tới quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình) cho biết, trong hồ sơ trình tại kỳ họp đã có báo cáo đánh giá tác động, kết quả điều tra xã hội học và bổ sung số liệu minh chứng cũng như kinh nghiệm quốc tế để đề xuất phương án tiếp tục kế thừa quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia là cấm người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn khi tham gia giao thông.

Thống nhất với quy định này, tuy nhiên, đại biểu đề nghị giao Bộ Y tế ban hành quy trình kỹ thuật định lượng ethanol máu, có quy định cụ thể về diễn giải kết quả và giá trị tham chiếu đối với những trường hợp tham gia giao thông cần định lượng nồng độ cồn.

Theo đại biểu Trần Khánh Thu, trong nhận định kết quả cần có quy định đối với trường hợp dưới ngưỡng phát hiện của máy xét nghiệm nhưng cao hơn 0 để phân biệt các trường hợp bình thường không uống rượu vẫn có nồng độ cồn trong máu.